Hé lộ những 'điểm nghẽn' đang kìm hãm thị trường bất động sản

Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có báo cáo chỉ ra 5 "điểm nghẽn" lớn của thị trường bất động sản hiện nay.

Theo đó, "điểm nghẽn" lớn nhất được chỉ ra là công tác giải phóng mặt bằng cực kỳ khó khăn dẫn đến tình trạng dự án không thể triển khai được. Khi dự án không được triển khai được, vốn của doanh nghiệp bị ứ đọng, hoạt động sản xuất kinh doanh bị ngưng chệ trong thời gian dài.

HoREA cũng chỉ ra hiện nay, TP.HCM có đến 500 dự án ngừng triển khai, trong đó có nhiều dự án bất động sản chủ yếu do vướng khâu giải phóng mặt bằng. Như vậy, số doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi “điểm nghẽn” này rất lớn, ảnh hưởng rất nhiều.

Để tháo gỡ điểm nghẽn này, HoREA đề xuất cần sửa đổi, bổ sung điều 62 Luật Đất đai để xác định rõ thẩm quyền của UBND cấp tỉnh khi phê duyệt đề án quy hoạch phát triển các khu đô thị mới, các khu vực chỉnh trang đô thị, các khu vực dân cư tự chỉnh trang, hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án phù hợp với quy hoạch được duyệt về chỉnh trang đô thị.

Các tỉnh thành phố muốn thu hồi đất, giải phóng mặt bằng có thể giao cho "tổ chức phát triển quỹ đất" thực hiện. Sau đó sẽ tiến hành đấu giá đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư đảm bảo minh bạch, công bằng, hạn chế tình trạng khiếu kiện và tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Các tỉnh, thành phố thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng cũng cần tiến hành phát triển triển sau đó tiến hành đấu giá đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn NĐT đảm bảo minh bạch, công bằng, hạn chế tình trạng khiếu kiện và tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước.

"Điểm nghẽn" thứ 2 là tiền sử dụng đất đang là gánh nặng, là ẩn số, tạo ra cơ chế "xin - cho" cho doanh nghiệp. 

Theo HoREA, cần thu tiền sử dụng đất theo một mức nhất định, như một loại thuế (Đề xuất khoảng 10-15%). Cách làm này nhằm hạn chế việc thu tiền sử dụng đất lần đầu quá lớn mà vẫn có thể duy trì nguồn thu bền vững, lâu dài cho Nhà nước.

"Điểm nghẽn" thứ 3 là thủ tục hành chính nhiêu khê, kéo dài, ẩn chứa tiêu cực, nhũng nhiễu trong quá trình phê duyệt, thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất, điển hình là khâu thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật thi công các công trình cấp 1, từ trên 20 tầng.

"Điểm nghẽn" thứ 4 là chính sách tín dụng chưa phù hợp, chưa tạo được nguồn vốn trung hạn, dài hạn cho thị trường bất động sản, trong lúc tính chất hoạt động của thị trường này là trung hạn, dài hạn; lãi suất cho vay vẫn còn cao; thiếu nguồn vốn tín dụng cho nhà ở xã hội.

"Điểm nghẽn" cuối cùng là chính sách chuyển nhượng dự án bất động sản chưa hợp lý dẫn tới tình trạng nhiều dự án phố đang bị ngưng triển khai hiện nay. Nhiều dự án này được ví như phần chìm của tảng băng hàng tồn kho.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch hiệp hội bất động sản TP.HCM, các “điểm nghẽn” đang kìm hãm sự phát triển của thị trường bất động sản, không thức đẩy cơ chế thị trường cho thị trường bất động sản. “Nếu giải quyết được những nút thắt này, thị trường bất động sản sẽ phát triển mạnh mẽ, gián tiếp thúc đẩy cả nền kinh tế”, ông Châu cho biết thêm.