Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận một phụ nữ bị vi khuẩn whitmore ăn mòn cánh mũi. Vi khuẩn này có trong đất, bùn và lây nhiễm chủ yếu do tiếp xúc với chúng qua vùng da tổn thương hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi sinh vật này.
Trước đó, nữ bệnh nhân này được bệnh viện tuyến dưới chẩn đoán nhiễm trùng huyết do tụ cầu. Tuy nhiên, kết quả cấy máu và mủ ở vết thương tại Trung tâm bệnh Nhiệt đới cho thấy có vi khuẩn whitmore. "Chúng tôi phải thay đổi hoàn toàn phác đồ điều trị, nếu không bệnh nhân sẽ nguy hiểm tính mạng", PGS.TS Đỗ Duy Cường -Giám đốc trung tâm - nói.
Trong giai đoạn bệnh tấn công, các bác sĩ điều trị bằng phác đồ đặc hiệu với kháng sinh phối hợp. Sau khi tình trạng toàn thân ổn định, bệnh nhân được dùng kháng sinh kéo dài kết hợp rửa vết thương, kiểm soát và xử lý các tổn thương tại mũi - họng.
PGS.TS Đỗ Duy Cường khám cho nữ bệnh nhân. (Ảnh: BVCC)
"Rất may, bệnh nhân chỉ tổn thương da, phần mềm ở cánh mũi, chưa tổn thương đến xương. Sau hai tuần điều trị, vết thương đã hết mủ và đang lên da non", bác sĩ Cường nói và cho biết người bệnh cần tiếp tục điều trị ít nhất 3 tháng, được bác sĩ chuyên khoa truyền nhiễm theo dõi chặt nếu không muốn tái phát. Nguy cơ tử vong của bệnh này là 40%.
Căn bệnh bị "lãng quên"
Bệnh whitmore được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam. Nó được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bị “lãng quên”, trong 5-10 năm chỉ xuất hiện 20 ca.
Tuy nhiên, theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, gần đây các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng. Từ đầu năm 2019 đến nay, Trung tâm Bệnh nhiệt đới đã ghi nhận 20 ca. Riêng tháng 8 có 12 ca whitmore nặng được chuyển đến, chủ yếu từ các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ.
Bệnh thường xuất hiện vào mùa mưa, tập trung từ tháng 7 đến tháng 11. Do đó, những người tiếp xúc nhiều với môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ. Nếu có trầy xước ngoài da, cần điều trị sớm và triệt để.
Hình ảnh cánh mũi bệnh nhân bị vi khuẩn whitmore tấn công. (Ảnh: BVCC)
Nguy cơ mắc whitmore cao hơn ở những người có bệnh tiểu đường, bệnh phổi và bệnh thận mạn tính. Biểu hiện lâm sàng khá đa dạng: Sốt cao, đau cơ, có các ổ nhiễm khuẩn trên da, áp xe cơ, áp xe gan lách, viêm phổi...
Bệnh nhân có thể gây thiệt mạng nhanh nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời. Trong 12 bệnh nhân mà Trung tâm Bệnh nhiệt đới tiếp nhận trong tháng 8, có 4 người thiệt mạng.
Trước khi được chẩn đoán đúng, người mắc whitmore thường đi khám và điều trị ở nhiều chuyên khoa như hô hấp, cơ-xương-khớp, nội tiết, da liễu, ngoại khoa. Do biểu hiện lâm sàng đa dạng, phức tạp, họ thường bị chẩn đoán nhầm là viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết do khuẩn tụ cầu, liên cầu…
Tuy nhiên, ngay cả khi được khẳng định là whitmore, việc điều trị cũng hết sức khó khăn vì phải dùng kháng sinh (thường là nhóm ceftazidime hoặc carbapenem, cotrimoxazole) tấn công liều cao (6-8g Ceftazidim/ngày truyền tĩnh mạch) kéo dài liên tục trong ít nhất 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì từ 3 đến 6 tháng.
Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, khiến sức khỏe suy kiệt dần và có thể thiệt mạng. Do theo dõi, điều trị kéo dài, tốn kém, không ít bệnh nhân đã bỏ cuộc và đây là một trong nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị.
Bình luận