Cứu sống bé trai 13 tuổi bị sút bóng vào bụng, ngừng tuần hoàn nguy kịch

TS. BS Lương Quốc Chính – khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, bệnh viện vừa cứu sống bé trai V.Đ.H., 13 tuổi, học sinh trường M.V. Lômônôxốp nguy kịch do bị sút bóng vào bụng.

Gia đình cho biết, em bị tai nạn ngày 29/11 khi đang chơi bóng với bạn. Em được đưa vào Bệnh viện thể Thao Việt Nam lúc 10h12 trong tình trạng ngừng tuần hoàn (ngừng thở, mạch cảnh mất, da ấm, kích thước đồng tử mắt hai bên 3,5 mm).

Ngay khi tiếp nhận, các bác sĩ hồi sinh tim phổi, ép tim ngoài lồng ngực, bóp bóng có oxy, khử rung tim, tiêm thuốc adrenalin, cho bệnh nhi. Sau khoảng 35 phút, tuần hoàn của bệnh nhi được tái lập (tim đập lại). Bệnh nhân tiếp tục được đặt ống nội khí quản, thở máy và chuyển tới Bệnh viện Bạch Mai cùng ngày.

Bệnh nhi nhập viện lúc 11h15p trong tình trạng hôn mê sâu (điểm hôn mê Glasgow: 3), được dùng thuốc an thần, thở máy qua ống nội khí quản, nhịp tim không đều, có nhiều ngoại tâm thu thất, huyết áp được duy trì ổn định (110/50 mmHg) bằng thuốc adrenalin truyền tĩnh mạch, đồng tử mắt hai bên cố định, kích thước đồng tử 2 mm.

Nhận thấy đây là ca bệnh nặng, tiên lượng khó khăn, PGS. TS Nguyễn Văn Chi – Trưởng khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai cũng nhiều chuyên gia khác họp hội chẩn liên khoa, tìm phương án điều trị thích hợp nhất.

"Qua thăm khám, đánh giá, nhận thấy bệnh nhi có nhiều cơ hội hồi phục, chúng tôi thống nhất cần áp dụng ngay các biện pháp hồi sức và kỹ thuật cao để cứu bằng được cháu bé, đặc biệt là kỹ thuật kiểm soát nhiệt độ theo mục tiêu.

Rất may, sang ngày điều trị thứ 5, bệnh nhi qua cơn nguy kịch, hoàn toàn tỉnh táo, không còn rối loạn nhịp tim, được thôi thở máy và rút ống nội khí quản. Sang ngày 13/12, sau 2 tuần điều trị, bệnh nhi được chuyển tới Viện Tim mạch Việt Nam - Bệnh viện Bạch Mai để tiếp tục theo dõi, tìm kiếm nguyên nhân, điều trị trước khi được xuất viện về nhà đoàn tụ với gia đình sau đó 2 ngày", bác sĩ Chi nói.

Kỹ thuật hạ thân nhiệt là gì?

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Chi – Trưởng khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân sau khi bị ngừng tim, dù được cấp cứu thành công, tim đập trở lại, có mạch và huyết áp nhưng vẫn không tỉnh. Các bác sĩ thực hiện biện pháp làm hạ nhiệt độ cơ thể bệnh nhân.

Các biện pháp thông thường như chườm đá, truyền nước lạnh, có thể áp dụng. Tuy nhiên biện pháp này sẽ không kiểm soát được nhiệt độ chính xác.

“Ví dụ tốc độ làm lạnh và tốc độ làm ấm bệnh nhân là cực kỳ quan trọng, chúng ta không thể làm bằng phương pháp thông thường mà phải làm bằng máy để kiểm soát thân nhiệt”, bác sĩ Chi nói.

Với trường hợp của bệnh nhi H., các bác sĩ sử dụng một ống thông đưa vào mạch máu của bệnh nhân và từ đó hạ thân nhiệt điều trị.

Thông thường quá trình điều trị sẽ đưa nhiệt độ cơ thể của bệnh nhân xuống 33 độ C (ở người bình thường 36,5 – 37 độ C). Sau đó máu sẽ duy trì ở nhiệt độ này trong vòng 24 giờ để hỗ trợ tế bào não hồi phục.

Sau 24 giờ, máy sẽ làm ấm bệnh nhân theo chương trình rất chặt chẽ nâng dần nhiệt độ bệnh nhân 0,25 độ/giờ cho tới khi đạt nhiệt độ bình thường. Khi nhiệt độ bệnh nhân hạ xuống, não sẽ bớt phù hơn, bớt viêm và tưới máu não, cung cấp oxy tốt hơn, cải thiện tình trạng độc tế bào não từ đó các tế bào não sẽ hồi phục.

“Thực tế, cấp cứu ngừng tim bằng phương pháp hạ thân nhiệt đã được thực hiện thường quy trên thế giới, còn được khuyến cáo trong Hội tim mạch Hoa Kỳ sử dụng. Tại Việt Nam, Khoa cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai là đơn vị đầu tiên thực hiện phương pháp này. Theo chứng minh trên thế giới, dùng phương pháp này giảm tỷ lệ thiệt mạng xuống 14% và giảm độ di chứng tàn phế xuống là 11%”, bác sĩ Chi nói.