Nghị quyết 24-NQ/TW ngày 03/06/2013 của Hội nghị Trung ương 7 khóa XI về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường” đã đề ra giải pháp về KHCN là “Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ KHCN trong ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường”. Nội dung giải pháp này đã được cụ thể hóa tại Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ:
PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường trình bày báo cáo “Vai trò của KHCN trong việc thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI” (Ảnh: Phan Minh)
- Một là: Phát triển mạnh các chuyên ngành khoa học về năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, tái chế chất thải, vật liệu mới, vũ trụ;
- Hai là: Đẩy mạnh đổi mới công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng, sử dụng hiệu quả tài nguyên, ít chất thải và các-bon thấp;
- Ba là: Tăng cường ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ mới, tiên tiến trên nền tảng công nghệ thông tin trong ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường;
- Bốn là: Xây dựng và thực hiện Chương trình KHCN trọng điểm cấp nhà nước phục vụ việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đề ra trong Nghị quyết số 24-NQ/TW.
Hệ thống xử lý nước biển thành nước ngọt sử dụng năng lượng mặt trời cho các hộ gia đình ở tỉnh Cà Mau là một trong những nội dung giải pháp đã được Bộ KHCN phối hợp với các Bộ/ngành có liên quan triển khai thực hiện (Ảnh: Báo cáo “Vai trò của KHCN trong việc thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI)
Để triển khai thực hiện các nội dung giải pháp này, trong thời gian qua, Bộ KHCN đã xác định đây là các nội dung trọng tâm và lồng ghép vào Kế hoạch, Chương trình của Bộ, đồng thời ban hành các văn bản qui phạm pháp luật liên quan thông qua các cơ chế chính sách mới. Những nhiệm vụ tương ứng với các nội dung giải pháp nêu trên đã được Bộ KHCN phối hợp với các Bộ/ngành có liên quan triển khai cụ thể như sau:
1. Về phát triển mạnh các chuyên ngành khoa học năng lƣợng sạch, năng lƣợng tái tạo, tái chế chất thải, vật liệu mới, vũ trụ. Các nhiệm vụ nghiên cứu và dự án sản xuất thử nghiệm tập trung chủ yếu trong Chương trình KHCN trọng điểm cấp quốc gia “Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ năng lượng”, mã số KC.05/11-150. Trong đó, các nhiệm vụ nghiên cứu về năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng chiếm 50% tổng số nhiệm vụ của Chương trình, bao gồm: Nghiên cứu và phát triển công nghệ sản xuất và sử dụng nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo; Phát triển công nghệ và kỹ thuật tiết kiệm năng lượng; Hỗ trợ, khuyến khích nghiên cứu, đầu tư áp dụng công nghệ xanh; Tái chế chất thải, vật liệu mới
2. Về đẩy mạnh đổi mới công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng, sử dụng hiệu quả tài nguyên, ít chất thải và các-bon thấp, bao gồm: Đẩy mạnh đổi mới công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng; Sử dụng hiệu quả tài nguyên, ít chất thải và các-bon thấp.
3. Về tăng cường ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ mới, tiên tiến trên nền tảng công nghệ thông tin trong ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, Bộ KHCN đã tổ chức xác định nhiệm vụ theo đặt hàng của các Bộ/ngành liên quan trong ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ mới, tiên tiến trên nền tảng công nghệ thông tin trong ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên tai, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.
4. Về xây dựng và thực hiện Chƣơng trình KHCN trọng điểm cấp nhà nước phục vụ việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đề ra trong Nghị quyết số 24-NQ/TW. Ngày 02 tháng 12 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 158 2008 QĐ-TTg phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu; theo đó, Bộ KHCN đã phê duyệt Khung “Chương trình KHCN phục vụ Chương trình mục tiêu Quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu” và thống nhất để Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì triển khai Chương trình.
Để triển khai đồng bộ các nhiệm vụ giải pháp đề ra trong Nghị quyết 24-NQ/TW, Bộ KHCN đã phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường lồng ghép vào Chương trình KHCN nêu trên. Các kết quả nổi bật và đóng góp đối với các Bộ ngành, địa phương có thể kể đến như: Xây dựng cơ sở khoa học, thực tiễn ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH); Xây dựng các mô hình, giải pháp thích ứng
Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ TW, vai trò của khoa học và công nghệ đã được khẳng định, đã có những đóng góp nhất định phục vụ phát triển kinh tế đất nước, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, đặc biệt từ năm 2013 đến nay, sau Hội nghị Trung ương 7 khóa XI ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 03 tháng 6 năm 2013 về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường”.
Bình luận