Từ đôi tay cần mẫn đến sinh kế bền lâu cho phụ nữ nông thôn Lâm Đồng

Khởi nghiệp từ trăn trở đời thường

Trong không gian nhà xưởng ngập tiếng máy đan và mùi sợi len mới, những đôi tay thoăn thoắt của chị em phụ nữ đang hoàn thiện từng đường kim mũi chỉ. Ở một góc xưởng tại Phường 2 Bảo Lộc, bà Trần Thị Diện, Giám đốc Hợp tác xã Đan len Quý Anh lặng lẽ quan sát từng công đoạn, thỉnh thoảng lại cúi xuống chỉnh sửa cho công nhân. Dáng người nhỏ nhắn, giọng nói chậm rãi, ít ai nghĩ người phụ nữ ấy đang điều hành một hợp tác xã tạo việc làm ổn định cho hàng trăm lao động nữ trong và ngoài địa phương.

Ít ai biết rằng, trước khi trở thành “bà chủ HTX”, bà Diện từng là công nhân ngành dâu tằm tơ rồi chuyển sang may mặc. Những năm tháng gắn bó với nhà máy, với khung cửi, máy may đã hun đúc trong bà không chỉ tay nghề, mà còn là sự thấu hiểu sâu sắc những nhọc nhằn của lao động nữ. Khi về hưu, thay vì nghỉ ngơi, bà lại bắt đầu một hành trình mới, hành trình khởi nghiệp ở tuổi mà nhiều người chọn an nhàn.

Ý tưởng thành lập HTX Đan len Quý Anh đến với bà Diện không phải từ những bản kế hoạch hoành tráng, mà bắt nguồn từ những câu chuyện rất đời: phụ nữ nông thôn thiếu việc làm ổn định, thu nhập bấp bênh, nhiều người có tay nghề nhưng không có nơi để gắn bó lâu dài. “Mình từng là công nhân, nên hiểu rõ cảm giác không có việc làm thì lo lắng thế nào”, bà Diện chia sẻ.

Năm 2015, HTX Đan len Quý Anh chính thức ra đời với số vốn ban đầu hơn 440 triệu đồng, một con số không lớn, trong đó có 140 triệu đồng được vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội thông qua sự kết nối, hỗ trợ của Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN). Với bà Diện, đây không chỉ là nguồn vốn, mà còn là sự tiếp sức về niềm tin để bà mạnh dạn bước qua ranh giới an toàn của tuổi hưu.

Những ngày đầu, HTX đối mặt không ít khó khăn: thiếu đơn hàng, thiếu thị trường, lao động chưa quen tác phong sản xuất tập thể. Không ít lần, bà Diện vừa làm quản lý, vừa trực tiếp cầm kim, cầm kéo, vừa kiên nhẫn đào tạo lại tay nghề cho chị em. “Làm HTX là phải nghĩ cho người khác trước khi nghĩ cho mình”, bà nói.

Bằng sự bền bỉ và uy tín tích lũy qua từng sản phẩm, HTX Đan len Quý Anh dần tìm được chỗ đứng. Từ gia công nhỏ lẻ, HTX từng bước kết nối với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, nhận những đơn hàng đòi hỏi kỹ thuật cao như áo len xuất khẩu, thêu ren, móc sợi thủ công.

Từ con số khoảng 20 công nhân ban đầu, đến nay HTX đã tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 140 lao động nữ tại nhiều xã, phường trong tỉnh Lâm Đồng. Thu nhập bình quân đạt từ 7 – 10 triệu đồng/người/tháng, mức thu nhập ổn định đối với lao động nữ nông thôn. Mỗi tháng, xưởng sản xuất từ 25.000 - 30.000 sản phẩm, góp phần cải thiện đáng kể đời sống của nhiều gia đình.

Điều đáng nói, phần lớn lao động tại HTX là phụ nữ trung niên, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn, những người ít cơ hội tiếp cận việc làm trong các khu công nghiệp. Với họ, HTX không chỉ là nơi làm việc, mà còn là chỗ dựa để tự tin hơn vào giá trị của bản thân.

Bà Lê Thị Thiên, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường, Chủ tịch Hội LHPN Phường 2 Bảo Lộc nhận định: HTX Đan len Quý Anh là mô hình kinh tế tiêu biểu do phụ nữ làm chủ, thể hiện rõ tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. “Không chỉ giải quyết việc làm, mô hình này còn góp phần nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ, yếu tố then chốt để phụ nữ khẳng định vai trò trong gia đình và xã hội”, bà Thiên nhấn mạnh.

Tiếp sức để phụ nữ làm chủ sinh kế

Câu chuyện của bà Trần Thị Diện là một lát cắt sinh động trong bức tranh chung về vai trò ngày càng rõ nét của phụ nữ Lâm Đồng trong phát triển kinh tế nông thôn. Hiện nay, lao động nữ chiếm trên 50% lực lượng lao động tham gia các lĩnh vực nông - lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ; đồng thời, tích cực tham gia các mô hình kinh tế tập thể như HTX, tổ hợp tác, kinh tế hộ gia đình.

Những năm qua, Hội LHPN tỉnh Lâm Đồng đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, khởi nghiệp và giảm nghèo bền vững. Từ hỗ trợ vốn, đào tạo nghề đến kết nối thị trường, mỗi hoạt động đều hướng tới mục tiêu giúp phụ nữ “tự đứng vững” bằng chính năng lực của mình.

Toàn tỉnh đã hỗ trợ thành lập mới 17 HTX, 111 tổ hợp tác và 2 câu lạc bộ doanh nghiệp nữ; đồng thời duy trì, nâng cao hiệu quả hoạt động của 22 cửa hàng giới thiệu sản phẩm an toàn cùng hàng chục HTX, tổ hợp tác do phụ nữ tham gia quản lý. Những mô hình này không chỉ mở rộng đầu ra cho sản phẩm, mà còn góp phần nâng cao giá trị hàng hóa địa phương.

Song song đó, công tác đào tạo nghề được chú trọng. 319 lớp dạy nghề cho gần 11.900 phụ nữ đã được tổ chức; gần 15.000 lao động nữ được giới thiệu việc làm. Những con số ấy không chỉ phản ánh nỗ lực của các cấp hội, mà còn cho thấy nhu cầu vươn lên mạnh mẽ của phụ nữ nông thôn.

Không dừng lại ở phát triển kinh tế, các hoạt động của Hội LHPN còn gắn chặt với Chương trình xây dựng nông thôn mới. Thông qua Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, các cấp hội đã hỗ trợ gần 20.000 hộ gia đình đạt các tiêu chí, giúp gần 5.000 hộ thoát nghèo đa chiều, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp.

Theo bà H’Vi Êban, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Lâm Đồng, hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững luôn được xác định là nhiệm vụ xuyên suốt. “Khi phụ nữ có sinh kế ổn định, họ không chỉ cải thiện cuộc sống gia đình, mà còn đóng góp tích cực cho cộng đồng và sự phát triển chung của địa phương”, bà Êban khẳng định.

Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, Hội LHPN tỉnh đặt mục tiêu mỗi cơ sở hội hằng năm hỗ trợ ít nhất 3 hộ có phụ nữ thoát nghèo, đồng thời triển khai các công trình, phần việc thiết thực gắn với bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, thúc đẩy bình đẳng giới và xây dựng nông thôn mới.

Từ những xưởng đan len nhỏ đến các HTX hoạt động bài bản, từ những người phụ nữ khởi nghiệp khi tuổi đã xế chiều đến lớp phụ nữ trẻ dám thử sức với mô hình mới, tất cả đang tạo nên một dòng chảy bền bỉ. Ở đó, mỗi đôi tay phụ nữ không chỉ làm ra sản phẩm, mà còn dệt nên những cơ hội, góp phần xây dựng một nông thôn Lâm Đồng phát triển hài hòa và bền vững.