Thức ăn quá nhiều chất đạm và béo từ động vật làm gia tăng các bệnh về tim mạch, nhưng người Việt vẫn đang quen với ý nghĩ ăn thịt mới là tốt, là bổ, mà chưa quan tâm tới những thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khoẻ và đặc biệt là sẵn có, ai cũng có thể mua và dùng.
 |
1.Thiếu rau, xơ thừa thịt, mỡ
Trước năm 1995, tỉ lệ bệnh béo phì và thừa cân hầu như không đáng kể. Nhưng từ năm 2000 đến nay thừa cân béo phì bắt đầu xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn, đặc biệt là khu vực các thành phố lớn.
Cuộc tổng điều tra thừa cân - béo phì toàn quốc năm 2005 do Viện Dinh dưỡng tiến hành cho thấy có 16,3% người trưởng thành từ 25-64 tuổi thuộc 64 tỉnh, thành phố trong toàn quốc bị thừa cân béo phì và tỷ lệ này có xu hướng tăng dần theo lứa tuổi
Theo dõi điều tra dinh dưỡng trong 2 thập kỷ qua, PGS.TS Lê Bạch Mai, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, người Việt Nam chưa bao giờ ăn đủ rau xanh.
Theo khuyến cáo, mỗi người cần 18-20gr chất xơ/ngày (tương đương 400gr rau xanh/người/ngày), nhưng thực tế người Việt mới chỉ dùng trung bình 200gr rau xanh/người/ngày, đạt 1/2 so với khuyến cáo.
Ngoài ra, gạo vốn là loại lương thực truyền thống trong bữa ăn hàng ngày, nay đang được thay thế bằng các thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như bánh mỳ trắng, mì ăn liền, các thức ăn nhanh; khoai củ giàu chất xơ ngày càng vắng bóng; còn gạo lứt có chỉ số đường huyết thấp hơn gạo trắng lại chưa được quan tâm nhiều...
Theo PGS.TS Lê Bạch Mai, tình trạng bữa ăn thiếu rau, nhiều thức ăn chế biến sẵn, thức ăn từ động vật và ít hoạt động thể lực đang làm tăng tỷ lệ thừa cân béo phì trong cộng đồng, một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ các bệnh tim mạch.
PGS.TS Mai khuyên người dân nên ăn nhiều rau xanh, trái cây nhưng cần lưu ý, hạn chế trái cây ngọt đậm như: xoài, chuối, nhãn, vải... Nên ăn quả ít ngọt, nhiều xơ như: thanh long, cam, bưởi, ổi…
2. Lợi ích chất béo từ đậu nành
 |
Ðồng quan điểm với PGS.TS Lê Bạch Mai, PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội cho biết: những năm gần đây, lượng đạm và các chất béo không có lợi cho sức khoẻ như mỡ động vật trong khẩu phần ăn của người Việt tăng mạnh.
Ăn uống vận động không hợp lý đã làm tăng tỷ lệ và số lượng người bị bệnh lý về tim mạch. Trong khi đó, chế độ ăn ít chất béo, nhiều thực vật không chỉ giúp phòng ngừa đột quỵ và tim mạch, mà còn giúp phòng ngừa ung thư vú, tiền liệt tuyến, đại tràng, phổi và buồng trứng.
Chất béo là một thành phần cần thiết cho cơ thể, nhưng cần duy trì ở lượng vừa đủ, nếu không sẽ nguy hại khi chúng ta “nạp” vào quá nhiều.
Với người Việt, chất béo nên chiếm khoảng 15-20% tổng năng lượng nạp vào, trong đó, lượng chất béo từ thực vật nên chiếm khoảng 2/3 tỷ lệ. Theo PGS.TS Tuấn: “Trung bình một người cần chỉ cần tiêu thụ dưới 14gr chất béo để đáp ứng nhu cầu cơ bản về a-xít béo hằng ngày.
Nhưng thực tế, chúng ta thường ăn vào gấp nhiều lần lượng đó, theo thời gian, lượng mỡ thừa này sẽ lấp dần các động mạch, gây xơ vữa”.
Một loại a-xít béo hữu ích cho tim mạch mà các chuyên gia khuyên dùng là omega 3. Loại a-xít béo không bão hòa này giúp ngăn chặn sự hình thành các cục máu đông và sự co thắt động mạch vành, giảm các tác nhân gây xơ vữa động mạch.
Omega 3 được tìm thấy nhiều trong dầu cá, ngũ cốc, đậu, tảo biển… Các nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn giàu ALA giúp giảm đến 50% nguy cơ tử vong do bệnh mạch vành.
Ðáng lưu ý, các a-xít béo omega 3 có nguồn gốc thực vật (ALA) có nhiều trong dầu đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành.
Ðây cũng là lý do hiện nay hội tim mạch Việt Nam khuyên sử dụng dầu đậu nành để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Nhãn hiệu đang được hội bảo trợ hiện nay là dầu đậu nành Simply với chiết xuất đạt độ tinh khiết cao, có tới hơn 80% a-xít béo không bão hòa, giàu omega 3, 6, 9 giúp hệ tim mạch luôn khỏe mạnh.
Lối sống lành mạnh, với chế độ ăn uống và hoạt động thể lực hợp lý đã được chứng minh là phương thuốc rẻ tiền hữu hiệu, đặc biệt là với các bệnh tiểu đường, mỡ máu cao, tim mạch… vốn đang được coi là những căn bệnh thời đại ở Việt Nam.
Cục an toànthực phẩm
Bình luận