Những vụ phanh phui hàng Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt làm 'nóng' dư luận

Trốn thuế xuất khẩu, kho nhôm Trung Quốc trị giá 4,3 tỷ USD giả mạo hàng Việt 

Mới đây, vụ việc kho nhôm Trung Quốc trị giá 4,3 tỷ USD đội lốt hàng Việt để xuất đi Mỹ trở thành tâm điểm chú ý của dư luận. Tổng Cục Hải quan cũng có thông tin chi tiết về lô hàng "khủng" này. Theo đó, Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu (trụ sở chính: KCN Mỹ Xuân B1 – Conac, Phường Mỹ Xuân, Thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) là doanh nghiệp chế xuất, do đó, hàng hóa xuất nhập khẩu của công ty thuộc đối tượng không chịu thuế.

Theo quy định của Luật Hải quan, hàng hóa nhập khẩu của doanh nghiệp chế xuất chịu sự giám sát hải quan từ khi nhập khẩu, trong suốt quá trình sản xuất cho đến khi xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài.

Sau khi hoàn thành thủ tục hải quan, nguyên liệu nhôm nhập khẩu của Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu được đưa về nhà máy sản xuất để sản xuất một phần, một phần được đưa đi gửi tại bãi thuê ngoài gồm: Công ty Cảng DV dầu khí tổng hợp Phú Mỹ (bãi Công ty PTSC, bãi TH Thị Vải), Công ty TNHH dịch vụ kho vận PTL, Công ty CP Thành Chí.

Hiện nay, công ty đang lưu giữ hơn 1,8 triệu tấn nhôm tại các kho thuê ngoài và hơn 200.000 tấn nhôm ở nhà máy, trị giá khoảng 4,3 tỷ USD.

Tổng cục Hải quan khẳng định, lô hàng nhôm này có dấu hiệu giả mạo xuất xứ, bị cơ quan chức năng phát hiện và thu giữ. Lý do của việc giả mạo được đại diện Tổng cục Hải quan cho biết là nhôm Việt Nam xuất Mỹ chỉ chịu thuế khoảng 15%, trong khi nhôm Trung Quốc muốn sang thị trường này phải chịu thuế lên đến 374%.

Rúng động Khaisilk bán lụa Trung Quốc gắn mác Việt Nam

Cuối năm 2017, dư luận Việt Nam rúng động trước việc lụa Khaisilk, một thương hiệu được xem là sản phẩm cao cấp của Việt Nam, bị làm giả, thực chất đó là hàng Trung Quốc.

Để làm rõ nghi vấn Khaisilk bán hàng Trung Quốc nhưng lại gắn mác "made in Vietnam", lực lượng quản lý thị trường (Bộ Công Thương) vào cuộc kiểm tra đồng loạt các cửa hàng của Khaisilk trên toàn quốc và phát hiện nhiều sai phạm.

Thống kê của hải quan cho thấy, trong thời gian 3 năm (2006 - 2009) Khải Đức - công ty quản lý thương hiệu Khaisilk nhập khẩu các sản phẩm thời trang từ Trung Quốc và Thái Lan. Báo cáo kiểm tra của Bộ Công Thương cũng phát hiện khăn lụa Khaisilk không có thành phần silk như công bố.

Trước sự việc này, ông Hoàng Khải - Chủ tịch Tập đoàn Khaisilk - buộc phải thừa nhận với truyền thông "bán 50% lụa Trung Quốc trong hệ thống của mình" và gửi lời xin lỗi tới người tiêu dùng. 

Sự việc khiến dư luận "sục sôi", bởi sự lừa dối trắng trợn của doanh nghiệp, khiến không ít khách hàng, gồm cả du khách nước ngoài bị "móc túi" trong suốt nhiều năm. Báo chí gọi đây là bài học đau lòng trong việc giám sát, quản lý hàng Việt Nam.

Nghi án Asanzo bán hàng Trung Quốc giả mạo hàng Việt? 

Hơn một năm sau vụ Khaisilk bán lụa Trung Quốc, người tiêu dùng lại xôn xao trước việc Asanzo bị tố nhập hàng Trung Quốc về bóc tem, dán mác “Made in Vietnam”. Tuy vụ việc vẫn đang được các cơ quan chức năng điều tra và chưa có kết luận cuối cùng nhưng dư luận cũng có những thông tin khá rõ ràng.

Trước sự nghi vấn của báo giới và dư luận, ông Phạm Văn Tam - CEO Asanzo - từng thừa nhận Asanzo sử dụng các linh kiện có xuất xứ Trung Quốc. Theo lý giải của ông Phạm Văn Tam, việc Asanzo nhập các linh kiện từ Trung Quốc về để lắp ráp thành sản phẩm không có gì mới. Tuy nhiên khi gắn nhãn, bao bì cũng như trong giấy bảo hành, Asanzo ý thức việc đó nên chỉ ghi "Xuất xứ Việt Nam" thay vì "Made in Việt Nam" trên sản phẩm của mình.

Tuy vậy, sáng 28/10, Tổng cục Hải quan tổ chức buổi lấy ý kiến các bộ, ngành đồng thời công bố những kết quả điều tra ban đầu về vụ việc Asanzo. Tại đây, lãnh đạo Tổng cục Hải quan khẳng định, qua kiểm tra xác định Asanzo có 4 vi phạm gồm vi phạm liên quan đến xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp về nhãn hiệu (giả mạo nhãn hiệu), vi phạm liên quan đến cáo buộc “lừa dối người tiêu dùng”, vi phạm liên quan đến xuất xứ hàng hóa và có dấu hiệu trốn thuế.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, Asanzo xuất khẩu 661 chiếc tivi nhãn hiệu Asanzo các loại và các bộ phận đi kèm như khung treo tường, điều khiển từ xa cho khách hàng tại Nhật Bản.

Quá trình kiểm tra, xác minh của Tổng cục Quản lý thị trường thấy tỷ lệ nguyên vật liệu trên chi phí giá thành chiếm 98% - 99%, giá trị gia tăng tạo ra sau quá trình lắp ráp rất thấp, chỉ chiếm 1% - 2% trong tổng chi phí giá thành sản phẩm.

“Như vậy, mặt hàng ti vi xuất khẩu mang nhãn hiệu Asanzo chỉ thực hiện lắp ráp đơn giản, các bộ phận của sản phẩm hoàn chỉnh không đáp ứng được tiêu chí xuất xứ Việt Nam theo quy định tại Nghị định số 31/2018/NĐ-CP và có dấu hiệu giả mạo xuất xứ hàng hóa”, báo cáo của Tổng cục Hải quan nêu. 

Hiện, vụ việc của Asanzo vẫn đang được Bộ Tài chính tổng hợp báo cáo từ các Bộ, ban ngành để trình Thủ tướng Chính phủ, nhằm đi đến kết luận cuối cùng. Đến lúc đó, dư luận sẽ có câu trả lời chính xác rằng Asanzo có lừa dối người tiêu dùng hay không?