'Đường sắt cao tốc Bắc Nam sẽ tạo hiệu quả cho nền kinh tế'

Trả lời VTC News, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, với văn bản phản biện của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ GTVT mong muốn Thủ tướng thành lập một hội đồng thẩm định Nhà nước để thẩm định dự án do Bộ GTVT đã trình trước đó.

Ông Nguyễn Ngọc Đông nhấn mạnh, khi lựa chọn phương án xây dựng tuyến đường sắt trị giá 58,7 tỷ USD, Bộ GTVT đã tính lâu dài, xây mới đoạn đường đôi khổ 1.435 mm với tốc độ chạy tàu 320-350 km/h.

Dự án sẽ được phân kỳ đầu tư vào 2 giai đoạn khác nhau với tổng vốn đầu tư 58,7 tỷ USD. Trong đó, đoạn Hà Nội - Vinh và TP.HCM - Nha Trang được ưu tiên làm trước. Các đoạn tiếp theo được gối đầu làm ngay  để phấn đấu trong khoảng 30 năm là xây dựng xong tuyến nối 2 đầu Bắc - Nam. Việc phân kỳ được đánh giá là phù hợp với sự phát triển của vận tải Việt Nam theo từng giai đoạn.

Theo Thứ trưởng Đông, Bộ GTVT đã nghiên cứu kỹ và so sánh tốc độ chạy tàu 200 km/h với 350 km/h. Theo đó, việc làm hạ tầng được đầu tư ngay từ đầu để phục vụ cho tốc độ cao về lâu dài.

“Nếu xây hạ tầng để phục vụ cho tàu vận tốc 200km/h thì sẽ phải đập đi xây lại nếu muốn nâng lên vận tốc 350km/h. Điều này càng gây nên sự tốn kém, lãng phí. Vì thế, hạ tầng phải được đầu tư ngay từ ban đầu”, ông Nguyễn Ngọc Đông cho biết.

Thứ trưởng Bộ GTVT lấy ví dụ về tuyến đường sắt từ thời Pháp. Theo đó vận tốc tối đa của phương tiện này là 100 km/h. Ở những đoạn đường chỉ chạy được 50-60 km/h, nếu muốn nâng tốc độ lên thì phải đập đi làm lại cơ sở hạ tầng.

Dù vậy đại diện Bộ GTVT vẫn thừa nhận, khả năng thu hồi toàn bộ vốn bỏ ra đối với dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam là rất khó.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Ngọc Đông, đây là điểm chung của các dự án đường sắt trên thế giới. “Thay vào đó, hiệu quả kinh tế của tuyến đường sắt chính là giúp tạo hiệu quả cho cả nền kinh tế. Bởi chi phí vận tải tác động đến sức cạnh tranh của nền kinh tế”.

Thứ trưởng Bộ GTVT nêu giải pháp về vấn đề khai thác đường sắt cao tốc Bắc Nam. Trong đó, hạ tầng sẽ được Nhà nước hỗ trợ xây dựng, còn khai thác đầu máy toa xe sẽ được kêu gọi bởi tư nhân.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam với vốn kinh phí dự toán được Bộ GTVT đưa ra là 58,7 tỷ đồng vẫn tiếp tục được các chuyên gia phân tích, bình luận. Sáng nay (11/7) tại buổi công bố báo cáo kinh tế vĩ mô quý 2 năm 2019 của Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách, các chuyên gia kinh tế cũng đã có nhiều ý kiến khác nhau về dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam.

Theo TS Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), chủ trương xây dựng đường sắt cao tốc Bắc Nam đã được bàn cách đây 10 năm. “Nếu chúng ta mãi chỉ cãi nhau phải hoàn hảo thì không bao giờ có hoàn hảo. Mỗi phương án đều có rủi ro, phải tối ưu hóa, tối thiểu hóa rủi ro", ông Thành nói.