Đề xuất dùng vốn ngân sách thanh toán cho BOT bị phản đối

Tại báo cáo vừa gửi đến Quốc hội, Bộ Giao thông Vận tải đã cập nhật thông tin về việc rà soát, xử lý các tồn tại, bất cập, vướng mắc về vị trí trạm BOT; đặc biệt là các trạm bị người dân phản đối quyết liệt vì đầu tư một nơi, nhưng đặt trạm thu phí một nẻo.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, sau khi Quốc hội yêu cầu rà soát, xử lý các tồn tại, bất cập, vướng mắc về vị trí trạm BOT, giảm mức thu phí hợp lý, Bộ Giao thông Vận tải đã triển khai các việc, nhiều lần báo cáo Thường trực Chính phủ, Thủ tướng kết quả thực hiện từ năm 2015 đến nay.

Thủ tướng và Thường trực Chính phủ đã tổ chức nhiều cuộc họp để xem xét một cách cẩn trọng và có nhiều chỉ đạo cụ thể và kịp thời.

Thời gian qua, Bộ Giao thông Vận tải đã nỗ lực phối hợp với các Bộ, ngành tổ chức đánh giá, đưa ra các giải pháp nhằm khắc phục bất cập tại các trạm BOT trên các tuyến quốc lộ.

Đến nay, 15/19 trạm đã được khắc phục, tình hình an ninh trật tự, an toàn giao thông đến nay đã ổn định. Đối với 4/19 trạm bất cập còn lại, do tính chất đặc thù nên việc triển khai các giải pháp xử lý gặp nhiều vướng mắc.

Về BOT Bỉm Sơn (thu phí hoàn vốn cho tuyến tránh phía tây TP.Thanh Hóa đoạn Km0 - Km6), do nằm ngoài phạm vi dự án, nếu tiếp tục thu phí để hoàn vốn cho tuyến tránh phía tây TP.Thanh Hóa sẽ phát sinh nguy cơ mất an ninh trật tự, an toàn giao thông, theo báo cáo của Bộ.

Thực hiện kết luận của Chính phủ tại Thông báo số 108 ngày 26.6.2019, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa và nhà đầu tư nghiên cứu phương án di dời trạm Bỉm Sơn về tuyến tránh phía tây để hoàn vốn.

Tuy nhiên, do hiện tại có 3 tuyến song hành (gồm quốc lộ 1 qua TP.Thanh Hóa, tuyến tránh phía đông và tuyến tránh phía tây), đồng thời trên tuyến có nhiều vị trí giao cắt, nên các xe có thể tránh trạm, khiến việc đặt trạm thu phí trên tuyến tránh phía tây không thể bảo đảm hoàn vốn cho dự án. Do vậy, Bộ Giao thông vận tải “dự kiến sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền bố trí vốn nhà nước để thanh toán cho nhà đầu tư”.

Trường hợp khác cũng rất đáng nói là trạm thu phí trên Quốc lộ 3 (thu phí hoàn vốn cho Dự án BOT xây dựng đường Thái Nguyên - Chợ Mới và cải tạo nâng cấp Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100.

Bộ Giao thông Vận tải đã làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thái Nguyên để thống nhất về phương án giảm giá. Đến nay, phương án giảm giá đã được thống nhất, các cơ quan chức năng của Bộ Giao thông Vận tải và tỉnh Thái Nguyên đã tổ chức tuyên truyền rộng rãi dưới nhiều hình thức đến các tầng lớp nhân dân.

Tuy nhiên, theo ý kiến của UBND tỉnh Thái Nguyên, vẫn còn một bộ phận nhân dân chưa đồng tình, thường xuyên tụ tập phản đối tại Trạm thu phí, Ban tiếp công dân của tỉnh, yêu cầu dỡ bỏ Trạm thu phí và được đối thoại với cấp có thẩm quyền.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải đã làm việc với UBND tỉnh Thái Nguyên để thống nhất phương án bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông trước khi cho phép Nhà đầu tư tổ chức thu phí tại trạm Quốc lộ 3 theo phương án miễn, giảm giá đã thống nhất.

Tuy nhiên, trường hợp quá khó khăn, Bộ Giao thông Vận tải sẽ dừng thu phí và báo cáo Thủ tướng Chính phủ bố trí nguồn vốn nhà nước thanh toán cho nhà đầu tư và xóa trạm trên Quốc lộ 3.

Với Trạm thu phí T2 (hoàn vốn cho Dự án BOT cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 và Quốc lộ 91B), Bộ Giao thông Vận tải đã làm việc với UBND TP Cần Thơ và tỉnh An Giang để xem xét các phương án xử lý vướng mắc.

Bộ thống nhất với kiến nghị của các địa phương lựa chọn phương án không tiếp tục thu phí tại trạm T2, báo cáo cấp có thẩm quyền bố trí vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ cho phần đầu tư Quốc lộ 91B, giao UBND TP Cần Thơ tiếp nhận, quản lý bảo trì đoạn tuyến Quốc lộ 91B đã đầu tư nêu trên.

Với Trạm thu phí La Sơn - Túy Loan, các bộ có liên quan đang có ý kiến chưa thống nhất. Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề xuất phương án không sử dụng trạm thu phí La Sơn - Túy Loan để hoàn vốn, bổ sung vốn Nhà nước để hỗ trợ nhằm bảo đảm hiệu quả tài chính.

Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Tư pháp thì có cùng quan điểm cho rằng cơ chế thu phí trạm La Sơn - Túy Loan không chịu tác động của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công nên vẫn có thể xem xét tiếp tục cho thu phí.