Bài toán khó của Thế giới Di động

“Sau khi trao đổi với đơn vị Nghiên Cứu Thị Trường Công Nghệ Và Bán Lẻ GfK, ngành hàng điện thoại và ITC nói chung 2019 dự báo là không tăng trưởng. Ngành hàng tivi tăng khoảng 10%, máy lạnh 11%, các ngành khác đều dưới 10%.

Qua đó nói lên rằng hình như người tiêu dùng bão hoà với sản phẩm hitech. Với tình hình đó, khi mà ngành hàng điện thoại di động đang đóng góp trên phân nửa doanh thu tập đoàn, thì để có sự tăng trưởng trong kế hoạch trên thì các ngành khác phải "gồng" lên rất nhiều.

“Người tiêu dùng đã bắt đầu bão hòa với điện thoại thông minh, cảnh người tiêu dùng xếp hàng mua điện thoại đời mới đã xa. Thị trường đã sang một trang khác.” - chủ tịch Nguyễn Đức Tài mở đầu cuộc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2019 của thế giới Di Động (TGDĐ; Mã chứng khoán MWG) vừa diễn ra cuối tháng 2. Thông điệp được ông chủ TGDĐ truyền tải thể hiện sự chân thực của một bức tranh kinh doanh không còn tươi đẹp như trước đây.

Kế hoạch kinh doanh mà các nhà hoạch địch TGDĐ đặt ra cho năm nay là doanh thu thuần dự kiến 108.468 tỷ đồng và 3.571 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Tương ứng tốc độ tăng trưởng lần lượt đạt 25% và 24%. Rõ ràng, tăng trưởng chậm lại là điều tất yếu. Thậm chí, trong bối cảnh thị trường chuyển biến quá nhanh, “làm sao để công ty có thể tiếp tục tăng trưởng theo kế hoạch?” là câu hỏi mà nhà đầu tư đặt ra đối với lãnh đạo TGDĐ khi chứng kiến chuỗi cửa hàng TGDĐ đang ngày một vắng khách.

Giải bài toán tăng trưởng

Để tăng được doanh thu trong bối cảnh này, Chủ tịch TGDĐ Nguyễn Đức Tài cho rằng có 2 cách. Thứ nhất, công ty sẽ bán cái chưa từng bán. Thứ hai, tiếp cận nhóm khách mà chưa từng tiếp cận hoặc chưa từng quan tâm tới. “thế giới Di Động sẽ đồng thời làm cả 2 việc đó. Bước đi đầu tiên là bán đồng hồ.” ông Tài cho hay.

Nói thêm về vấn đề này, ông Đoàn Hiểu Em, người vừa được bầu vào thành viên HĐQT trong năm nay cho hay: “Các sản phẩm trước đây chưa từng bán như máy lọc nước, đồng hồ... đang có nhu cầu rất lớn. MWG sẽ tiếp tục mở rộng nhiều nhóm hàng khác để gia tăng doanh số. Riêng mặt hàng đồng hồ, MWG đã có ý tưởng trước đó, đến nay thực hiện khá nhanh với thời gian khoảng 2 tháng đã có 1 cửa hàng.

Bên cạnh đó, TGDĐ sẽ tiếp tục thực hiện việc chuyển đổi công năng của các cửa hàng Thegioididong.Com và Dienmayxanh hiện nay. Công ty sẽ liên tục cải tiến mô hình đang vận hành với mục tiêu tối ưu hoá diện tích bán hàng, giảm chi phí. MWG đã thử nghiệm thành công, doanh số ghi nhận tăng 30%. Dự kiến năm nay sẽ có khoảng 250 cửa hàng như vậy, trong điều kiện chưa thẻ mở thêm.”

Kế hoạch tăng mặt hàng mà ban lãnh đạo TGDĐ đề ra trong đại hội lần này thực ra cũng không có gì mới mẻ. Bởi trước đó, kế hoạch lấn sân sang thị trường mới bằng việc mua lại chuỗi nhà thuốc Phúc An Khang mặc dù cũng được kỳ vọng nhiều nhưng đã dần rơi vào ngõ cụt. Giới quan sát đang cho rằng, TGDĐ đang vấp phải nhiều khó khăn do thị trường thuốc có đặc thù rất phức tạp, và dường như doanh nghiệp đang thiếu những kế hoạch cụ thể để phát triển hệ thống chuỗi mới.

Bài toán cũ: Bách Hoá Xanh

Không nghi ngờ gì nữa, Bách Hoá Xanh chính là con át chủ bài mà TGDĐ đã xác định sẽ trở thành đầu kéo tăng trưởng trong vài năm tới. Thực tế, câu chuyện Bách Hoá Xanh sẽ “chia lửa” cho 2 trụ cột còn lại là Thegioididong.com bà Dienmayxanh.com đã được ông Nguyễn Đức Tài truyền tải trước các nhà đầu tư cách đây 4-5 năm trước khi nhìn thấy chuỗi Thegiodidong.com sẽ bão hoà cuối 2018 và cả Điện Máy Xanh cũng sẽ đến ngay sau đó chỉ khoảng vài năm.

Thế nhưng, thực tế khi triển khai dự án Bách Hoá Xanh, bản thân Thế Giới Di Động cũng gặp rất nhiều khó khăn. Kế hoạch tăng trưởng số lượng cửa hàng đã phải hoãn lại trong năm 2018 do hệ thống này chưa đạt điểm hoà vốn. Mục tiêu mà TGDĐ đặt ra cho chuỗi này là đến cuối 2019 bắt đầu có lợi nhuận trực tiếp, tức là bù đắp được hoàn toàn được tất cả các chi phí hoạt động tại cửa hàng và trung tâm phân phối, nhưng chưa bao gồm các chi phí ở cấp độ công ty. 

Ông Trần Kinh Doanh, Thành viên HĐQT MWG cho biết, Công ty cũng có kế hoạch mở rộng trên 700 cửa hàng Bách hoá xanh vào cuối 2019, gần gấp đôi con số đầu năm và cải tiến trong quy trình, vận hành. Mục tiêu doanh thu trên 10.000 tỷ đồng, tỷ lệ lãi gộp sẽ được cải thiện. 

Giới quan sát thì cho rằng, điểm khó nhất của ngành hàng thực phẩm, tiêu dùng thiết yếu đó là sự khác biệt hoàn toàn so với các sản phẩm công nghệ hay điện máy. thế giới Di Động không thể dự trữ rau hay thịt để hưởng chiết khấu cao, cũng như quyền lực trong đàm phán giá cả như cách mà họ đạt được đối với ngành hàng di động và điện máy.

Trong khi đó, đối thủ dày kinh nghiệm của Bách Hoá Xanh là hệ thống bán lẻ của Saigon Co.op đang gấp rút gia tăng độ phủ trên thị trường. Nếu như cuối năm 2016, tổng số điểm bán của Saigon Co.op là 365, thì đến hết năm 2018, Saigon Co.op đã nâng tổng số điểm bán trên cả nước của Saigon Co.op lên hơn 650.  

Bách hoá Xanh với chiến lược tăng độ phủ và chi phí thấp nhờ kinh nghiệm quản lý đặt mục tiêu giá bán sẽ tốt hơn. Hiện thế giới Di Động vẫn đang đưa Bách Hoá Xanh bước từng bước một xây dựng vệ tinh hỗ trợ thông qua việc xây dựng trung tâm hậu cần, hệ thống logistics, khu vực cung cấp rau củ quả,…để không chỉ có hàng rẻ hơn mà quan trọng nhất là phải cung ứng được thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Mặc dù vậy, trước những khó khăn, TGDĐ với kinh nghiệm và năng lực của mình vẫn được các nhà đầu tư kỳ vọng. Các chuyên gia HSC dự báo, chuỗi Bách Hoá Xanh của TGDĐ sẽ có lợi nhuận (trước thuế, khấu hao và lãi vay) trong năm nay, đồng thời dự báo Bách Hoá Xanh sẽ góp đến 15,6% lợi nhuận trước thuế và lãi vay của TGDĐ vào năm 2021.

Khi nói đến thế giới Di Động, số đông trong giới kinh doanh đều phải thừa nhận rằng: “Họ là một đội ngũ tài năng thực sự”. Liệu rằng, khả năng thích nghi và xoay sở của ban điều hành thế giới Di Động có tiếp tục được thể hiện ở “ván bài” mang tính quyết định Bách Hoá Xanh?