Bộ Y tế: Bản án đối với Hoàng Công Lương không có giá trị khoa học

Bộ Y tế vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về quá trình giải quyết tình tiết mới và kiến nghị trong vụ án chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Báo cáo được ký bởi Thứ trưởng Thường trực Nguyễn Viết Tiến nêu rõ: “Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình, VKSND và TAND tỉnh Hòa Bình đều chưa chứng minh được nguyên nhân cái chết cũng như con đường dẫn đến nguyên nhân 8 người chết bằng khoa học từ kiến nghị của Bộ Y tế, nhưng vẫn tuyên án. Do đó, bản án phúc thẩm không có giá trị khoa học và không thuyết phục”.

Theo Bộ Y tế, từ ngày 6/3/2019, Bộ gửi công văn 41 tới Thủ tướng báo cáo phát hiện tình tiết mới mang tính khoa học liên quan đến nguyên nhân khiến 8 người chết trong sự cố chạy thận ở Hòa Bình.

Đến ngày 28/3, Văn phòng Chính phủ có công văn số 726/VPCP thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình gửi TAND tối cao, VKSND tối cao, Bộ Công an và Bộ Y tế đề nghị xem xét giải quyết tình tiết mới này trong quá trình xét xử phúc thẩm theo đúng quy định của pháp luật. Trong đó giao Bộ Y tế tổng hợp hồ sơ, tài liệu, chứng cứ khoa học mới phát hiện gửi 3 đơn vị nói trên.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, ngày 26/4, Bộ Y tế có công văn số 69/BYT-PC gửi TAND tối cao, VKSND tối cao, Bộ Công an cung cấp bổ sung tài liệu, chứng cứ khoa học mới phát hiện.

Tuy nhiên, đến nay, sau hơn một tháng kể khi có bản án phúc thẩm (ngày 19/6), Bộ Y tế vẫn chưa nhận được phản hồi của 3 cơ quan trên.

Chưa xét xử xong đã phá bỏ vật chứng

Theo Bộ Y tế, ngày 13/6, sau khi nhận được giấy mời của TAND tỉnh Hòa Bình, Bộ cử một số chuyên gia, nhà khoa học giàu kinh nghiệm, tâm huyết và có trách nhiệm về hồi sức cấp cứu, pháp y, trang thiết bị y tế, hoá học, độc chất, pháp lý tham gia tố tụng tại phiên toà để làm rõ quan điểm của Bộ Y tế về phát hiện tình tiết mới mang tính khoa học liên quan đến nguyên nhân gây ra cái chết của 8 bệnh nhân.

Cụ thể, nguyên nhân có thể do nhiễm đa chất vì hệ thống RO1 có 3 van bị hỏng, khiến nước ô nhiễm từ nguồn lọc thô chảy vào bồn nước thành phẩm dùng cho máy chạy thận, chứ không phải do tồn dư HF (thời điểm đó mới phân tích trên lí thuyết, chưa tìm và phục dựng lại hệ thống RO).

Để khẳng định lập luận trên, tại tòa, đại diện Bộ Y tế nêu ra nhiều vấn đề Hội đồng xét xử đề nghị Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Hòa Bình cần làm rõ trong việc xác định nguyên nhân dẫn đến cái chết của 8 bệnh nhân như: Quá trình vận hành, súc rửa hệ thống RO2 của bị cáo Quốc; việc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình chỉ bảo dưỡng hệ thống RO2 trong khi cả 2 hệ thống được kết nối với nhau..; việc bị cáo Quốc cùng sử dụng hỗn hợp axit HF và HCL để lau chùi, xúc rửa cột lọc nhưng xét nghiệm lại chỉ có HF (đơn chất).

Đặc biệt, Bộ Y tế nhấn mạnh “Vì sao vụ án chưa xét xử xong nhưng Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Hoà Bình lại cho phép Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình phá bỏ hệ thống lọc nước RO (cả RO1 và RO2) để lắp đặt hệ thống mới, trong khi đây là vật chứng hết sức quan trọng của vụ án?”

Trước những nghi vấn trên, Bộ Y tế kiến nghị cần bổ sung thông qua nhiều biện pháp khoa học và khách quan trong đó có: Thực nghiệm lại hiện trường; xác định rõ quy cách lấy mẫu, vị trí lấy mẫu và quy trình lấy mẫu nước, người lấy mẫu… Thậm chí trong trường hợp cần thiết có thể tổ chức giám định lại pháp y hoặc trưng cầu giám định quốc tế.

Tuy nhiên, tại phiên tòa xét xử, theo đại diện Viện khoa học hình sự,  Bộ Y tế đề nghị thực nghiệm rửa quả lọc thận là không đúng đối tượng và không cần thiết; việc thực nghiệm trên máy chạy thận nhân tạo cũng không cần thiết và không đúng với bản chất sự việc.

Về những gì Bộ Y tế nêu, đại diện Viện khoa học hình sự cho rằng đó không phải là những chứng cứ mới được phát hiện. Đại diện Viện khoa học hình sự khẳng định cơ quan này làm đúng và chịu trách nhiệm pháp lý về kết luận của mình.

Hội đồng xét xử chưa xem xét nghiêm túc?

Theo đại diện Bộ Y tế, một trong những nội dung quan trọng nhất chưa được làm sáng tỏ là việc Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình và cơ quan giám định là Viện Khoa học hình sự phát hiện 3 van bị hỏng nằm trên con đường nối tắt thuộc hệ thống RO1, nhưng lại chưa điều tra, thực nghiệm điều tra hiện trường; chưa vẽ lại hoặc chụp ảnh toàn bộ hệ thống RO1, RO2 trong quá trình giám định.

Cơ quan điều tra còn cho Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình dỡ bỏ vật chứng quan trọng của vụ án là hệ thống RO1, RO2 sai với quy định của pháp luật về tố tụng hình sự.

Ngoài ra, một số giải thích của đại diện Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) chưa làm rõ được bản chất của nguyên nhân cái chết do ô nhiễm đơn chất hay đa chất, chưa luận giải được một số nội dung về các kết quả giám định mẫu nước, dung dịch, hóa chất đã thu giữ, quy trình và thực thi quy trình lấy mẫu...

Bên cạnh đó, Hội đồng xét xử cũng không mời đại diện Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình đến để làm rõ những nội dung khoa học mà Bộ Y tế kiến nghị, mà chỉ mời đại diện một số các nhà khoa học của Viện khoa học hình sự là cơ quan được trưng cầu giám định để phục vụ công tác điều tra.

Bộ Y tế khẳng định việc Hội đồng xét xử chưa xem xét nghiêm túc tại phiên tòa các kiến nghị khoa học bằng các luận giải khoa học, mà khẳng định các kiến nghị của Bộ Y tế “không có cơ sở khoa học” là không bảo đảm khoa học pháp lý, khoa học xét xử.

Thậm chí, theo Bộ Y tế, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình không trả lời kiến nghị của Bộ Y tế, nhưng Hội đồng xét xử lại nhận định “Điều này bác bỏ hoàn toàn các lập luận, giả thiết mà Bộ Y tế nêu ra trong các văn bản gửi các cơ quan tiến hành tố tụng” cũng là ngụy biện.

Bởi vậy, một số luận cứ then chốt liên quan đến nguyên nhân cái chết vẫn chưa được làm sáng tỏ về khoa học.

Trước đó, ngày 19/6 tại tòa, TAND tỉnh Hòa Bình tuyên án đối với Hoàng Công Lương (từng là bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình) và 4 bị cáo trong vụ án chạy thận khiến 8 người chết.

Trong đó, bị cáo Hoàng Công Lương nhận mức án 30 tháng tù về tội Vô ý làm chết người. Các bị cáo Trương Quý Dương, Trần Văn Thắng, Hoàng Đình Khiếu cũng nhận mức án 30 tháng tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Bị cáo Đỗ Anh Tuấn (nguyên Giám đốc Công ty CP Dược phẩm Thiên Sơn) bị tòa tuyên 24 tháng tù và được hưởng án treo về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.