(VTC News)- Giám đốc mạng học trực tuyến Zuni cho rằng thay vì việc tốn tiền đổi mới sách giáo khoa, Bộ GD-ĐT nên cân nhắc việc đổi mới từ những bài giảng điện tử.
Thời gian qua, dư luận hết sức bức xúc khi Bộ GD-ĐT công bố phải dùng hơn 34.000 tỷ đồng cho đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa sau 2015. Sau đó, lãnh đạo Bộ GD-ĐT có giải thích con số kinh phí khổng lồ 34.000 tỷ đồng do các nhóm chuyên gia tính toán và số tiền dùng cho việc viết chương trình, sách giáo khoa chỉ hơn 100 tỷ đồng.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến chuyên gia gửi đến báo điện tử VTC News lại cho rằng trong khi đang tranh cãi về việc cấu trúc lại hệ thống giáo dục và việc đổi mới sách giáo khoa chưa thể thực hiện ngay lập tức thì việc sử dụng các bài giảng điện tử sẽ giúp thay đổi cách dạy và học hiện nay.
VTC News đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Vinh, Giám đốc dự án giáo dục trực tuyến Zuni xung quanh chủ đề này.
- Có ý kiến cho rằng hiện nay nền giáo dục Việt Nam chưa cơ cấu hệ thống giáo dục đã bắt tay vào việc xây dựng chương trình, sách giáo khoa là bất hợp lý. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Nếu chỉ tiến hành cơ cấu hệ thống giáo dục mà không có chương trình, giáo án phù hợp thì hệ thống không thể vận hành được. Ngược lại, nội dung chương trình, sách giáo khoa của từng lớp, từng cấp phụ thuộc rất nhiều vào việc cơ cấu hệ thống giáo dục. Bất cứ một sự thay đổi lớn, nhỏ nào thuộc về hệ thống giáo dục cũng dẫn đến việc tách, gộp kiến thức ở các cấp học.
Vì vậy, việc đổi mới cơ cấu hệ thống giáo dục và sách giáo khoa gần như nên tiến hành song song để đảm bảo sách mới biên soạn phù hợp với cơ cấu hệ thống giáo dục mới, đồng thời hệ thống giáo dục cũng cần cân đối để phù hợp với nhu cầu, trình độ giảng dạy của giáo vên và khả năng tiếp thu của học sinh.
Có thể nói việc đổi mới sâu sắc toàn bộ hệ thống giáo dục, bao gồm cả chương trình và SGK, đang là một nhu cầu cấp thiết. Do đó việc xây dựng chương trình và viết SGK được tiến hành vào thời điểm này là hoàn toàn hợp lý, nhưng phải song song với việc cơ cấu lại hệ thống giáo dục và rút kinh nghiệm tránh lặp lại những sai lầm trước đây đã mắc phải.
- Hiện nay, việc cấu trúc lại hệ thống giáo dục, đổi mới chương trình, sách giáo khoa cần rất nhiều thời gian, việc các thầy cô giáo đổi mới phương pháp giảng dạy bằng những giáo trình điện tử sinh động liệu có hiệu quả?
Quan điểm truyền thống của chúng ta vẫn theo trình tự Hệ thống – chương trình- sách giáo khoa - giáo trình điện tử. Tuy nhiên, việc bắt đầu đổi mới từ việc lựa chọn giáo trình điện tử là một quan điểm rất thú vị.
Quan điểm này cũng vô tình khá gần với một hướng đi mà chúng tôi đang dự định triển khai. Thay vì chúng ta dạy học sinh một kiến thức cụ thể chỉ để áp dụng cho giải toán hay thi cử thì chính các em sẽ được hướng dẫn để tự mình tìm ra kiến thức đó.
Muốn như vậy thì phải thay đổi được cách tư duy của chính đội ngũ giáo viên, và thực hiện điều này trên quy mô lớn là một nhiệm vụ nặng nề và tốn kém về thời gian và kinh phí.
Không có gì khó khăn bằng việc thay đổi tư duy của cả một đội ngũ hàng trăm nghìn giáo viên vẫn quen thực hiện một cách làm suốt hàng chục năm nay.
- Ông có cách gì để giúp các thầy cô có thể sớm áp dụng các bài giảng điện tử vào giảng dạy?
Song song với quá trình thử nghiệm sách giáo khoa mới ở môi trường truyền thống, mạng học trực tuyến Zuni.vn cũng sẽ phối hợp cùng các thầy cô trẻ thực hiện những khóa học trực tuyến với những bài giảng điện tử chuẩn theo phương pháp và giáo trình mới.
Việc làm này giúp tất cả các giáo viên đều có thể tham khảo cách dạy, cách học ứng với giáo trình mới qua internet.
Công tác huấn luyện đào tạo cũng vì thế sẽ được rút ngắn bớt thời gian và tiết kiệm chi phí đi rất nhiều so với con số khổng lồ hiện tại (kinh phí cho dạy thử nghiệm, tập huấn cho cán bộ giáo viên như Bộ GD-ĐT đệ trình là 910 tỷ; còn khi triển khai đại trà sẽ tiêu tốn thêm 8.150 tỷ nữa).
Các thầy cô giáo khác cũng có thể tự tạo khóa học, bài giảng để chia sẻ với học sinh của mình, cũng như tham khảo đối chiếu cách dạy với những giáo viên khác.
- Có ý kiến lo sợ rằng các bài giảng điện tử không phù hợp với giáo dục Việt Nam. Ông suy nghĩ như thế nào về điều này?
Nếu giáo trình là nền thì bài giảng điện tử là phần khung được xây trên đó, bởi vậy cũng giống như giáo trình, bài giảng điện tử của thể giới vẫn có những phần nội dung phù hợp với một nhóm đối tượng nhất định, nếu xét có phù hợp với đại trà hay không, thì còn tùy thuộc đó là nội dung cụ thể nào.
Các nội dung đòi hòi bắt kịp tốc độ phát triển chung như các ngành, khoa học tự nhiên, ngành công nghệ cao thì học sinh, sinh viên rất cần theo dõi các bài giảng của thế giới.
Ngược lại, những nội dung phục vụ cho chương trình học trên lớp thì người học và người dạy chỉ nên coi các bài giảng điện tử của thế giới như một nguồn tham khảo, có nghĩa là: học, tiếp thu và áp dụng có chọn lọc.
- Ông có nghĩ rằng tương lai sách giáo khoa sau khi đổi mới sẽ phải tham khảo từ giáo trình điện tử, nếu việc này được làm tốt?
Sách giáo khoa một khi đã biên soạn thì phải tiêu tốn rất nhiều thời gian và tài chính qua rất nhiều bước dạy thử nghiệm, tập huấn và bồi dưỡng cho cán bộ giáo viên trên quy mô lớn rồi sau đó mới có thể triển khai đại trà.
Do vậy mọi sự tham khảo (từ giáo trình điện tử hay giáo trình giấy) đều phải được thực hiện ngay trong quá trình đang biên soạn chứ không thể đợi đến khi đổi mới xong sách giáo khoa mới tham khảo được.
>> ĐỌC TIẾP... Thời gian qua, dư luận hết sức bức xúc khi Bộ GD-ĐT công bố phải dùng hơn 34.000 tỷ đồng cho đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa sau 2015. Sau đó, lãnh đạo Bộ GD-ĐT có giải thích con số kinh phí khổng lồ 34.000 tỷ đồng do các nhóm chuyên gia tính toán và số tiền dùng cho việc viết chương trình, sách giáo khoa chỉ hơn 100 tỷ đồng.
 |
| Ông Nguyễn Hoàng Vinh, Giám đốc dự án giáo dục trực tuyến Zuni |
VTC News đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Vinh, Giám đốc dự án giáo dục trực tuyến Zuni xung quanh chủ đề này.
- Có ý kiến cho rằng hiện nay nền giáo dục Việt Nam chưa cơ cấu hệ thống giáo dục đã bắt tay vào việc xây dựng chương trình, sách giáo khoa là bất hợp lý. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Nếu chỉ tiến hành cơ cấu hệ thống giáo dục mà không có chương trình, giáo án phù hợp thì hệ thống không thể vận hành được. Ngược lại, nội dung chương trình, sách giáo khoa của từng lớp, từng cấp phụ thuộc rất nhiều vào việc cơ cấu hệ thống giáo dục. Bất cứ một sự thay đổi lớn, nhỏ nào thuộc về hệ thống giáo dục cũng dẫn đến việc tách, gộp kiến thức ở các cấp học.
Vì vậy, việc đổi mới cơ cấu hệ thống giáo dục và sách giáo khoa gần như nên tiến hành song song để đảm bảo sách mới biên soạn phù hợp với cơ cấu hệ thống giáo dục mới, đồng thời hệ thống giáo dục cũng cần cân đối để phù hợp với nhu cầu, trình độ giảng dạy của giáo vên và khả năng tiếp thu của học sinh.
Có thể nói việc đổi mới sâu sắc toàn bộ hệ thống giáo dục, bao gồm cả chương trình và SGK, đang là một nhu cầu cấp thiết. Do đó việc xây dựng chương trình và viết SGK được tiến hành vào thời điểm này là hoàn toàn hợp lý, nhưng phải song song với việc cơ cấu lại hệ thống giáo dục và rút kinh nghiệm tránh lặp lại những sai lầm trước đây đã mắc phải.
- Hiện nay, việc cấu trúc lại hệ thống giáo dục, đổi mới chương trình, sách giáo khoa cần rất nhiều thời gian, việc các thầy cô giáo đổi mới phương pháp giảng dạy bằng những giáo trình điện tử sinh động liệu có hiệu quả?
Quan điểm truyền thống của chúng ta vẫn theo trình tự Hệ thống – chương trình- sách giáo khoa - giáo trình điện tử. Tuy nhiên, việc bắt đầu đổi mới từ việc lựa chọn giáo trình điện tử là một quan điểm rất thú vị.
Theo bạn, có nên thay thế sách giáo khoa truyền thống bằng giáo trình điện tử?
  |
Quan điểm này cũng vô tình khá gần với một hướng đi mà chúng tôi đang dự định triển khai. Thay vì chúng ta dạy học sinh một kiến thức cụ thể chỉ để áp dụng cho giải toán hay thi cử thì chính các em sẽ được hướng dẫn để tự mình tìm ra kiến thức đó.
 |
| Việc đổi mới phương pháp giảng dạy bằng việc tăng cường các bài giảng điện tử sẽ giúp học sinh có hứng thú học tập |
Không có gì khó khăn bằng việc thay đổi tư duy của cả một đội ngũ hàng trăm nghìn giáo viên vẫn quen thực hiện một cách làm suốt hàng chục năm nay.
- Ông có cách gì để giúp các thầy cô có thể sớm áp dụng các bài giảng điện tử vào giảng dạy?
| ||||||||||||||
Việc làm này giúp tất cả các giáo viên đều có thể tham khảo cách dạy, cách học ứng với giáo trình mới qua internet.
Công tác huấn luyện đào tạo cũng vì thế sẽ được rút ngắn bớt thời gian và tiết kiệm chi phí đi rất nhiều so với con số khổng lồ hiện tại (kinh phí cho dạy thử nghiệm, tập huấn cho cán bộ giáo viên như Bộ GD-ĐT đệ trình là 910 tỷ; còn khi triển khai đại trà sẽ tiêu tốn thêm 8.150 tỷ nữa).
Các thầy cô giáo khác cũng có thể tự tạo khóa học, bài giảng để chia sẻ với học sinh của mình, cũng như tham khảo đối chiếu cách dạy với những giáo viên khác.
 |
| Việc ứng dụng công nghệ thông tin sẽ giúp các bài học trở nên sinh động hơn |
Nếu giáo trình là nền thì bài giảng điện tử là phần khung được xây trên đó, bởi vậy cũng giống như giáo trình, bài giảng điện tử của thể giới vẫn có những phần nội dung phù hợp với một nhóm đối tượng nhất định, nếu xét có phù hợp với đại trà hay không, thì còn tùy thuộc đó là nội dung cụ thể nào.
Các nội dung đòi hòi bắt kịp tốc độ phát triển chung như các ngành, khoa học tự nhiên, ngành công nghệ cao thì học sinh, sinh viên rất cần theo dõi các bài giảng của thế giới.
Theo bạn, có nên thay thế sách giáo khoa truyền thống bằng giáo trình điện tử?
|
Ngược lại, những nội dung phục vụ cho chương trình học trên lớp thì người học và người dạy chỉ nên coi các bài giảng điện tử của thế giới như một nguồn tham khảo, có nghĩa là: học, tiếp thu và áp dụng có chọn lọc.
- Ông có nghĩ rằng tương lai sách giáo khoa sau khi đổi mới sẽ phải tham khảo từ giáo trình điện tử, nếu việc này được làm tốt?
Sách giáo khoa một khi đã biên soạn thì phải tiêu tốn rất nhiều thời gian và tài chính qua rất nhiều bước dạy thử nghiệm, tập huấn và bồi dưỡng cho cán bộ giáo viên trên quy mô lớn rồi sau đó mới có thể triển khai đại trà.
Do vậy mọi sự tham khảo (từ giáo trình điện tử hay giáo trình giấy) đều phải được thực hiện ngay trong quá trình đang biên soạn chứ không thể đợi đến khi đổi mới xong sách giáo khoa mới tham khảo được.
Bình luận