Nhà đầu tư ngoại kỳ vọng môi trường kinh doanh 'chuẩn' ở Việt Nam trong năm Canh Tý

Đó là kiến nghị của bà Amanda Rasmussen, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham) tổ chức mới đây vào ngày 10/1 tại Hà Nội. Đây cũng là kỳ vọng của cộng đồng các nhà đầu tư nước ngoài trước thềm năm mới Canh Tý 2020.

Kiến nghị về chính sách thuế cũng được đề cập khá rõ trong Báo cáo về các vấn đề chính sách thuế và hải quan của nhóm công tác VBF.

Theo đó, nhóm công tác về nội dung này đánh giá, thời gian qua, Chính phủ Việt Nam và các bộ ngành ban hành mới hay bổ sung, sửa đổi rất nhiều quy định liên quan nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả hơn cũng như cải thiện mội trường đầu tư, tăng chỉ số cạnh tranh của Việt Nam để qua đó, thu hút nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc vận dụng các quy định, chính sách ở nhiều địa phương vẫn tồn tại khó khăn, bất cập, chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi, sự bình đẳng cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước, trong đó nổi bật là vấn đề về nghĩa vụ thuế và bài toán quản lý các hoạt động chuyển giá.

Theo T.S Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCC, trong quản lý thuế, các thủ tục hành chính thuế có sự cải thiện, dễ thực hiện nhất là thủ tục nộp thuế, khó thực hiện nhất là thủ tục hoàn thuế và đề nghị miễn giảm thuế.

Tỷ lệ doanh nghiệp khai thuế điện tử lên đến 98,4%. Tuy nhiên, hoạt động thanh kiểm tra thuế vẫn chưa được cải thiện nhiều, vẫn có 33% doanh nghiệp cho rằng cán bộ suy diễn bất lợi cho doanh nghiệp và 30% doanh nghiệp cho biết tồn tại chi phí không chính thức khi thanh kiểm tra thuế.

Ông Wayne Barford, Cố vấn cấp cao của Trung tâm Thuế và Đầu tư quốc tế, Cựu trợ lý Ủy viên Sở Thuế vụ Australia, chia sẻ những quy tắc quốc tế về giao dịch độc lập và giao dịch liên kết. Theo ông Wayne, chuyển giá được định nghĩa là các quy tắc và phương pháp định giá cho các giao dịch nội bộ và giữa các doanh nghiệp thuộc cùng một hệ thống sở hữu hoặc kiểm soát.

Do những giao dịch liên kết xuyên biên giới có thể làm thay đổi thu nhập chịu thuế, các cơ quan thuế ở nhiều quốc gia có thể áp dụng những phương pháp xác định giá khác với những phương pháp thông thường dựa trên giá thị trường giữa những doanh nghiệp độc lập. Ông Wayne khẳng định: “Chuyển giá về bản chất không phải là một hoạt động bất hợp pháp. Chỉ có gian lận về giá hay lạm dụng chuyển giá nhằm mục đích trốn thuế mới là bất hợp pháp”.

Trong khi đó, ông Takahisa Onose, đại diện nhóm công tác thuế & hải quan tư vấn, Việt Nam có thể giải quyết vấn đề thiếu rõ ràng trong cách thức xử lý giao dịch của bên liên quan bằng cách cung cấp hướng dẫn liên quan đến Thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế (APA). Theo đó doanh nghiệp có thể cung cấp cơ sở định giá của bên liên quan cho cơ quan thuế phê duyệt trước khi thực hiện giao dịch.

Các thỏa thuận này giúp đảm bảo chắc chắn cho doanh nghiệp đồng thời mang lại hiệu quả cao Cho chính phủ.

Hiện nay, pháp luật Việt Nam mới có Nghị định 20/2017-NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, đang được xem xét để sửa đổi, điều chỉnh với điều kiện thực tế.

Vì vậy, hiện vẫn còn rất khó khăn cho các cơ quan chức năng và doanh nghiệp để xác định trường hợp như thế nào là chuyển giá. Do đó, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật để quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết phù hợp với thông lệ quốc tế là vô cùng quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và ổn định của môi trường đầu tư, giúp các nhà đầu tư nước ngoài yên tâm khi vào thị trường Việt Nam.