Mối liên kết giữa chế độ ăn uống và rối loạn tâm trạng được biết đến từ lâu, nhưng ít ai chứng minh được mối liên hệ giữa chúng. Khi chúng ta chán nản, chúng ta có khuynh hướng tìm đến những thực phẩm ăn liền nhưng có chất lượng thấp.
Tuy nhiên, có phải, việc càng sử dụng nhiều hơn những thực phẩm như vậy, chúng ta lại càng dễ bị trầm cảm hay không? Và nếu chúng ta đang chán nản, có thể thay đổi chế độ ăn nhằm cải thiện tâm trạng hay không?
Nghiên cứu mới đang giúp cho câu hỏi này trở nên rõ ràng hơn. Một thí nghiệm nhỏ gần đây được thực hiện bởi Trung tâm Chuyên biệt về Lương thực và Tâm trạng của Đại học Deakin.
Nghiên cứu có sự tham gia của nam giới và phụ nữ đang dùng thuốc chống trầm cảm cũng như được điều trị tâm lý thường xuyên.
Có 67 đối tượng tham gia nghiên cứu. Họ có điểm chung là sử dụng một chế độ độ ăn uống không lành mạnh hàng ngày: Lượng ăn trái cây và rau quả thấp, ít chất xơ, tiêu thụ nhiều đồ ngọt, thịt chế biến và đồ ăn nhẹ có hàm lượng muối cao.
Một nửa trong số các đối tượng sau đó được thử nghiệm chế độ ăn uống lành mạnh tập trung vào dầu ôliu nguyên chất, hạt, trứng, hoa quả, rau, cá béo và thịt bò. Một nửa khác tiếp tục ăn uống bình thường theo chế độ cũ và được yêu cầu tham dự các buổi trợ giúp xã hội.
Trước và sau khi nghiên cứu ba tháng, các triệu chứng của những người tham gia được các nhà khoa học ghi nhận lại và phân loại theo thang điểm đo mức độ trầm cảm.
Sau ba tháng ăn uống lành mạnh, những người trong nhóm thay đổi chế độ thấy điểm của họ cải thiện trung bình khoảng 11 điểm. 32% đạt được điểm số thấp đến nỗi họ không còn bị xếp loại mắc chứng trầm cảm.
Trong khi đó, những người trong nhóm hỗ trợ xã hội mà không có sự can thiệp ăn uống được cải thiện chỉ khoảng 4 điểm; chỉ có 8% đạt được sự thuyên giảm.
Những nghiên cứu ban đầu này cho thấy, ngay cả đối với những bệnh nhân trầm cảm nặng, thực phẩm có thể là thuốc chống trầm cảm mạnh mẽ. Và phương pháp này không có phản ứng phụ xấu nào.
Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể cải thiện tâm trạng của một người, thông qua hệ thống miễn dịch của cơ thể. Quá trình này tương tự với cách mà cơ thể chúng ta đối phó với các thương tích hoặc đe dọa cấp tính từ tai nạn, hay hiểm họa.
Đó là lý do tại sao chế độ ăn uống kém có thể dẫn tới chứng viêm mãn tính ở mức độ thấp, một yếu tố nguy cơ đối với các bệnh không lây truyền như bệnh đái tháo đường tuýp 2 và thậm chí là bệnh Alzheimer.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, những loại bệnh tật này chiếm tới 60% số ca tử vong trên toàn thế giới.
Mặc dù các cơ chế liên kết chứng viêm với trầm cảm chỉ mới bắt đầu được tìm hiểu, nhưng các nghiên cứu khác liên quan đến các hợp chất có tác dụng chống viêm như curcumin (một thành phần của nghệ tây), cũng chứng minh một số hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng viêm ở cơ thể.
Mặc dù các nghiên cứu còn ở mức độ hẹp và cần được thực hiện nghiên cứu sâu hơn nhưng chúng cũng củng cố quan điểm rằng trầm cảm có thể là phản ứng của não đối với chứng viêm ở cơ thể, ít nhất đối với một số người.
Các thực phẩm nguyên chất, lành mạnh cung cấp vi chất dinh dưỡng giúp não có thể đối phó tốt hơn với stress hàng ngày. Ngày nay, 90% người Mỹ thiếu ít nhất một vitamin hoặc khoáng chất, nó khiến cho bộ não của chúng ta không có vũ khí giúp cho nó sửa chữa những “thiệt hại” này.
Mặt khác, gần 50% người Mỹ không tiêu thụ đủ magiê, khoáng chất liên quan đến việc tái cấu trúc DNA dù các chất này có thể dễ dàng tìm thấy trong thực phẩm như hạnh nhân, rau bina và bơ.
Một số thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng bao gồm rau xanh đậm, rau cải, trứng và thậm chí cả thịt đỏ. Một nghiên cứu lớn phát hiện ra rằng những phụ nữ ăn ít hơn 3-4 khẩu phần thịt đỏ mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm hoặc lo âu cao gấp hai lần. Nghiên cứu này được thực hiện ở Úc.
Video: 5 thực phẩm càng ăn nhiều càng giảm cân
Vậy, chúng ta nên tránh ăn gì để duy trì trạng thái khỏe mạnh, cân bằng? Đó là đường tinh luyện, dầu ăn qua chế biến, dầu, ngô và dầu đậu nành.
Những thực phẩm này có liên quan đến các vấn đề về sức khoẻ tâm thần bao gồm trầm cảm và khi chúng được sử dụng thường xuyên sẽ gây viêm và làm triệt tiêu nguồn tài nguyên bảo vệ của cơ thể.
Mặc dù khoa học liên quan đến chế độ ăn uống và tâm trạng có một chặng đường dài để đi trước khi được công bố, có sự khẳng định mạnh mẽ, nhưng thực tế cho thấy: Không có lý do gì để trì hoãn việc chuyển sang chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp ích cho sức khoẻ tổng thể của cơ thể.
Nghiên cứu còn cho thấy rằng, một chế độ ăn uống tốt hơn thậm chí có thể khiến cho bạn tiết kiệm được một khoản tiền kha khá.
Bình luận