Hiệu trưởng ĐH Sư phạm: 'Ra trường mức lương 2,34 không tồn tại được ở thành phố'

Ngày 17/8, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam làm việc với lãnh đạo Bộ GD-ĐT cùng các chuyên gia để giải bài toán nhân lực cho ngành sư phạm.

GS.TS Nguyễn Văn Minh - Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội  cho rằng điểm đầu vào thấp được xã hội quan tâm chủ yếu xảy ra ở một số trường cao đẳng và số ít trường đại học.

Tuy nhiên, Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội cũng lý giải việc ngành sư phạm thiếu hấp dẫn do nghề giáo viên có chế độ đãi ngộ thấp, lương và điều kiện làm việc không đảm bảo.

“Ví dụ, một cử nhân khi ra trường với mức lương 85% của hệ số 2,34 sẽ không thể tồn tại được ở thành phố. Khi vào bất cứ cơ quan nào cũng thấy nhân viên có bàn làm việc riêng nhưng hầu hết ở trường học trong thành phố, thầy cô đều ngồi ở phòng họp chung. Đó là chưa kể ở các vùng miền khác còn nhiều điều kiện khó khăn hơn", TS Nguyễn Văn Minh nêu thực tế.

Ông Minh dẫn ra thực tế, năm 2013, ĐH Sư phạm Hà Nội có hơn 70 học sinh được tuyển thẳng vào trường nhưng vì tình trạng thiếu việc làm nên trong đợt tốt nghiệp vừa qua, có học sinh nói thẳng với thầy hiệu trưởng: “Chúng em nghe có nhiều ưu đãi nên vào trường theo diện tuyển thẳng, nhưng vì sao khi tốt nghiệp ra trường lại không có việc làm?”.

GS Minh khẳng định nếu tình trạng này tiếp diễn, khó có những học sinh giỏi khác tiếp tục con đường sư phạm.

Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội đề xuất đầu tư hạ tầng ban đầu vào các trường sư phạm. Chế độ lương và làm việc của giáo viên cần được nâng cao. 

Việc giải thể các trường sư phạm không thể làm ngay, điều này ảnh hưởng cả hệ thống xã hội về nhân văn, nên cần chuyển đổi sang công tác bồi dưỡng, đưa các trường vào hệ thống để vận hành cho tốt.

Cũng có cùng góc nhìn này, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng GD-ĐT cho rằng nghề sư phạm đòi hỏi giáo viên giỏi, bởi người xưa từng nói: “Không thầy đố mày làm nên”.

Nhưng từ lâu, chính sách của giáo viên đã là vấn đề khiến ông rất áy náy. Lương thấp không đủ sống, không thể toàn tâm toàn ý cho giáo dục.

PGS.TS Trần Xuân Nhĩ đề xuất có hệ số ưu tiên về lương cho giáo viên để hấp dẫn sinh viên vào trường.

Ông Nhĩ cho rằng việc đào tạo sinh viên sư phạm cần tăng cường khâu thực hành, lòng yêu nghề. Ngành sư phạm hết sức quan trọng, một giáo viên tốt chắc chắn sẽ tạo ra thế hệ tương lai tốt.

Tại cuộc làm việc sáng 17/8, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định giáo viên là nhân tố quyết định trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

“Chúng ta đổi mới thi cử, xây dựng chương trình, sách giáo khoa đồng bộ nhưng nhân tố quyết định là con người, trong đó có giáo viên”.

Theo Phó Thủ tướng, tình trạng điểm tuyển sinh đầu vào của một số trường sư phạm thấp không phải tất cả là do chất lượng đào tạo kém.

Nguyên nhân chính là sinh viên sư phạm ra trường khó tìm việc. Bởi thực tế nơi nào, ngành nào đào tạo ra có việc làm ngay, thu nhập cao, ổn định thì sẽ nhiều người đăng ký vào.

Trên quan điểm “bảo đảm ‘đầu ra’ là yếu tố quyết định”, Phó Thủ tướng cho rằng nếu không thống kê chính xác nhu cầu ‘đầu ra’ thì hoạt động đào tạo sư phạm như hiện tại sẽ gây lãng phí nguồn lực rất lớn.

“Ngành giáo dục cũng phải đánh giá thật sát nhu cầu giáo viên, từ tổng biên chế đến từng cấp, từng môn, từng nơi, nhằm khắc phục hiện tượng thừa, thiếu cục bộ, ‘thừa môn này, thiếu môn kia, thừa cấp này, thiếu cấp kia’. Không thể nói đào tạo tốt, dạy tốt mà thiếu giáo viên. Cũng không thể chuyển giáo viên văn sang dạy toán, giáo viên THPT dạy cấp THCS”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Video: Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ GD-ĐT nghiên cứu giải quyết việc làm cho những cử nhân sư phạm đã tốt nghiệp

“Việc phân bổ nhân lực giáo viên ‘có tính địa phương, hầu hết các giáo viên ở tỉnh nào về dạy ở tỉnh đó’.

Bởi vậy, nếu không chú ý đến chất lượng các trường đào tạo sư phạm địa phương thì sẽ ảnh hưởng lâu dài đến giáo dục ở địa phương đó.

Phó Thủ tướng cũng gợi ý thay vì tập trung đầu tư cho các trường sư phạm trọng điểm, Bộ GD-ĐT nên tích cực triển khai ngay phương án ‘đặt hàng’ đào tạo.

Chúng ta công khai chỉ tiêu, biên chế, việc làm và ‘đặt hàng’ các trường sư phạm thì sẽ thu hút được người giỏi.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam

“Chúng ta công khai chỉ tiêu, biên chế, việc làm và ‘đặt hàng’ các trường sư phạm thì sẽ thu hút được người giỏi. Và dù số lượng đào tạo ít nhưng các trường sư phạm sẽ tính toán đầy đủ chi phí và tự đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất để đáp ứng yêu cầu ‘đặt hàng’ từ ngành giáo dục. Trong năm nay các đồng chí dứt khoát phải trình được cơ chế, chính sách về ‘đặt hàng’ đào tạo sư phạm”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Để giải quyết việc làm cho số lượng cử nhân sư phạm thất nghiệp, Phó Thủ tướng cho rằng Bộ GĐ-ĐT khẩn trương nghiên cứu một số chương trình, quy định có tính đặc cách để đào tạo bổ sung, chuyển đổi sinh viên sư phạm sang những ngành nghề khác có nhu cầu lớn về nhân lực như công nghệ thông tin, du lịch.

Đồng tình với những chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với Bộ Nội vụ và các địa phương thực hiện đánh giá nhu cầu thực tế về giáo viên đến từng môn học, bám sát vào chương trình.

Từ đó, Bộ GD-ĐT xác định rõ cần bao nhiêu chỉ tiêu đào tạo mới và quản lý chặt chỉ tiêu này trên toàn quốc; thống kê số lượng giáo viên cần bồi dưỡng, đào tạo chuyển đổi ở từng địa phương.

Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo các Sở GD-ĐT phối hợp với các trường sư phạm địa phương tập trung bồi dưỡng đội ngũ giáo viên đang dư thừa ngay tại từng trường, từng cấp học, môn học theo chương trình chuẩn mà các trường đại học sư phạm lớn thống nhất và được Bộ GD-ĐT phê duyệt.

“Như vậy dù giảm mạnh chỉ tiêu đào tạo mới nhưng các trường sư phạm địa phương vẫn có cơ hội tồn tại. Còn các trường sư phạm lớn sẽ tập trung nhiều hơn vào biên soạn chương trình, sách giáo khoa mới, các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cho giáo viên địa phương đạt chuẩn, áp dụng công nghệ thông tin, tạo điều kiện để thầy cô nâng cao trình độ, chuyên môn”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết.

Đối với các sinh viên sư phạm khó tìm việc, Bộ GD-ĐT sẽ làm việc ngay với các hiệp hội, doanh nghiệp thuộc các ngành nghề đang thiếu nhân lực như công nghệ thông tin, du lịch… để có phương thức đào tạo linh hoạt giúp em các có nhiều cơ hội việc làm hơn.