Đề xuất 5 bậc thang giá điện sinh hoạt bán lẻ

Bộ Công Thương vừa gửi Bộ Tư pháp hồ sơ đề nghị thẩm định Dự thảo quyết định của Thủ tướng quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, thay thế cho Quyết định 28 năm 2014.

Tại dự thảo quyết định này, Bộ Công Thương đề xuất sửa đổi, thêm mới nhiều nội dung liên quan biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, giá điện cho cơ sở lưu trú, giá điện cho hoạt động sạc xe điện...

Trong đó, đáng chú ý là Bộ Công Thương đề xuất cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, rút ngắn từ 6 bậc xuống 5 bậc theo đề xuất của EVN nhưng có thay đổi về cơ cấu tỷ trọng so với giá bán lẻ điện bình quân.

Cụ thể: Bậc 1: cho 100 kWh đầu tiên; Bậc 2: cho kWh từ 101 - 200; Bậc 3: cho kWh từ 201 - 400; Bậc 4: cho kWh từ 401 - 700; Bậc 5: cho kWh từ 701 trở lên.

Trên cơ sở thiết kế các bậc nêu trên, giá điện cho từng bậc được thiết kế lại nhằm đảm bảo hạn chế tối đa tác động tới các hộ sử dụng điện. Đó là:

Giữ nguyên giá điện hiện hành cho bậc đầu từ 0-100 kWh nhằm đảm bảo ổn định giá điện cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội có mức sử dụng điện thấp (chiếm 33,48% số hộ). Phần chênh lệch giảm doanh thu tiền điện được bù đắp từ hộ sử dụng điện từ 401-700 kWh và trên 700kWh.

Giữ nguyên giá điện hiện hành cho các bậc từ 101 - 200 kWh và 201 - 300 kWh.

Giá điện cho các bậc từ 401 - 700 kWh và từ 700 kWh trở lên được thiết kế nhằm bù trừ doanh thu cho các bậc thấp.

Theo Bộ Công Thương, việc xem xét lại cách tính giá điện bậc thang đang áp dụng nhằm phù hợp với thực tế sử dụng điện, nghiên cứu cải tiến rút gọn số bậc thang tính tiền điện để người tiêu dùng dễ quản lý được việc chi trả hóa đơn tiền điện. Đồng thời, việc đề nghị tăng mức điện tính theo tháng giá bậc 1 lên 100 kWh để phù hợp với nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng của người dân.

Ngoài ra, việc ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ, nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn, đồng thời hạn chế được một phần việc tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa.

Trong lần sửa này, Bộ Công Thương cũng đưa ra 3 phương án về giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện.

Phương án 1: Cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho trạm, trụ sạc xe điện được xây dựng trên cơ sở giá điện phản ánh chi phí sản xuất điện mà trạm/trụ sạc xe điện gây ra cho hệ thống điện.

Phương án 2: Áp dụng giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện theo giá kinh doanh.

Phương án 3: Theo giá sản xuất.

Bộ Công Thương lưu ý, để thực hiện được phương án 1 phải bổ sung nhóm khách hàng mới trong cơ cấu biểu giá bán lẻ điện. Còn ở phương án 2 và 3 nhận được các ý kiến trái chiều. 

Đưa ra đánh giá, Bộ Công Thương cho rằng nếu áp dụng giá bán lẻ điện cho sản xuất đối với mục đích sạc xe điện sẽ phát sinh bù chéo từ các nhóm khách hàng khác. Do đó, phương án 3 không phù hợp với chủ trương được quy định tại Nghị quyết 55 là "không thực hiện bù chéo giữa các nhóm khách hàng".

Vì thế, Bộ kiến nghị lựa chọn phương án 2, tức là áp dụng giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện theo giá kinh doanh.

Bộ Công Thương cũng đề nghị bổ sung nhóm khách hàng "cơ sở lưu trú du lịch" và nhóm khách hàng sản xuất tại cấp điện áp 220 kV.

Bộ Công Thương cho rằng, có thể áp dụng ngay phương án giá điện cơ sở lưu trú du lịch bằng giá điện sản xuất để đảm bảo lộ trình từng bước tính đúng, tính đủ chi phí cho nhóm khách hàng sản xuất.

Theo đó, phần thiếu hụt doanh thu do bổ sung nhóm khách hàng "cơ sở lưu trú du lịch" có thể được xem xét để bù trừ giá bán điện cho giờ thấp điểm của nhóm khách hàng sản xuất từ 4-8% so với giá bán lẻ điện bình quân do hiện nay giá giờ thấp điểm của nhóm khách hàng này thấp hơn nhiều so với giá bán lẻ điện bình quân (từ 52-56%).

Bộ Công Thương đánh giá việc này sẽ góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, tăng thu nhập cho người lao động ở các vùng miền, từ đó, góp phần vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mang lại nguồn thu ngân sách quốc gia.

Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này là các doanh nghiệp sản xuất sẽ chịu tác động tăng giá từ 1,27-3,85%, gây tác động bất lợi đến các ngành sản xuất.

Còn với nhóm khách hàng sản xuất tại cấp điện áp 220 kV, kết quả tính toán giá bán điện như sau:

Giá điện giờ bình thường: 78% giá bán lẻ điện bình quân

Giá điện giờ thấp điểm: 52% giá bán lẻ điện bình quân

Giá điện giờ cao điểm: 139% giá bán lẻ điện bình quân.