'Chưa bao giờ Bộ Công Thương đề xuất tiếp tục thí điểm quản lý thuốc lá mới'

Chiều 11/11, nêu câu hỏi chất vấn tại hội trường, đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) dẫn thông tin từ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) cho thấy tình trạng tẩm ướp ma túy trong thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới tăng rất mạnh và khó phát hiện.

Theo ông Lê Hoàng Anh, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã đồng tình cấm sản xuất, nhập khẩu, phân phối và quảng cáo các loại thuốc lá này. Tuy nhiên, Bộ Công Thương muốn thí điểm để quản lý tốt hơn.

“Không ít cử tri phản ánh nhiều nhóm lợi ích của ngành công nghiệp thuốc lá đang tích cực vận động để duy trì thử nghiệm quản lý các sản phẩm thuốc lá này. Trách nhiệm của Bộ Y tế trong việc tham mưu như thế nào? Câu hỏi này cũng được chuyển đến Bộ trưởng Bộ Công Thương”, ông Lê Hoàng Anh nói.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, kinh doanh thuốc lá là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, được điều chỉnh bởi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Trong khi đó, thuốc lá điện tử, nung nóng là loại thuốc lá thế hệ mới, chưa được điều chỉnh trong luật nên thời gian qua có khoảng trống pháp lý lớn.

Cuối năm 2019 - 2020, thiếu công cụ pháp lý quản lý thuốc lá thế hệ mới trong khi nó đã và đang len lỏi, phát triển khá mạnh ở thị trường của Việt Nam, Bộ Công Thương đề xuất và được Chính phủ cho phép xây dựng chính sách thí điểm với thuốc lá nung nóng.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, quá trình nghiên cứu, lấy ý kiến có bộ ngành đồng ý, cũng có bộ phản đối, như Bộ Y tế. Sau nhiều bàn thảo, Bộ Công Thương thống nhất với Bộ Y tế rằng thuốc lá điện tử, nung nóng là loại có hại cho sức khoẻ, phải cấm.

“Chúng tôi kiên trì đề xuất sớm ban hành khung khổ pháp lý để cấm sản phẩm này chứ chưa bao giờ Bộ Công Thương, trong đó có cá nhân tôi đề xuất là tiếp tục thí điểm đề án quản lý thuốc lá mới, như đại biểu Hoàng Anh nói. Đại biểu nhớ lâu nhưng chưa đúng bản chất, tình hình”, ông Nguyễn Hồng Diên nói và cho biết, thời gian qua Bộ Công Thương luôn từ chối cấp phép kinh doanh và cấp đăng ký với loại sản phẩm này.

Để quản lý mặt hàng này, ông Nguyễn Hồng Diên thống nhất và đề nghị sớm ban hành chính sách quản lý chặt chẽ với sản phẩm thuốc lá điện tử để khắc phục khoảng trống pháp lý. Đây là cơ sở để các cấp ngành vào cuộc, quản lý chặt chẽ mặt hàng này.

Trong khi chưa có luật, hoặc chưa sửa Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo quản lý thị trường cùng đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. 

Bộ trưởng Bộ Công Thương lưu ý, các vi phạm với thuốc lá truyền thống, thuốc lá thế hệ mới chủ yếu do nhập lậu, do đó cần ngăn chặn từ cửa khẩu, biên giới. Cùng với đó là tăng tuyên truyền, giáo dục truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, đặc biệt là đối với đối tượng là trẻ em, học sinh.

Bộ trưởng cũng đề nghị tăng cường trách nhiệm quản lý của chính quyền địa phương trong kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước theo địa bàn.