Bóng đè là gì và liệu có ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ?

Bóng đè là gì?

Bòng đè hay còn được gọi là chứng tê liệt khi ngủ là hiện tượng bạn tạm thời không thể di chuyển hoặc nói khi bạn chuyển từ trạng thái ngủ sang trạng thái thức hoặc ngược lại. Nó có thể kéo dài vài giây đến vài phút. Một số người cũng có thể cảm thấy áp lực, cảm giác nghẹt thở hoặc bị ảo giác.

Bóng đè thường xảy ra với những người ở độ tuổi 20 và 30, nhưng cũng có một số người bị bóng đè khi còn là thanh thiếu niên. Những người mắc bệnh về sức khoẻ tâm thần điển hình như chứng ngủ rũ hoặc trầm cảm sẽ dễ bị bóng đè hơn.

Triệu chứng của bóng đè khi ngủ

Các triệu chứng của bóng đè bao gồm:

• Tay chân tê liệt, không thể cử động
• Không thể nói
• Cảm giác nghẹt thở hoặc cảm thấy có thứ thắt chặt quanh cổ họng 
• Ảo giác. Ví dụ như thấy hiện diện của thứ gì đó hoặc người khác trong phòng, nghe thấy tiếng động hoặc giọng nói không có ở đó hoặc cảm giác như ai đó đang chạm vào
• Sợ hãi, hoảng loạn
• Bất lực

Giải thích cho việc tại sao lại có hiện tượng bóng đè, chúng ta có thể hiểu như sau: Chu kỳ giấc ngủ của con người có 4 giai đoạn. Ở giai đoạn thứ tư được gọi là REM, khoảng 90 phút sau khi ngủ, bạn sẽ mơ. Lúc này cơ thể bạn sẽ tự động rơi vào trạng thái tê liệt tạm thời để ngăn bạn cử động theo những gì thấy trong giấc mơ.

Trong trường hợp bạn thức dậy trong giai đoạn này mà cơ thể chưa thoát khỏi trạng thái tê liệt, bạn sẽ bị bóng đè.

Các yếu tố khác có thể dẫn đến hiện tượng bóng đè bao gồm:

• Thiếu ngủ
• Lịch ngủ thay đổi
• Các tình trạng tâm thần như căng thẳng, rối loạn lưỡng cực, trầm cảm
• Sử dụng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc điều trị ADHD
• Lạm dụng chất kích thích
• Các vấn đề về giấc ngủ khác như chứng ngủ rũ hoặc chuột rút ở chân vào ban đêm

Nên làm gì khi bị bóng đè?

Bóng đè thường sẽ kết thúc trong vòng vài phút, khi bạn ngủ trở lại hoặc khi bạn thức dậy hoàn toàn. Không có liệu pháp nào đã được chứng minh có thể ngăn chặn tình trạng bóng đè khi ngủ, nhưng có một số giải pháp giúp bạn cải thiện giấc ngủ và tránh bị chúng trong tương lai.

• Ngủ đủ giấc
• Tránh uống rượu và caffein trước khi đi ngủ
• Tránh sử dụng thiết bị điện tử trong khoảng một tiếng trước khi ngủ
• Tạo một môi trường ngủ thoải mái, tối và yên tĩnh
• Tập thiền hoặc tập các bài thư giãn cơ bắp 
• Tắm, đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng trước khi ngủ

Khi bạn bị bóng đè, hãy tự trấn an để bản thân mình để chìm lại vào giấc ngủ, tình trạng đó sẽ sớm kết thúc. Bạn hãy tự nói với mình rằng:

• Bạn biết những gì đang xảy ra
• Nó không có thật
• Bạn không gặp nguy hiểm gì
• Mọi thứ sẽ sớm kết thúc

Bóng đè khiến nhiều người hoảng sợ khi gặp phải nhưng may mắn thay nó vô hại và không xảy ra đủ thường xuyên để gây ra những ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe. Tuy nhiên hãy đi khám bác sĩ nếu như bạn bị bóng đè nhiều và điều đó khiến bạn không thể ngủ ngon.

Bóng đè là dấu hiệu cảnh báo rằng cơ thể đang trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi và chúng ta nên nghỉ ngơi và quan tâm tới sức khoẻ mình nhiều hơn.