Ngày 23/7, Quốc hội Pháp thông qua dự luật về quyền tác giả dành cho báo chí và truyền thông, với mục tiêu cho phép các cơ quan báo chí và đơn vị truyền thông được hưởng một phần thu nhập từ hoạt động quảng cáo, khai thác thông tin của các đơn vị cung cấp nền tảng trung gian hay mạng xã hội như facebook và Google.
Thông tin này đã đặt ra những vấn đề của Google, facebook trong các hoạt động tại Việt Nam.
Thu nhập khủng nhưng Google lại chỉ đóng thuế "nhỏ giọt" tại Việt Nam.
Google, facebook có mặt tại thị trường Việt Nam nhiều năm nay với doanh thu tăng chóng mặt, lên đến hàng nghìn tỷ đồng/năm nhưng số thuế đóng lại “nhỏ giọt".
Theo số liệu từ Công ty nghiên cứu thị trường ANTS, năm 2018, mức độ chi tiêu cho quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam ước đạt 550 triệu USD/năm. Trong đó, quảng cáo chi cho facebook chiếm đến 235 triệu USD, Google chiếm 152,1 triệu USD. Tính chung cả Google và facebook đã chiếm đến 66,7% thị phần quảng cáo Việt Nam trong năm 2018 với doanh thu hơn 387 triệu USD, tương đương gần 9.000 tỷ đồng. So với trước đó, con số này tăng vọt.
Năm 2013, ước tính doanh thu của facebook chỉ đạt hơn 30 triệu USD, chiếm 23%. Công ty ANTS dự báo năm 2019, doanh thu quảng cáo trực tuyến Việt Nam ước khoảng 648 triệu USD, trong đó facebook chiếm 275 triệu USD và Google 174,9 triệu USD. Hàng ngàn đơn vị trong nước chiếm chỉ khoảng 28%, đạt 180,9 triệu USD.
Với lợi nhuận khổng lồ từ các hoạt động quảng cáo, khai thác thông tin, facebook, Google cần có nghĩa vụ thực hiện quyền tác giả đối với báo chí, truyền thông Việt Nam.
Trả lời VTC News, đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng, đã nắm được thông tin về việc Quốc hội Pháp thông qua dự luật về quyền tác giả dành cho báo chí và truyền thông từ hoạt động quảng cáo, khai thác thông tin của các đơn vị cung cấp nền tảng trung gian hay mạng xã hội như facebook và Google.
Tuy nhiên, về vấn đề Việt Nam đã đến lúc cần áp dụng các quy định này đối với Google hay facebook giống như nước Pháp hay chưa, đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cho hay, đơn vị này cần có những nghiên cứu cụ thể. Cũng theo đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông, việc thay đổi Luật ở Việt Nam để phù hợp với thực tiễn diễn ra rất lâu. Nếu áp dụng quy định về quyền tác giả dành cho báo chí và truyền thông đối với Google, facebook cũng cần có thời gian.
Luật sư Nguyễn Minh Anh (Văn phòng Luật sư Minh Anh – Hà Nội) cho rằng, nhìn vào tỉ lệ người dùng facebook và công cụ tìm kiếm Google đủ thấy lợi nhuận các tổ chức này thu được từ người dùng Internet Việt Nam nhiều đến thế nào.
Hiện nay báo chí đã cung cấp một tỉ lệ dữ liệu các thông tin rất lớn cho Google. Nhờ đó Google trở thành công cụ tìm kiếm được sử dụng nhiều nhất. Lợi nhuận của Google chủ yếu được khai thác từ các hoạt động quảng cáo nhờ các lượt tìm kiếm của người sử dụng Internet. Tuy nhiên, hiện nay, tất cả những lợi nhuận này đều đang được đổ vào “túi” của Google. Trong khi đó, các cơ quan báo chí sở hữu thông tin, dữ liệu lại hoàn toàn không có quyền lợi gì.
Tương tự đối với facebook, thông tin báo chí đang trở thành nguồn dữ liệu béo bở khiến mạng xã hội này cũng đang dần trở thành công cụ tìm kiếm. Nếu không sớm áp dụng các quy định về tác quyền đối với facebook, Google, sẽ là điều bất công đối với báo chí – truyền thông Việt Nam.
Luật sư Minh Anh cũng đặt ra những vấn đề về đóng thuế tại Việt Nam của Google, facebook. Theo thông lệ quốc tế, bất cứ thu nhập nào phát sinh tại Việt Nam, dù không có sự hiện diện của công ty, không có đăng ký kinh doanh, cơ quan quản lý vẫn có thể tiến hành thu thuế.
Ngoài ra, Việt Nam cần siết lại các quy định để thực thi nghiêm túc luật Quảng cáo, đặc biệt là yêu cầu doanh nghiệp xuyên biên giới, như facebook, phải kinh doanh quảng cáo thông qua agency trong nước là điểm mấu chốt để các doanh nghiệp trong nước tăng doanh thu về họat động quảng cáo. "Nếu doanh nghiệp nước ngoài không tuân thủ, phớt lờ quy định của pháp luật Việt Nam, tiếp tục hoạt động quảng cáo bất hợp pháp, cần có cả giải pháp về kinh tế và kỹ thuật để buộc họ phải tuân thủ", luật sư Minh Anh nói.
Bình luận