Thi quốc gia chung, phân luồng sau THCS thế nào?

Nhà giáo Nhân dân, GS-TS Võ Tòng Xuân cho rằng thí sinh muốn vào đại học, cao đẳng, bên cạnh bằng tốt nghiệp THPT, phải có thêm “chứng chỉ trình độ sẵn sàng”

GS.TSKH Lâm Quang Thiệp, Nguyên Vụ trưởng Vụ giáo dục Đại học cũng khẳng định việc tiến tới kỳ thi quốc gia chung và học sinh có thể tham gia dự thi từ 2 lần/ năm đến 4 lần/ năm.

Ngày 13/2, trong Hội nghị quán triệt Nghị Quyết Trung ương 8, khóa XI và triển khai nhiệm vụ năm học 2013 -2014 khối các Sở GD-ĐT, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng trong tương lai ngành giáo dục phải tiến tới mô hình một kỳ thi, một bài thi nhưng vẫn đánh giá đúng năng lực của học sinh.

Sau đó, các chuyên gia giáo dục tiếp tục khẳng định phải tiến hành bỏ điểm sàn đại học, cao đẳng ngay trong năm 2014 không ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục đại học.

Tiếp tục khẳng định tính tất yếu cần phải tiến tới một kỳ thi quốc gia chung, nhiều chuyên gia còn đưa ra nhiều phải pháp đồng bộ cho giáo dục Việt Nam.

Bên cạnh đó, việc phân luồng học sinh sau THCS cũng phải được thực hiện một cách nghiêm túc và quyết liệt.

Báo điện tử VTC News xin giới thiệu những gợi ý về việc phân luồng học sinh sau THCS của PGS- TS Trần Xuân Nhĩ qua bài viết sau.

Trước mắt, ổn định hệ thống giáo dục phổ thông như hiện nay” theo nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 8. Theo tôi từ nay đến 2018 hệ thống giáo dục phổ thông tạm giữ 12 năm bao gồm: (Tiểu học: 5 năm, THCS: 4 năm), THPT: 3 năm.

Bậc trung học phổ thông nên phân thành 3 luồng với khoảng 50% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học trường THPT để đào tạo tiếp lên cao đẳng, đại học; khoảng 25% học sinh học trường phổ thông có học nghề 2-3 năm, khoảng 25% học sinh học trường nghề ngắn hạn từ 6 tháng - 1 năm tại các trung tâm giáo dục thường xuyên và được bổ túc trình độ văn hóa trung học phổ thông.

Chương trình trung học phổ thông 3 năm trong giai đoạn chuyển tiếp (2014 - 2018) nên giành 1 năm học Anh văn, 2 năm còn lại có thể phân thành 3 ban (Kinh tế, Xã hội, Tự nhiên) hoặc 4 ban (Kinh tế, Xã hội, Toán-lý và Hóa sinh).

Đây là cơ hội rất thuận lợi để nâng cao trình độ tiếng Anh cho học sinh THPT, tạo điều kiện cho Việt Nam sớm hội nhập trong khu vực và thế giới.

Đối với học sinh cấp THCS ngay từ năm học 2014-2015 cần tăng cường học Anh văn ngay từ lớp đầu cấp.

Từ Năm học 2018-2019 trình độ Anh văn học sinh tốt nghiệp THCS đã khá lên rồi, lúc bấy giờ bậc THPT có thể bỏ đi năm học ngoại ngữ Anh văn chuyển tiếp và hệ phổ thông chỉ còn lại 11 năm.

Khi chuyển bậc THPT học 2 năm sẽ giảm được sự căng thẳng về quy mô như hiện nay, sẽ dành được 1/12 ngân sách của toàn xã hội ( Gồm của nhà nước và của nhân dân) để đầu tư trở lại cho ngành giáo dục. Chất lượng giảng dạy, học tập chắc chắn sẽ được nâng lên.

Số trường THPT trong cả nước hiện nay có khoảng gần 2.800 trường có thể phân hóa và cải tạo thành 3 loại trường trên. Đào tạo lại đội ngũ giáo viên cấp THPT từng bước đảm bảo giảng dạy ở 3 loại trường trên.

Hệ thống giáo dục phải nhanh chóng chuyển sang hệ giáo dục mở, nghĩa là phải nhanh chóng xóa bỏ tất cả các rào cản, tạo điều kiện để người dân tiếp cận thuận lợi với giáo dục.

Những rào cản hiện nay như việc thi cử nặng nề, quy định tuổi tác theo học các bậc học.

Nghiên cứu giảm số năm học ở Đại học từ 4 năm xuống 3 năm (trừ một số trường đặc biệt: y khoa, nghệ thuật).

Xét về góc độ bậc học thì hệ thống giáo dục quốc dân của Việt Nam nên thiết kế như sau:

Bậc giáo dục Tiểu học: 5 năm.

Trung học cơ sở: 4 năm

Trung học phổ thông: 2 năm

Trung học phổ thông có nghề: 2 đến 3 năm

Trung học bổ túc nghề: 6 tháng đến 1 năm, tùy theo nghề đồng thời học chương trình bổ túc văn hóa THPT.

Cao đẳng: Từ 2 đến 3 năm. Có thể lấy học sinh có chứng chỉ THPT hoặc liên thông từ Trung học nghề hoặc cao đẳng nghề.

Đại học: Từ 3 đến 4 năm, trừ một số trường có yêu cầu đào tạo đặc biệt như Y Khoa. Có thể lấy học sinh liên thông từ Cao đẳng

Việc đánh giá môn học, bậc học phải dựa vào kết quả quá trình học của học sinh và cuối môn học hoặc cuối bậc học (Tiểu học, THCS).

Các học sinh học hết THPT, các môn học đạt từ điểm trung bình trở lên, đạo đức từ khá trở lên, các hoạt động kỹ năng sống đạt yêu cầu được cấp chứng chỉ THPT.  

Chứng chỉ này có giá trị đăng ký học THPT có nghề, trung học nghề và dự thi kỳ thi tốt nghiệp phổ thông quốc gia.

Những học sinh tốt nghiệp THPT quốc gia được cấp bằng và được đăng ký vào học các trường Đại học, Cao đẳng. Cách tổ chức như thế này có thể thực hiện ngay năm 2014 hoặc chậm là 2015.

Các trường đại học, cao đẳng được quyền tự chủ tuyển sinh theo chỉ tiêu Bộ GĐ-ĐT giao dựa trên khả năng (cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ giảng dạy) theo phương thức xét tuyển, xét tuyển kết hợp với thi tuyển hoặc tổ chức thi tuyển theo điều 34 luật đại học.

Điều này có thể thực hiện ngay năm học 2014-2015 nếu Bộ tập trung tổ chức thi tốt nghiệp Phổ thông trung học 2013-2014 có chất lượng.

Bộ không nên tổ chức 2 kỳ thi trong 1 mùa hè (Thi tốt nghiệp phổ thông và thi tuyển sinh Đại học, Cao đẳng) vừa tốn kém, vừa nặng nề, vừa không phù hợp với luật đại học và Nghị quyết 29/NQTW.