Phát biểu về Biển Đông của Phó Thủ tướng ở AMM-52 được nhiều nước ủng hộ

Trả lời phỏng vấn về kết quả Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 (AMM-52) và các hội nghị liên quan diễn ra tại Bangkok, Thái Lan tuần này, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng hôm nay (3/8) đánh giá hội nghị đạt nhiều kết quả tốt thể hiện ở tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN tiếp tục được thúc đẩy, và việc quan hệ giữa ASEAN với các đối tác được đẩy mạnh.

Câu chuyện Biển Đông tiếp tục thu hút sự chú ý và được các ngoại trưởng ASEAN cũng như các đối tác nhìn nhận thẳng thắn. Đây là điểm đặc biệt có ý nghĩa khi Việt Nam vừa phản đối việc Trung Quốc đưa tàu khảo sát Hải Dương 8 vi phạm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa Việt Nam.

"Biển Đông luôn là nội dung được trao đổi tại các hội nghị ASEAN. Lần này, do tình hình diễn biến gần đây trên Biển Đông, đặc biệt vụ việc tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc cùng các tàu hộ tống hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam, đã thu hút sự quan tâm của các nước", ông Dũng nói.

Tại AMM-52, Việt Nam đã đưa câu chuyện Biển Đông và vụ việc tàu Hải Dương 8 vào nhiều cuộc họp liên quan. Nhiều ngoại trưởng các nước cũng thể hiện lo ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây ở Biển Đông.

Các Ngoại trưởng đều phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, yêu cầu tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, kêu gọi các bên kiềm chế, thực hiện nghiêm túc DOC, mong muốn sớm có được COC chất lượng, hiệu lực, hiệu quả và mang tính bền vững.

DOC là Tuyên bố của các bên về hành xử ở Biển Đông, trong khi COC là Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông. COC được kỳ vọng sẽ có khác biệt căn bản với DOC ở tính ràng buộc về mặt pháp lý, vì vậy có thể làm căn cứ để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, điều chỉnh hành vi các bên.

Quyết liệt bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, cách thức Việt Nam trình bày vấn đề tại AMM-52 mang tính xây dựng và lấy trọng tâm giải quyết bằng phương pháp hòa bình nên được nhiều nước ủng hộ.

"Phát biểu của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh tại hội nghị về vấn đề này rất thẳng thắn, chân thành, trên tinh thần xây dựng và hữu nghị. Vì thế, đã được nhận sự chia sẻ và ủng hộ của nhiều nước", Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cho biết.

Theo Thứ trưởng, tại các hội nghị vừa qua, tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN được tiếp tục thúc đẩy, nhận được sự cam kết mạnh mẽ từ tất cả các nước thành viên. Các nước đối tác đều tỏ rõ sự quan tâm và muốn tăng cường hơn nữa quan hệ với ASEAN, đưa ra nhiều sáng kiến, đề xuất hợp tác mới. 

"Có thể nói qua hội nghị lần này, vai trò, vị thế của ASEAN, vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực được tiếp tục được đẩy mạnh và được tất cả các nước đối tác đặc biệt coi trọng", Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nói.

Ngoài vấn đề Biển Đông, Thứ trưởng cho biết có nhiều vấn đề thời sự nhận được sự quan tâm của các bộ trưởng ngoại giao tham gia hội nghị như căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, duy trì hệ thống thương mại đa phương, Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), căng thẳng thương mại Nhật - Hàn…

Thứ trưởng cũng nói rằng các nước đối tác của ASEAN rất ủng hộ Tài liệu quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, bao gồm các nguyên tắc, tiêu chí mà ASEAN xác định để tiến hành các hoạt động hợp tác cả về an ninh, chính trị và kinh tế, phát triển ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Về thông cáo chung của hội nghị, Thứ trưởng đánh giá đây luôn là văn kiện quan trọng nhất trong năm của ASEAN và việc thương lượng luôn mất rất nhiều thời gian. "Các nước đã phải dành rất nhiều công sức song trên tinh thần thiện chí, xây dựng, hiểu biết, chia sẻ quan tâm của nhau, ASEAN đã đạt được Thông cáo chung. Tôi cho là thông cáo có nội dung tốt, toàn diện, thể hiện được đầy đủ kết quả của tiến trình hợp tác ASEAN và phản ánh được các vấn đề các nước quan tâm", Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhận định.