Nhìn Sarri lụn bại ở Chelsea, bóng đá Việt Nam phải thấy may mắn vì có được Park Hang Seo

1. Cổ động viên Chelsea đang là những người đau khổ nhất trong giới bóng đá vào lúc này. Đội chủ sân Stamford Bridge xuống dốc không phanh, từ chỗ đua vô địch, giờ đua giành vé dự Champions League có khi cũng không được. Tuy nhiên, thua thế nào không biết, chứ thua Manchester City tới sáu bàn không gỡ, trước đó là thảm bại 0-4 trên sân của AFC Bournemouth, Chelsea đã đánh mất tư cách cũng như hình ảnh của đội bóng lớn. Đó mới là điều đau đớn nhất, chứ không phải vị trí thứ sáu hiện tại.

Sau thảm bại của Chelsea, HLV Maurizio Sarri là người được "réo tên" nhiều nhất. Từ "Sarri-ball", khẩu hiệu được nhắc tới hiện tại là "Sarri-Out" (Sarri biến đi). Bốn tháng sau khởi đầu tuyệt hảo ở thành London (Chelsea bất bại, đứng trong nhóm dẫn đầu), Sarri đã trở lại mặt đất. Chiến lược gia người Italia trở về đúng điểm xuất phát với những hoài nghi về cả năng lực, trình độ cũng như... sự tỉnh táo.

Manchester City 6-0 Chelsea

Sarri có giỏi không? Tất nhiên là giỏi. Nếu ông không giỏi, ông chủ Roman Abramovich cùng các cộng sự không phải mất đến vài tháng để thuyết phục Napoli nhả người. Sarri là một trong những HLV được Chelsea theo đuổi kỳ công nhất, dẫu ông chưa có được danh hiệu nào trong nghiệp huấn luyện. Bóng đá của Sarri có đẹp không, hãy nhìn Napoli trong ba mùa giải ở Serie A để có câu trả lời. Họ ghi nhiều bàn nhất, tấn công bốc lửa nhất, cũng là đại diện Italia duy nhất được HLV Pep Guardiola nể trọng.

Chelsea có bay cao cùng Sarri được không? 10 vòng đầu tiên, Chelsea đua sòng phẳng với Liverpool, Manchester City. Họ đánh bại Arsenal, suýt thắng Liverpool, cắt chuỗi bất bại của Man City và hơn cả, là trình diễn lối đá kiểm soát ma mị, hấp dẫn. Chưa bao giờ, Chelsea chơi đẹp, đá chủ động và được bao phủ bởi thứ bóng đá mang tính nghệ thuật cao như thế. Sarri giỏi, và chuyện ông "thay da đổi thịt" Chelsea là có thật.

Nhưng Sarri có phù hợp để giúp Chelsea vô địch không? Sau đêm qua, rất nhiều người đã thấy câu trả lời.

2. "Ông ta đang biến Chelsea trở thành Arsenal của vài năm trước" - Jamie Carragher khẳng định. Cổ động viên Chelsea chỉ biết nuốt nước mắt. Hình ảnh Chelsea xù xì, chắc chắn và bản lĩnh không còn. Ngay cả AFC Bournemouth non trẻ còn khiến đội bóng tây London muối mặt, không cớ gì Man City không làm được.

Giai đoạn trăng mật của Sarri kết thúc bởi các đội bóng tại Anh đã biết cách "khoá" Chelsea. Chỉ cần phong toả Jorginho và tập khung khoét vào hai hành lang cánh, Chelsea sẽ thua.

Một người chơi quản lý bóng đá ở mức tầm thường cũng biết Chelsea yếu ở đâu. Sarri không có kế hoạch B, đồng thời tin tưởng mù quáng vào thứ bóng đá của mình. Ông thà chỉ trích cả đội (cho rằng Chelsea có nhóm cầu thủ quá khó để thúc đẩy), chứ không tin triết lý "Sarri ball" sai trái. Theo báo giới Anh, Sarri lựa chọn gò ép Chelsea thi đấu dưới triết lý hoàn toàn khác biệt so với những gì cầu thủ được chỉ dạy, thay vì triển khai lối đá phù hợp với bộ kỹ năng của cầu thủ.

Ông giỏi, nhưng không phải người phù hợp. Người phù hợp biết N'Golo Kante, chứ không phải Jorginho, mới là người đá được ở vị trí tiền vệ phòng ngự. 

Đấy cũng là bài học, rằng người tài giỏi thuần tuý không bao giờ hay bằng người phù hợp. Tất nhiên, vừa tài giỏi vừa phù hợp như Pep Guardiola là... nhất, nhưng nếu giỏi mà không hợp, làm sao gặt hái được vinh quang?

Trước khi cùng Real Madrid gặt hái ba danh hiệu vô địch Champions League liên tiếp, đội bóng hay nhất mà Zinedine Zidane từng dẫn dắt là... Real Castilla (phải dẫn "chui" vì chưa có chứng chỉ huấn luyện). Didier Deschamps vô địch thế giới cùng Pháp với hành trang trước đó là danh hiệu vô địch... Serie B cùng Juventus. Trước khi vô địch Champions League cùng Chelsea, Roberto Di Matteo dẫn dắt đội bóng chuyên đua trụ hạng như West Brom.

Cái khó trong bóng đá là tìm được người phù hợp, phát huy được điểm mạnh của các cầu thủ và dung hoà được tập thể với 23 cá tính khác nhau. Trên khía cạnh này, bóng đá Việt Nam phải thấy may mắn vì đã tìm thấy người phù hợp, đưa họ lên tầm cao châu lục, đó là HLV Park Hang Seo. 

3. Trong một chia sẻ cách đây không lâu, cựu trợ lý ngôn ngữ của HLV Park Hang Seo là Lê Huy Khoa từng cho rằng ông thầy người Hàn Quốc không có một triết lý bóng đá cụ thể. Ông chỉ có những tiêu chí, mục tiêu như phòng ngự cần giữ cự ly đội hình, bọc lót tốt cho nhau, tấn công cần đứng vị trí phù hợp, liên tục tìm kiếm khoảng trống giữa hàng tiền vệ - hậu vệ, giữa trung vệ - hậu vệ cánh để khai thác.

Ông cho đá sơ đồ ba hậu vệ, không phải vì đó là mốt thời thượng, mà là vì cầu thủ Việt Nam phải đá như thế để bọc lót, sửa chữa cho nhau. Chiến lược gia 60 tuổi muốn học trò rèn bản lĩnh, tinh thần, sự tập trung và nền tảng thể lực sung mãn để thực thi được chỉ thị của ban huấn luyện. Bí quyết hồi sinh bóng đá Việt Nam nằm ở những chi tiết nhỏ nhặt, đơn giản, nhưng mãi mới có người chấp nhận làm điều đơn giản để mơ về những thứ lớn lao.

Nhìn lại hai đời HLV gần nhất. Toshiya Miura rất giỏi, song cựu HLV Consadole Sapporo lại quá cứng nhắc, cực đoan khi gò cả tập thể tuyển Việt Nam vốn chơi tương đối ngẫu hứng và không có thể lực trước đó vào triết lý bóng đá không phù hợp.

Dưới thời Miura, tuyển Việt Nam tập trung khai thác bóng bổng, bóng dài, vốn không phù hợp với sức vóc cầu thủ. Hữu Thắng cũng rất giỏi, song ông thầy người Hà Tĩnh lại... chiều lòng người hâm mộ, giới truyền thông để "bắt" đội tuyển đá ban bật, kiểm soát. Một thứ bóng đá tấn công bất chấp, để rồi thất bại ở AFF Cup và SEA Games với cùng kịch bản gục ngã vì sai lầm.

Họ đều giỏi, nhưng không phù hợp, cũng như Sarri của Chelsea.

Asian Cup 2019 cũng chứng kiến nhiều HLV đẳng cấp cao thất bại. Marcelo Lippi lẫy lừng thiên hạ không đưa Trung Quốc vượt qua được tứ kết, bị chỉ trích là "chỉ tin vào cầu thủ già nua". Paulo Bento không thể gúp Hàn Quốc lên ngôi vô địch với thứ bóng đá được nhận định "chỉ phù hợp với cầu thủ châu Âu". Carlos Queiroz kết thúc Asian Cup trong nước mắt, còn Milovan Rajevac bị Thái Lan sa thải sau... một trận. 

Tại sao bóng đá Việt Nam và Park Hang Seo tìm đến nhau, đến lúc này, chỉ có thể khẳng định đó là do duyên số. Nếu hai đường thẳng đi chệch phương sai và không thấy nhau, sẽ không có tuyển Việt Nam được châu lục để tâm hay không có Park Hang Seo là "đại sứ" tuyệt vời cho Hàn Quốc. Đã là duyên, phải giữ nhau thật chặt.

Chẳng trách thầy Park không có ý định rời Việt Nam sau đỉnh cao AFF Cup, còn bóng đá Việt Nam xưng tụng ông như một người hùng, dù ngày nhậm chức, không mấy người biết "ông lão gật gù" ấy có thể làm nên chuyện gì.