Nhiều cửa hàng tư nhân đóng cửa, nguồn cung xăng dầu có thiếu?

Theo thống kê của Tổng cục Thuế, đến hết tháng 3, cả nước còn 15.935 cây xăng, từ ngưỡng 17.000 cây vào cuối năm ngoái, nghĩa là 1.065 cây xăng đã đóng cửa.

3 tháng qua, ông Nguyễn Văn Cường (Lý Nhân, Hà Nam) đã phải làm thủ tục cho thuê lại cả 5 cửa hàng xăng dầu của gia đình vì lý do kinh doanh không mang lại hiệu quả.

Theo ông Cường, việc cho thuê cây xăng giúp nhà đầu tư cũ không phải lo lắng việc kinh doanh mà vẫn có nguồn thu ổn định. Trong khi đó, nhà đầu tư mới không phải đầu tư cơ sở hạ tầng, không phải lo thủ tục xin giấy phép kinh doanh, đầu mối nhập hàng mà trên cơ sở đầu mối cũ để giảm bớt thời gian, tiết giảm chi phí kinh doanh.

Ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam lý giải, khi giá dầu thế giới tăng, hàng tồn kho nhiều thì doanh nghiệp xăng dầu có lãi. Nhưng khi giá dầu thế giới xuống, lượng hàng tồn kho nhiều thì càng khiến các doanh nghiệp trong nước thua lỗ.

Tình trạng này đã cả vài năm nay bởi thị trường lên xuống thất thường, gây bất ổn cho doanh nghiệp, khiến hoạt động kinh doanh xăng dầu lãi không tương xứng, lỗ thì nặng nề, cộng với những quy định ngày càng chặt chẽ hơn như hóa đơn điện tử cũng đều phải có chi phí để đầu tư.

"Lợi nhuận kinh doanh xăng dầu thời gian qua của nhiều doanh nghiệp gần như bằng 0. Ngoài ra, ngân hàng đánh giá rủi ro trong kinh doanh xăng dầu nghiêm ngặt hơn nên các doanh nghiệp rất khó tiếp cận vốn vay nên một số doanh nghiệp tư nhân không gánh nổi chi phí nên rời bỏ thị trường", ông Bảo nói.

Ông Hoàng Trung Dũng Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển phụ gia và sản phẩm dầu mỏ (APP) cũng nhận định, chưa bao giờ doanh nghiệp xăng dầu khó khăn như hiện nay. Ông dẫn chứng, một cây xăng mỗi ngày bán được 1.000 lít, do chiết khấu quá thấp nên mới lãi được 400.000 đồng, trong khi cây xăng phải đầu tư tiền tỷ.

Tuy nhiên, việc hơn 1.000 cây xăng dầu tư nhân đóng cửa, trả giấy phép không ảnh hưởng đến nguồn cung, vì số lượng cây xăng đóng cửa chỉ chiếm khoảng hơn 6%.

Ông Dũng cũng nhấn mạnh, dù tất cả cửa hàng xăng dầu tư nhân đóng cửa cũng tác động không đáng kể đến thị trường, vì tổng sản lượng xăng dầu của các cây xăng tư nhân cung cấp ra thị trường chỉ chiếm khoảng 18 - 20%.

“Các doanh nghiệp Nhà nước như: Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex); Tổng Công ty Xăng dầu Quân đội (Mipec); Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil); Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigonpetro)…đã phủ sóng gần 80% thị trường nên vẫn đảm bảo được an ninh năng lượng trong nước", ông Dũng nói. Chính phủ, Bộ Công Thương nhiều lần yêu cầu doanh nghiệp chủ động dự trữ để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, không để thiếu hụt xăng dầu trên thị trường.

Bà Nguyễn Thúy Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cũng cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, có 16 thương nhân đề nghị trả lại giấy phép kinh doanh xăng dầu và Bộ đã thực hiện việc thu hồi Giấy chứng nhận theo đề nghị của Doanh nghiệp theo quy định.

"Việc tham gia và rút khỏi thị trường của các doanh nghiệp nói chung vẫn diễn ra thường xuyên, trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện cũng không là ngoại lệ. Năm 2023, có thời điểm số thương nhân phân phối xăng dầu lên đến hơn 330 thương nhân. Đến nay, thị trường còn 298 thương nhân phân phối tham gia", bà Hiền cho biết.

Cũng theo bà Hiền, nếu các doanh nghiệp, thương nhân không tiếp tục kinh doanh xăng dầu thì họ chuyển nhượng hoặc cho thuê cơ sở vật chất cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu khác để tiếp tục kinh doanh. Như vậy, về cơ bản các cửa hàng xăng dầu vẫn hoạt động bình thường.

“Trường hợp không tiếp tục kinh doanh, họ chuyển nhượng hoặc cho thuê cơ sở vật chất để doanh nghiệp khác kinh doanh nên cũng không ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu ra thị trường”, bà Hiền nhận định.

Để đảm bảo nguồn cung xăng dầu, Bộ Công Thương đã giao tổng nguồn tối thiểu (gồm nhập khẩu và mua xăng dầu trong nước) cho các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu.

"Từ đầu năm đến nay, về cơ bản, các đầu mối kinh doanh xăng dầu thực hiện nghiêm túc tổng nguồn tối thiểu được phân giao nguồn cung xăng dầu, đáp ứng đủ nhu cầu. Ước tính, tổng nguồn nhập khẩu và mua xăng dầu trong nước quý II/2024 khoảng 6,35 triệu m3/tấn các loại; tiêu thụ khoảng 6,3 triệu m3/tấn; tồn kho từ 1,7-1,8 triệu m3/tấn. Do đó sẽ không thiếu nguồn cung xăng dầu", bà Hiền nói.