Nghệ An đẩy mạnh phát triển hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao

UBND tỉnh Nghệ An vừa ban hành Quyết định số 4085 phê duyệt Đề án phát triển Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026-2030 (Đề án).

Quan điểm của Đề án là phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, trong đó HTX đóng vai trò chủ đạo là xu thế tất yếu, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng sản phẩm và năng lực cạnh tranh trên thị trường. Qua đó góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nông dân và thực hiện hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

Việc ứng dụng công nghệ cao trong các HTX cần gắn với điều kiện, quy mô và đặc thù của từng vùng sinh thái, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả và phát triển bền vững. Đồng thời phải đi đôi với nâng cao năng lực quản trị và tổ chức sản xuất của HTX; tăng cường liên kết giữa nông dân - HTX - doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp chế biến và phân phối, để hình thành các chuỗi giá trị nông sản ổn định, bền vững.

UBND tỉnh Nghệ An đề ra mục tiêu chung là nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, thu nhập và năng lực cạnh tranh của các HTX; hình thành các mô hình HTX hoạt động hiệu quả, bền vững, làm nòng cốt trong liên kết sản xuất và xây dựng vùng nguyện liệu tập trung.

Đồng thời, nâng cao vai trò của HTX trong tổ chức lại sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Cụ thể, đến năm 2030, phấn đấu toàn tỉnh Nghệ An có ít nhất 150 HTX ứng dụng công nghệ cao (chiếm khoảng 18% tổng số HTX nông nghiệp toàn tỉnh), trong đó có 100 HTX trồng trọt, 20 HTX chăn nuôi, 15 HTX thủy sản và 15 HTX lâm nghiệp; có ít nhất 30 HTX ứng dụng đồng bộ công nghệ cao trong các khâu từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ.

Ít nhất 60% số HTX ứng dụng công nghệ cao có sản phẩm đạt chứng nhận VietGAP, hữu cơ hoặc tương đương và 50% số HTX có sản phẩm được đưa vào hệ thống siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch hoặc tiêu thụ qua các kênh thương mại điện tử.

Doanh thu bình quân của HTX nông nghiệp có ứng dụng công nghệ cao đạt tối thiểu 7.000 triệu đồng/HTX/năm, lợi nhuận trung bình đạt tối thiểu 600 triệu đồng/HTX/năm; Ít nhất 70% số HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh được tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản trị, kỹ thuật sản xuất ứng dụng công nghệ cao... Xây dựng và nhân rộng ít nhất 20 mô hình HTX điển hình ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm.

Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong phát triển HTX nông nghiệp, góp phần nâng cao giá trị nông sản, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp Nghệ An phát triển theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo

Đề án phát triển HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2026-2030 xác định danh mục các công nghệ ưu tiên hỗ trợ đầu tư cho các HTX nông nghiệp như công nghệ sinh học trong nông nghiệp, kỹ thuật canh tác, nuôi trồng và bảo quản, công nghệ tự động hóa và công nghệ trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, Internet kết nối vạn vật...

Đề án cũng đề ra 8 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm tạo điều kiện để các HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, phát triển bền vững.

Các nhóm giải pháp tập trung vào: công tác tuyên truyền; phát triển nguồn nhân lực; ứng dụng khoa học, công nghệ; cơ chế, chính sách hỗ trợ; phát triển cơ sở hạ tầng và logistics; tổ chức sản xuất; sơ chế, chế biến, xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm; nâng cao vai trò quản lý của các cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội.

Một trong những giải pháp được xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu là đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất trong hành động của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng và chính quyền các cấp đối với phát triển kinh tế tập thể, HTX.

Qua đó khẳng định rõ vị trí, vai trò của các HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn.

Với giải pháp phát triển nguồn nhân lực, Nghệ An sẽ tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý HTX và cán bộ hỗ trợ HTX ở các cấp, từ đó xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu thực tiễn và định hướng phát triển HTX ứng dụng công nghệ cao.

Cùng với đó, tỉnh tập trung triển khai giải pháp ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong hoạt động của các HTX. Đồng thời, thúc đẩy chuyển đổi số thông qua hỗ trợ phần mềm quản trị HTX, nhật ký sản xuất điện tử, hệ thống truy xuất nguồn gốc và kết nối tiêu thụ sản phẩm trên các nền tảng số; khuyến khích xây dựng các mô hình HTX “số hóa” toàn diện từ sản xuất đến thương mại.

Về cơ chế, chính sách, tỉnh Nghệ An tiếp tục triển khai hiệu quả các chính sách của Trung ương và của tỉnh đã ban hành; đồng thời rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các chính sách cho phù hợp với giai đoạn phát triển mới, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Đặc biệt, trong giải pháp tổ chức sản xuất, tỉnh Nghệ An tăng cường kêu gọi doanh nghiệp đẩy mạnh hợp tác, liên kết với các HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản, nhất là các sản phẩm chủ lực của tỉnh. Khuyến khích doanh nghiệp tham gia làm thành viên của HTX nhằm huy động, khai thác hiệu quả các nguồn lực về vốn, công nghệ, quản trị và thị trường…

Việc triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp trên được kỳ vọng sẽ tạo động lực mới, mở ra hướng phát triển mạnh mẽ cho các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới. Qua đó góp phần nâng cao giá trị nông sản, khẳng định vị thế trên thị trường và thúc đẩy ngành nông nghiệp Nghệ An phát triển nhanh, bền vững.

Dự kiến, tổng kinh phí thực hiện Đề án là 158.250 triệu đồng. Trong đó: kinh phí Nhà nước hỗ trợ là 72.400 triệu đồng (Ngân sách tỉnh 46.000 triệu đồng, ngân sách Trung ương 26.400 triệu đồng); vốn đối ứng của HTX, nông dân là 85.850 triệu đồng.

Theo UBND tỉnh Nghệ An, kinh phí sẽ được lồng ghép từ các Chương trình mục tiêu quốc gia, các Chương trình, Đề án khác, đồng thời huy động tối đa nguồn lực của nhân dân và doanh nghiệp.