Sau gần một năm thanh tra, Cục Quản lý cạnh tranh Bộ Công Thương vừa công kết luận chỉ ra nhiều dấu hiệu vi phạm đối với hai công ty đa cấp Amway Việt Nam và Thiên Ngọc Minh Uy.
Hàng loạt vi phạm
Cụ thể, tại Công ty TNHH Amway Việt Nam, kết quả kiểm tra cho thấy, Amway Việt Nam không xuất trình được bằng chứng chứng minh công ty đã thực hiện nghĩa vụ thông báo tới một số Sở Công thương đối với các lần sửa đổi, bổ sung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.
Việc không thực hiện nghĩa vụ thông báo của công ty Amway diễn ra ở nhiều địa phương như lần thứ 4 ở Bình Phước, Cà Mau, Kon Tum, Long An…., lần thứ 5 ở Bình Định, Bình Dương, Lào Cai, Long An, Hòa Bình, Hưng Yên…, lần thứ 6 ở Gia Lai, Lâm Đồng, Long An, Ninh Bình, Ninh Thuận…, lần thứ 7 ở Bắc Kạn, Bình Định, Bình Dương, Gia Lai, Hải Dương, Lâm Đồng, Lạng Sơn...
Cục Quản lý cạnh tranh cho biết, hành vi này có dấu hiệu vi phạm quy định về thông báo hoạt động bán hàng đa cấp của Nghị định 42/2014/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp.
Cùng với đó, Amway Việt Nam thực hiện đào tạo kiến thức cơ bản cho nhà phân phối thông qua hệ thống đào tạo trực tuyến tại website www.welcome2amway.com nhưng chưa có biện pháp chặt chẽ để đảm bảo nhà phân phối theo dõi và nắm bắt toàn bộ nội dung đào tạo cơ bản.
Amway Việt Nam cũng bị phát hiện vận hành các website thương mại điện tử bán hàng, đồng thời cho phép nhà phân phối đặt hàng và thanh toán trực tuyến trong khi mới đang tiến hành thủ tục bổ sung hồ sơ để Cục Thương mại điện tử, Bộ Công Thương phê duyệt.
Xem video: Bẫy đa cấp "phù phép" vài triệu thành vài trăm triệu khiến người dân trắng tay
Tại Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy, kết quả kiểm tra cũng cho thấy có nhiều vi phạm như một số sản phẩm thực phẩm chức năng tại kho của công ty có nhãn gốc chưa đúng với nhãn gốc đã đăng ký với Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, có dấu hiệu vi phạm quy định về ghi nhãn sản phẩm và lưu thông hàng hóa chưa đủ điều kiện trên thị trường.
Một số hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp của công ty ký với nhà phân phối không ghi đầy đủ thông tin của nhà phân phối theo quy định, tức là có dấu hiệu vi phạm quy định về hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp của Nghị định 42/2014/NĐ-CP.
Thiên Ngọc Minh Uy cũng chưa thực hiện việc đào tạo cơ bản, cấp chứng chỉ đào tạo cơ bản về bán hàng đa cấp và cấp Thẻ thành viên mạng lưới bán hàng đa cấp theo quy định cho toàn bộ nhà phân phối đang hoạt động.
Đoàn kiểm tra còn phát hiện trường hợp nhà phân phối không có tên trong danh sách đào tạo cơ bản về bán hàng đa cấp của công ty nhưng vẫn được công ty cấp chứng chỉ đào tạo cơ bản về bán hàng đa cấp. Hành vi này có dấu hiệu vi phạm quy định về hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp của Nghị định 42/2014/NĐ-CP.
Thiên Ngọc Minh Uy cũng không xuất trình được bằng chứng chứng minh rằng công ty đã thực hiện nghĩa vụ thông báo tới một số Sở Công thương đối với các lần sửa đổi bổ sung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.
Kinh doanh đa cấp là một hoạt động đặc thù, sử dụng nhiều người, nhiều mối liên kết nhưng chưa có quy phạm về các vấn đề đó nên tạo lỗ hổng cho đa cấp biến tướng.
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn
Đặc biệt, đối với các sản phẩm mỹ phẩm Kang Yi Dao, công ty cung cấp thêm dịch vụ chăm sóc sức khỏe, cụ thể là cử nhân viên hướng dẫn cách sử dụng và sử dụng sản phẩm để massage cho khách hàng theo các liệu trình tại công ty hoặc một số đại lý của công ty. Mặc dù công ty không thu phí hướng dẫn và massage sản phẩm mà khách đã mua nhưng việc cung cấp dịch vụ massage, chăm sóc sức khỏe kèm theo dòng sản phẩm mỹ phẩm Kang Yi Dao có nhiều khả năng gây hiểu nhầm là công ty kinh doanh dịch vụ chăm sóc sức khỏe theo phương thức đa cấp, không phù hợp với đối tượng kinh doanh bán hàng đa cấp theo quy định.
Bên cạnh đó, Thiên Ngọc Minh Uy ký một hợp đồng, cấp một mã số khách hàng cho nhà phân phối nhưng cho phép nhà phân phối có nhiều mã số đơn hàng và hưởng quyền lợi theo chương trình trả thưởng đối với các mã số đơn hàng đó. Hành vi này có dấu hiệu vi phạm quy định tại Nghị định 42/2014/NĐ-CP.
Ngoài ra, Thiên Ngọc Minh Uy còn một số vi phạm khác như: thực hiện nhiều chương trình khuyến mại dưới dạng tặng tiền mặt cho các nhà phân phối theo phương thức đa cấp đối với từng đơn hàng, theo đó, giá trị tiền mặt khuyến mại mà nhà phân phối có thể được hưởng từ từng đơn hàng có thể vượt quá giá trị của đơn hàng đó, không giám sát kịp thời, để cho cơ sở Thiên Phúc - Ân Thi tại Cốc Ngang, Phạm Ngũ Lão, Kim Động, Hưng Yên thực hiện không đúng nghĩa vụ hoàn lại tiền khi mua lại hàng hóa từ nhà phân phối…
Theo Bộ Công thương, tùy tính chất của hành vi có dấu hiệu vi phạm, cơ quan này đã chuyển hồ sơ cho các cơ quan liên quan để xử lý, hoặc tiến hành điều tra để xử lý, theo thẩm quyền.
Đồng thời yêu cầu Cục Quản lý cạnh tranh triển khai việc xử lý theo quy định đối với các hành vi có dấu hiệu vi phạm.
Kết luận cần chỉ rõ đúng, sai
Trao đổi với VTC News chiều 16/1 liên quan đến sự việc trên, luật sư Nguyễn Anh Tuấn – Đoàn luật sư Hà Nội cho hay việc cơ quan quản lý cạnh tranh dùng từ “có dấu hiệu” trong kết luận thanh tra là chưa rõ ràng.
“Kết luận thanh tra phải cụ thể đúng sai, không thể dùng từ có dấu hiệu,” luật sư Nguyễn Anh Tuấn nói.
Theo luật sư Nguyễn Anh Tuấn, việc kết luận đúng sai rõ ràng sẽ khiến “cơ quan điều tra phải vào cuộc” hoặc “chỉ là nhắc nhở”.
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn cũng cho biết, thời gian vừa qua, liên tục các vi phạm của công ty kinh doanh đa cấp bị phát hiện mà nguyên nhân là do phần lớn công ty đa cấp ngoài vỏ là hoạt động kinh doanh đa cấp nhưng thực chất là lừa đảo.
Ngoài ra, sự giám sát từ cơ quan chức năng chưa thật sự chặt chẽ.
Để tránh các “hiện tượng đa cấp biến tướng” theo luật sư Nguyễn Anh Tuấn cần tăng cường quản lý để siết chặt hơn hoạt động này.
“Kinh doanh đa cấp là một hoạt động đặc thù, sử dụng nhiều người, nhiều mối liên kết nhưng chưa có quy phạm về các vấn đề đó nên tạo lỗ hổng cho đa cấp biến tướng,” luật sư Nguyễn Anh Tuấn cho hay.
Bình luận