Dự báo 6 nghề bị robot thay thế thời gian tới

Dự báo trên được ông Hoàng Nam Tiến chia sẻ tại Ngày hội khoa học công nghệ Fschools Open STEAM Day 2024 lần thứ 3 do FPT Schools tổ chức ngày 14/1, thu hút sự tham gia của gần 8.000 học sinh, giáo viên và phụ huynh, dựa theo những đánh giá của Diễn đàn kinh tế thế giới.

Theo ông Hoàng Nam Tiến, trước sự phát triển không ngừng của AI, trong tương lai sẽ xuất hiện “tầng lớp vô dụng” - bao gồm những người bị thay thế bởi robot do AI điều khiển, trong đó có lao động phổ thông, công nhân nhà máy, thậm chí nhân viên văn phòng.

"Thế giới đang thay đổi rất nhanh, nếu chúng ta không tự hoàn thiện bản thân, học tập suốt đời để trở thành phiên bản tốt nhất thì sẽ sớm trở thành những người bình thường và rất có thể trở thành người tầm thường, không được xã hội trọng dụng", ông Tiến nói.

Nếu trước đây, mọi người sử dụng câu chuyện này để nói với người thất nghiệp, thì ngày nay chúng lại được sử dụng để nói với những người vô dụng (hay còn gọi là tầng lớp vô dụng). Đây là những người được đào tạo, học hành tử tế, từng làm việc nhiều năm kinh nghiệm, có tinh thần rất tốt, nhưng nếu không cố gắng thì trong tương lai 5 - 6 năm nữa họ sẽ bị robot trí tuệ tạo thay thế.

Nhiều người nghĩ tương lai robot thay thế con người sẽ còn rất xa, nhưng khi xem những hình ảnh về robot được Erobos nghiên cứu và tạo ra thì câu chuyện lại hoàn khác. Những con robot ngày xưa phải huấn luyện rất cẩn thận mới làm được việc, còn robot ngày nay của Erobos có khả năng tự học rất đặc biệt.

Các robot này được huấn luận để quan sát và học được tất cả mọi thứ tốt đẹp nhất của con người. "Những con robot này có thể làm tốt hơn con người rất nhiều lần, làm việc 24/24h, 7 ngày/tuần", Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT nói và cho biết theo Báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới dự báo 6 nhóm ngành nghề sẽ biến mất trong tương lai: nghề giáo viên, chăm sóc khách hàng, kế toán, kiểm toán, bác sĩ, dược sĩ, chuyên gia, bảo vệ, cảnh sát sẽ bị được robot thay thế trong thời gian tới.

Lấy dẫn chứng thêm cho sự thay đổi này, ông Tiến chỉ ra thực tế tại nhiều khu công nghiệp ở Bắc Ninh, Bắc Giang, robot đang dần được sử dụng để thay thế sức lao động của con người. Thậm chí, có nhà máy tại Việt Nam sử dụng hơn 1.000 robot để lắp ráp. Số công nhân tại nhà máy này ít hơn số robot rất nhiều.

"Sắp tới, có khoảng 2,7 triệu công nhân Việt Nam tại các nhà máy về dệt may, da giày, lắp ráp sẽ mất việc. Các bạn khi mất việc vô cùng trẻ, thậm chí dưới 25 tuổi. Số công nhân này trong vòng 5 – 7 năm tới sẽ phải đào tạo lại từ đầu", ông cảnh báo.

Trong bối cảnh hầu hết các tỉnh thành đang chuyển đổi số, không dùng đến giấy tờ, ông Tiến dự đoán, trí tuệ nhân tạo, điển hình là ChatGPT đang dần thay thế khoảng 40% người hiện đang làm công tác văn phòng, hành chính nhân sự. 85% người làm kế toán có thể mất việc trong tương lai, kể cả những người đã làm việc lâu năm.

Ngay cả nghề về lập trình và kiểm thử, có khoảng 40% các dòng lệnh phần mềm máy tính đang được trí tuệ nhân tạo tự động điều chỉnh không cần dùng đến con người. Do vậy ông cho rằng, việc trở thành phiên bản tốt hơn qua mỗi ngày là điều vô cùng cần thiết, giúp đảm bảo sự tồn tại lâu dài.

Ông Hoàng Nam Tiến cũng cho hay, một trong những điều ám ảnh ông là bối cảnh hàng triệu người có thu nhập ổn định, được đào tạo cẩn thận, có kinh ngiệm sẽ mất việc trong thời gian tới, khi mọi việc đều có robot thực hiện.

Song song với dự bảo những nhóm ngành biến mất trong tương lai, ông Hoàng Nam Tiến chỉ ra xu hướng nghề nghiệp trong thời gian tới như: Khoa học máy tính, Marketing, Data, sản xuất nội dung. Đây là những ngành trong tương lai sẽ gắn liền với trí tuệ nhân tạo.

Vị Phó chủ tịch cũng phân tích thêm, hiện nay, tất cả mọi người khi nộp đơn xin việc đều được nhà tuyển dụng yêu cầu thành thạo Word, Exel, PowerPoint. Thế nhưng chỉ đến khoảng năm 2027, họ sẽ yêu cầu người xin việc phải thành thạo thêm trí tuệ nhân tạo và Big Data.

Tiếng Anh bây giờ không phải là ngoại ngữ, mà là ngôn ngữ cần thiết cho thế hệ gen Z để sống, làm việc, vui chơi giải trí.

Ông cũng đánh giá, phẩm chất quan trọng nhất trong tương lai của gen Z là phẩm chất tư duy và năng lực phản biện. Hiện các thầy cô đang cố gắng đào tạo học sinh, sinh viên của mình trở thành người ngoan ngoãn và cố gắng trong học tập. Đây cũng là điều mà bố mẹ nào cũng mong muốn con mình có được trong hồ sơ.

Tuy nhiên, trong tương lai, thứ xã hội cần là người có phẩm chất tư duy và năng lực phản biện. Có thể phản biện lại tất cả mọi thứ bằng tư duy, logic. Các em phải có lối sống khác biệt, "ai có tính cách hòa đồng sẽ dễ bị đè bẹp". Các em phải có phong cách, tính cách riêng và đặc biệt là có tiếng Anh, ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT chia sẻ lời khuyên cho các bạn trẻ.

Ngày hội khoa học công nghệ Fschools Open STEAM Day 2024 là ngày hội khoa học công nghệ lớn nhất năm của Hệ thống trường Phổ thông FPT (FPT Schools), được tổ chức thường niên nhằm đẩy mạnh các hoạt động và trải nghiệm STEM, đồng thời đem đến sân chơi STEM bổ ích cho học sinh các cấp.

Cũng trong khuôn khổ ngày hội năm nay, FPT Schools khởi động dự án cộng đồng “AI cho học sinh phổ thông” nhằm đem đến cho học sinh những tiết học về AI và cách sử dụng AI một cách hiệu quả trong học tập và công việc. Dự án này biên soạn từ chương trình của một trường đại học hàng đầu thế giới và đang trong giai đoạn thử nghiệm với mong muốn mời các trường phổ thông ửo Việt Nam cũng cùng tham gia dự án để phổ cập AI rộng rãi hơn, giúp học sinh được tiếp cận AI từ sớm và đúng cách.