Dự án thép Hoa Sen Cà Ná: Ông chủ bảo yên tâm, dư luận lo lắng

Dù Dự án thép Hoa Sen Cà Ná mới chỉ thống nhất trong đại hội cổ đông, chưa đi vào hoạt động nên chưa nói đến ý thức tuân thủ pháp luật môi trường vội. Trước mắt cứ “tạm ứng” niềm tin từ lời cam kết của ông Lê Phước Vũ, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoa Sen (HSG) tại Hội nghị xúc tiến đầu tỉnh Ninh Thuân vừa qua: “Nếu vi phạm môi trường sẽ đóng cửa nhà máy”.

Trong lúc này, sự hoài nghi, lo ngại của dư luận đang đặt ra là HSG sẽ sử dụng công nghệ, thiết bị của nước nào cho dự án?

Theo thông tin ban đầu, Dự án Khu liên hợp luyện cán thép Hoa Sen Cà Ná – Ninh Thuận xây dựng ở xã Cà Ná và xã Phước Diêm, huyện Thuận Nam. Dự kiến sẽ triển khai theo 5 giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2031, chia làm nhiều phân kỳ, công suất đạt 16 triệu tấn/năm. Trong đó phân kỳ 1 thuộc giai đoạn 1 của dự án được thực hiện từ năm 2017-2018, sử dụng 240 ha đất, công suất khoảng 1,5 triệu tấn/năm. Tổng vốn đầu tư hơn vào khoảng 10,6 tỷ USD.

Tuy dự án quy mô, hoành tráng là vậy, nhưng đến nay dù đã có dự kiến khởi công vào đầu năm 2017, tức là chỉ hơn 3 tháng nữa nhưng quyết định sử dụng công nghệ thiết bị của nước nào vẫn chưa được công bố.

Ngay cả khi HSG tổ chức Đại hội cổ đông bất thường vào ngày 6/9 vừa qua để thông qua chủ trương triển khai đầu tư dự án với hơn 97% cổ đông nhất trí thì vấn đề cốt lõi của dự án vẫn chưa được thống nhất. Tại đại hội, theo ông Vũ, việc lựa chọn thiết bị của Châu Âu hay Trung Quốc sẽ... trả lời sau.

Vậy tại sao một dự án khi hoàn thiện có thể giải quyết việc làm cho khoảng 45 nghìn lao động, làm thay đổi diện mạo của địa phương và nhất là được thực hiện bởi HSG có triết lý kinh doanh: “Trung thực - cộng đồng - phát triển” lại không có sự chuẩn bị, tính toán về nhà thầu thi công, thiết bị công nghệ?

Thực tế là có! HSG đã có sự chuẩn bị “định hướng” nhà thầu tư vấn thiết kế. Vào giữa tháng 6/2015, HSG đã cử đoàn cán bộ đến Ninh Thuận khảo sát địa điểm xây dựng dự án này. Trong đó, tham gia đoàn khảo sát có 6 người đến từ đơn vị tư vấn thiết kế CISDI (Trung Quốc).

Tìm hiểu thêm thông tin được biết, CISDI Group là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, thiết kế, tổng thầu các dự án xây dựng nhà máy luyện gang thép... có trụ sở ở Trùng Khánh (Trung Quốc).

Tại Việt Nam, CISDI đã tư vấn thiết kế và là nhà thầu xây dựng lò cao số 1, lò cao số 2 - những hạng mục quan trọng trong dự án luyện thép - của Formosa Hà Tĩnh. Máy móc thiết bị, công nghệ của dự án này đều đến từ Trung Quốc.

Và thông tin này cũng đã được đại diện HSG thừa nhận nhưng cho đó chỉ là sự… thăm dò. Phải chăng, sự “mật thiết” của doanh nghiệp này với dự án Formosa Hà Tĩnh, nhất là ở thời điểm vụ vi phạm môi trường nhiêm trọng ở 4 tỉnh miền Trung đang “nóng” đã khiến cho HSG hơi lăn tăn và cân nhắc đôi chút?

Nỗi lo về tác động ảnh hưởng đến môi trường từ dự án thép Hoa Sen Cà Ná dần hé lộ, khi mà HSG chưa có sự công bố rõ ràng về nhà thầu thiết kế thi công, thiết bị công nghệ.

Nỗi lo chỉ đựợc vơi đi khi những tuyên bố của ông Lê Phước Vũ được chuyển thành hành động như: “Tôi khẳng định, nếu gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, tôi sẽ không bao giờ làm. Còn giải pháp làm thế nào để vừa tăng trưởng vừa bảo vệ môi trường thì chúng ta cần sử dụng công nghệ hiện đại”.