Doanh nghiệp 'đói' vốn: Chính phủ đồng hành cùng vượt khó

Theo ông Hồ Thành Tùng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghệ CMC, nhu cầu vốn của đại bộ phận doanh nghiệp đang rất thiếu, do đó rất cần có khuôn khổ pháp lý hỗ trợ để khai thông dòng tiền.

“Bản thân Tập đoàn công nghệ CMC là doanh nghiệp lớn, có hệ thống quản trị tốt, hệ thống tài sản cũng như kế hoạch kinh doanh khá tốt. Chúng tôi thực sự không băn khoăn gì nhiều về làm việc với ngân hàng để lấy dòng vốn. Nhưng đối với các doanh nghiệp là khách hàng của chúng tôi, năng lực về quản trị, năng lực về chuyển đổi số, năng lực về thông tin và trình bày kế hoạch kém hơn rất nhiều thì rất khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn ngân hàng.

Trong thời gian dịch COVID-19, khi chúng tôi làm việc với các khách hàng doanh nghiệp, hầu hết đang trong tình trạng ngưng trệ sản xuất. Một trong những biến chuyển là họ tập trung vào quản trị doanh nghiệp, xây dựng doanh nghiệp và chuyển đổi số. Điều ấy giải thích vì sao giai đoạn dịch đi qua, họ bắt kịp và phát triển rất nhanh. Họ đã dành thời gian để tập trung vào phát triển sản xuất để tập trung xây dựng quản trị nội bộ cũng như xây dựng sức mạnh của doanh nghiệp. Đấy là cái được trong đại dịch mà nhiều khi chúng ta không nhắc đến.

Khi doanh nghiệp đã xây dựng nội lực, hệ thống, chương trình, tôi lại quay lại câu hỏi vốn đâu để phát triển? Tôi nghĩ chúng ta cần hỗ trợ từ Chính phủ cũng như các chương trình thúc đẩy khai thông nguồn vốn”, ông Tùng phân tích.

Đồng tình và chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, bà Nguyễn Đức Thạch Diễm, Phó Chủ tịch thường trực HĐQT/TGĐ ngân hàng Sacombank nói: “Theo tôi, đối với ngành ngân hàng, điểm nghẽn cần tháo gỡ thứ nhất là phải giải quyết đồng vốn và thủ tục pháp lý cho lĩnh vực kinh doanh bất động sản. Vì lĩnh vực này rất hạn chế nhưng nếu không khơi thông nguồn vốn cho lĩnh vực này thì nền kinh tế của chúng ta sẽ rất khó phát triển. 

Điểm nghẽn thứ hai là hành lang pháp lý đối với công tác chuyển đổi số. Đối với những công ty tài chính, đối với những ứng dụng công nghệ, chúng tôi rất cần những hành lang pháp lý để ổn định trong quá trình phát triển hệ thống”.

Thảo luận về thị trường vốn và tín dụng thời gian qua, chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên đánh giá sau 2, 3 năm đối diện với đại dịch, thị trường đang thiếu vốn kinh khủng, các doanh nghiệp đang ở trạng thái “khát khô”. Việc bơm vốn cho nền kinh tế là việc phải làm. Bơm bằng cách nào, bơm như thế nào để giữ an toàn cho nền kinh tế đồng thời đảm bảo được tăng trưởng kinh tế? Đấy là điều phải rất chú ý.

Cấu trúc thị trường tài chính Việt Nam gồm mấy yếu tố: Thị trường tiền tệ; thị trường vốn (cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp). Chúng ta phải đặt bối cảnh là sự nở rộ của thị trường trái phiếu, gọi là tăng trưởng nóng, nằm trong bối cảnh là nguồn vốn bơm ra cho nền kinh tế, đặc biệt là giải ngân đầu tư công, rất chậm.

Thứ hai là chương trình phục hồi và phát triển nguồn vốn bơm ra giải ngân cũng rất chậm. Như vậy, nguồn lực chúng ta kỳ vọng rất nhiều để phục hồi kinh tế, thay đổi diện mạo nền kinh tế sau dịch lại chậm và trong trường hợp đấy, sự bùng nổ của thị trường vốn tư nhân là rất có ý nghĩa để giúp giải tỏa cơn khát. Có thể sinh ra chuyện này, chuyện kia vì bùng nổ không thể tránh khỏi.

Vừa rồi, Chính phủ đã chỉ đạo giải quyết mấy sự cố làm cho thị trường này ngưng lại, tức là "nguồn máu" của tư nhân cũng bị ngưng lại. Đấy là vấn đề chúng ta phải giải quyết.

Còn thị trường tiền tệ, vốn vay ngân hàng. Bản chất thị trường là ngắn hạn, chúng ta không thể để tình trạng rủi ro quá, nhiều nhất là trong cái bối cảnh hiện nay thế giới quá nhiều rủi ro. Đặc biệt là trong cấu trúc tài chính tiền tệ thì việc ứng xử của ngân hàng cơ bản là phù hợp. 

"Hiện nay, thị trường cổ phiếu đang có vấn đề rất nghiêm trọng. Chính phủ tập trung vào chỗ này là điều kiện bắt buộc và phải làm. Việc này tiếp cận không phải để phục vụ lợi ích nhóm mà là "bơm máu" vào nền kinh tế để tạo ra các động lực mới khôi phục đà của nền kinh tế. Nếu không chúng ta đánh mất thời cơ.

Vừa rồi Chính phủ đưa ra Nghị định số 65/2022/NĐ-CP về trái phiếu doanh nghiệp là một nỗ lực theo tinh thần như vậy. Làm được Nghị định này đáp ứng được nhu cầu như bây giờ là không dễ vì vừa an toàn lại vừa thỏa mãn cơn khát. Chúng ta phải tiếp tục bàn, nhất là khi đối mặt với nền kinh tế hiện nay và có thể kéo dài hơn nữa, khó khăn chồng chất. Chúng ta muốn dịp này là một dịp để doanh nghiệp Việt có cơ hội phục hồi, trỗi dậy mạnh mẽ thì cần phải đặc biệt chú ý đến cấu trúc phát triển vừa hỗ trợ phát triển thị trường tài chính để phục vụ doanh nghiệp. Lưu ý một điều là tình thế bất thường khó khăn thì giải pháp phải khác thường. Ta cứ tuân theo giải pháp thông thường thì không hỗ trợ được vấn đề", ông Thiên nói. 

Đồng tình với quan điểm trên, ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng điểm nghẽn đồng thời là điểm nóng hiện tại, cũng là câu chuyện khó nhất đối với Chính phủ trong điều hành kinh tế chính là gỡ bài toán về vốn.

“Vốn là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của doanh nghiệp. Họ sợ nhất là những “cú phanh gấp”, tức là những chính sách không lường trước được. Giai đoạn COVID-19, chúng ta đã giải tốt bài toán khó rồi nhưng tôi cho rằng sắp tới đây giải bài toán này cũng không hề đơn giản. Tôi kỳ vọng Chính phủ sẽ có quyết sách đặc biệt, chúng ta sẽ vượt qua được thách thức này”, ông Công nêu quan điểm.