Đại diện EU coi trọng, mong muốn xúc tiến nâng cấp quan hệ đối tác với Việt Nam

Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam từ 29-31/7, Phó Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC), Đại diện cấp cao Liên minh Châu Âu (EU) về Chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell Fontelles đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Sau hội đàm, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Phó Chủ tịch EC Josep Borrell chia sẻ về kết quả cuộc gặp với báo chí.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, cuộc hội đàm diễn ra trên tinh thần thẳng thắn, cởi mở, xây dựng, tôn trọng lẫn nhau.

Trong cuộc hội đàm, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cảm ơn Đại diện cấp cao đã thay mặt đến dự lễ Quốc tang của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Cùng với chuyến thăm chính thức lần này, điều đó thể hiện sự coi trọng của Liên minh châu Âu, của cá nhân ông Borrell đối với Tổng Bí thư và Việt Nam.

Hai bên bày tỏ hài lòng trước những bước phát triển của quan hệ Việt Nam - EU, đặc biệt về chính trị, ngoại giao, thương mại, đầu tư, quốc phòng, an ninh, và các lĩnh vực khác. Các cuộc trao đổi đoàn giữa hai bên, đặc biệt là tiếp xúc cấp cao đã góp phần thúc đẩy tin cậy chính trị, đồng thời là các thỏa thuận hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.

Hiện nay hai bên đang triển khai hiệu quả 4 thỏa thuận hợp tác và 8 cơ chế đối thoại. Việt Nam là nước ASEAN đầu tiên có tất cả các trụ cột hợp tác về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh đối với liên minh châu Âu.

EU là nhà cung cấp viện trợ không hoàn lại lớn nhất, một trong những đối tác đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Hiệp định thương mại tự do Việt Nam với Liên minh châu Âu trong gần 4 năm thực thi đã đạt được những kết quả rất tích cực.

Hiện nay EU cũng là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam với kim ngạch hai chiều năm 2023 đạt gần 60 tỷ USD, là nhà đầu tư lớn thứ năm với tổng lũy kế đầu tư tại Việt Nam lên đến gần 30 tỷ USD. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 16 của EU và lớn nhất trong các nước ASEAN.

Trong hội đàm, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng đánh giá cao sự hỗ trợ của EU trong công cuộc phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam, góp phần thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam, đề nghị EU tiếp tục duy trì hợp tác thông qua các kênh song phương, đa phương, các chương trình hợp tác khu vực, tập trung cho các lĩnh vực với ý nghĩa quan trọng đối với tiến trình phát triển của Việt Nam như tăng cường năng lực quản trị công, kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn, phát triển nghề cá bền vững, tiếp tục phối hợp triển khai có hiệu quả hiệp định thương mại tự do.

Bộ trưởng đề nghị EU sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU (các hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không có báo cáo và không được quản lý) đối với xuất khẩu hải sản của Việt Nam, trên cơ sở ghi nhận những nỗ lực và kết quả đạt được của Việt Nam trong phòng, chống IUU; đồng thời thúc đẩy các nước thành viên còn lại sớm phê chuẩn hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam EU để đưa hợp tác kinh tế song phương tương xứng với tiềm năng của hai bên.

Bộ trưởng đề nghị Liên minh châu Âu hỗ trợ tối đa về tài chính, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực để Việt Nam triển khai hiệu quả cơ chế Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), trong đó có việc hỗ trợ Việt Nam thiết lập thị trường tín chỉ carbon có kết nối với thị trường quốc tế...

Về tác giữa hai nước trong hai bên trong thời gian tới, hai bên nhất trí thúc đẩy trao đổi đoàn tiếp xúc trên tất cả các kênh, các cấp, đặc biệt là nhân dịp hai nước kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025.

Ngoài ra, hai bên phối hợp khai thác tốt các cơ chế hợp tác hiện có nhằm trao đổi, tháo gỡ các vướng mắc, đề xuất các lĩnh vực hợp tác mới, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đào tạo nguồn nhân lực và phát triển bền vững, cũng như là trong các hoạt động gìn giữ hòa bình trong khuôn khổ Liên hợp quốc, khắc phục hậu quả chiến tranh, phòng, chống tội phạm, cùng đóng góp vào việc bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực và trên thế giới.

Việt Nam hoan nghênh EU đóng vai trò tích cực tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, thông qua triển khai một số sáng kiến chiến lược và những sáng kiến khác, sẵn sàng làm cầu nối thúc đẩy hợp tác giữa EU với khu vực.

Thời gian qua, Việt Nam cũng đã tích cực tham gia vào các khuôn khổ hợp tác như sáng kiến "Cửa ngõ toàn cầu" của EU, góp phần kết nối hạ tầng thương mại, đầu tư, chuyển đổi năng lượng,... thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục xem xét, tham gia các chương trình, dự án trong khuôn khổ Cửa ngõ toàn cầu, phù hợp với các ưu tiên, năng lực và thực tiễn của Việt Nam.

Việt Nam ủng hộ việc tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN- EU và đánh giá cao triển vọng hợp tác giữa hai bên, trong đó có việc triển khai Kế hoạch hành động ASEAN-EU giai đoạn 2023-2027, nhằm đóng góp tích cực, hiệu quả cho nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN và phục vụ tốt hơn cho lợi ích của hai bên.

Đại diện cấp cao EU Josep Borrell và Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng đã trao đổi về một số vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có tình hình Biển Đông. Tình hình biển Đông thời gian qua diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ đối với hòa bình, ổn định ở khu vực và ảnh hưởng đến lợi ích của cộng đồng quốc tế.

Việt Nam hoan nghênh và đánh giá cao vai trò đóng góp tích cực của EU nhằm duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, đảm bảo tự do hàng hải, hàng không và trật tự trên biển, dựa trên luật pháp quốc tế ở khu vực Biển Đông, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982.

Bộ trưởng cũng đã đề nghị EU là tiếp tục thể hiện lập trường ủng hộ quyền và lợi ích trên biển hợp pháp của các quốc gia, được tôn trọng phù hợp với luật pháp quốc tế cũng như Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 mà các nước trên Biển Đông là thành viên.

Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh EU Josep Borrell một lần nữa gửi lời chia buồn đến toàn thể nhân dân Việt Nam trước sự ra đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, cho rằng Tổng bí thư đã có những đóng góp to lớn vào việc củng cố vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế và thúc đẩy quan hệ đối tác mạnh mẽ với liên minh châu Âu.

Đại diện cấp cao EU khẳng định, Việt Nam là đối tác thương mại hàng đầu của EU ở khu vực. Ông nói thêm, trong buổi hội đàm, hai bên đã cùng trao đổi các nội dung trong đó có thực thi đầy đủ hiệp định thương mại tự do, việc làm thế nào để EU hỗ trợ Việt Nam triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam trong việc trở thành quốc gia phát thải ròng bằng 0, cũng như xác định các dự án ưu tiên trong thời gian tới. 

Về tình hình quốc tế và khu vực hiện nay, ông Josep Borrell cho biết, cuộc khủng hoảng tại Ukraine gây ra nhiều tác động trong đó có an ninh lương thực và giá năng lượng tăng cao. Trong bối cảnh các cuộc khủng hoảng và xung đột đối đầu, châu Âu và ASEAN cần sát cánh cùng với nhau. Vấn đề tuân thủ luật pháp quốc tế cần được áp dụng ở mọi nơi trên thế giới, bao gồm khu vực Trung Đông, dải Gaza và Biển Đông.

Đại diện cấp cao EU cũng cảm ơn Việt Nam đã tham gia trong phái bộ huấn luyện, gìn giữ hòa bình tại các khu vực trên thế giới.

EU đánh giá rất cao đóng góp của Việt Nam và tái khẳng định Việt Nam là một đối tác rất quan trọng của EU trên thế giới. Đại diện EU mong muốn tăng cường quan hệ hơn nữa và mong chuyến thăm của ông góp phần khởi động những nỗ lực hợp tác trao đổi giữa hai bên, để xúc tiến nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện trong thời gian tới.