Cảnh báo: Người Việt dễ đột quỵ do tăng huyết áp vào sáng sớm

Người Việt dễ mắc bệnh tim, đặc biệt là đột quỵ vì không kiểm soát được huyết áp, Tiến sĩ Nguyễn Sinh Hiền, Phó giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, cho biết tại lễ công bố quyết định của Bộ trưởng Y tế giao nhiệm vụ tuyến cuối chuyên môn kỹ thuật tim mạch cho bệnh viện này, chiều 29/11.

Theo Bộ Y tế, trong hơn 20 triệu người Việt trưởng thành bị tăng huyết áp, có gần 40% không biết bệnh, 69% không được kiểm soát. Bệnh rất dễ phát hiện bằng cách đo huyết áp đơn giản nhưng thường bị bỏ sót, do tăng huyết áp thường không có triệu chứng. Hơn 50% số người bị tăng huyết áp, khi được đo huyết áp lần đầu, không biết là mình bị tăng huyết áp từ bao giờ.

Theo tiến sĩ Vũ Quỳnh Nga, Bệnh viện Tim Hà Nội, huyết áp dao động trong khoảng thời gian 24h và có thể thay đổi theo từng ngày để đáp ứng với các tác động môi trường, ví dụ như căng thẳng hoặc hoạt động. Nhịp sinh học của huyết áp đặc trưng bởi sự giảm huyết áp trong khi ngủ và tăng dần khi thức do một hệ thống điều tiết tự động sinh lý phức tạp.

Với nhiều người, huyết áp thường tăng cao vào buổi sáng sớm, còn được gọi là tăng huyết áp buổi sáng. Tăng huyết áp buổi sáng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như đột quỵ. Ngay cả những bệnh nhân kiểm soát tốt huyết áp vẫn có đến 50% có huyết áp buổi sáng cao hơn bình thường.

Bệnh nhân tăng huyết áp đặc biệt bị tăng huyết áp buổi sáng có nguy cơ đột quỵ cao hơn so với các bệnh nhân tăng huyết áp thời điểm khác. Huyết áp cao có thể gây đột quỵ, mất chức năng não đột ngột do thiếu máu cung cấp cho não. Tăng huyết áp buổi sáng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim và mạch máu khác. Thậm chí nó dẫn đến đau tim hoặc suy tim với các triệu chứng như đau đầu dữ dội, đau ngực và tê hoặc ngứa ran ở mặt hoặc cánh tay. 

Một số nguyên nhân làm tăng huyết áp vào buổi sáng như do nhịp sinh học bình thường của cơ thể vào buổi sáng giải phóng nhiều hormone; do sử dụng thuốc chứa steroid hoặc uống quá nhiều rượu bia cũng có thể gây tăng huyết áp vào sáng sớm.

Tiến sĩ Hiền cho biết, bệnh nhân đến khám tim mạch tại Bệnh viện Tim Hà Nội tăng nhanh mỗi năm. 10 năm trước chỉ có khoảng 50.000 bệnh nhân đến khám tại viện này thì hiện con số này tăng gấp 7 lần vào năm ngoái. 9 tháng đầu năm nay, đã có gần 300.000 người đến khám và can thiệp là gần 7000 ca.

Đề phòng bệnh tim mạch, đột quỵ bằng cách kiểm soát huyết áp là rất quan trọng. Huyết áp nên được kiểm tra vào buổi sáng, khoảng một giờ sau khi thức dậy và vào buổi tối khoảng một giờ trước khi đi ngủ. Ăn uống lành mạnh, tránh thuốc lá và rượu và hoạt động thể chất thường xuyên sẽ giúp khiểm soát được huyết áp.

Người bị huyết áp cao, tiểu đường tuýp 1 hoặc  tuýp 2, người già trên 65 tuổi, người sử dụng rượu bia, thuốc lá, gười thừa cân, béo phì, người có chỉ số cholesterol máu cao, cần đặc biệt chú ý đến huyết áp. Nếu dùng thuốc huyết áp, hãy dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và theo dõi nhật ký huyết áp tại nhà. Những bước này có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về tim hoặc mạch máu như đột quỵ.

Bệnh viện Tim Hà Nội vừa được Bộ Y tế giao nhiệm vụ tuyến cuối chuyên môn kỹ thuật tim mạch. Thời gian qua bệnh viện đã triển khai nhiều kỹ thuật hiện đại ngang tầm với các nước trong khu vực và thế giới, hoàn chỉnh trong lĩnh vực tim mạch với 5 mũi nhọn: Phẫu thuật, can thiệp, nội khoa, nhi khoa và tim mạch chuyển hóa. Mỗi năm bệnh viện thực hiện chuyển giao nhiều gói kỹ thuật cho 16 bệnh viện vệ tinh, giúp bệnh nhân tại các địa phương thêm cơ hội tiếp cận điều trị.