Nghị định 105/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về kinh doanh rượu có hiệu lực từ 1/11/2017.
Nghị định này quy định về hoạt động kinh doanh rượu, bao gồm: Hoạt động sản xuất, nhập khẩu, phân phối, bán buôn, bán lẻ rượu; hoạt động bán rượu tiêu dùng tại chỗ.
Cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi: Liệu có khả thi?
Đáng chú ý nhất trong Nghị định mới của Chính phủ là việc cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi; bán rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên qua mạng Internet; bán rượu bằng máy bán hàng tự động. Tuy nhiên, Nghị định mới của Chính phủ đang nhận được sự hoài nghi của một số chuyên gia, luật sư và người dân về tính khả thi.
Nhìn dưới góc độ xã hội và đánh giá tác hại của rượu đối với người sử dụng, Nghị định 105/2017/NĐ-CP rất phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội và đặc biệt, nó đã góp phần bảo vệ được những người chưa thành niên trước tác hại của rượu.
Việt Nam không phải là quốc gia đầu tiên có quy định cấm người chưa đủ 18 tuổi mua rượu. Thậm chí, Nhật Bản còn mạnh tay hơn khi cấm người dưới 20 tuổi mua và sử dụng rượu, bia và các chất kích thích có nồng độ cồn trên 5%.
Theo luật sư Trần Tuấn Anh (Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội), người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên, chính vì vậy, khả năng nhận thức và làm chủ hành vi chưa được toàn diện. Nếu cho phép sử dụng rượu (chất kích thích có nồng độ cồn trên 5%) sẽ là rất nguy hiểm:
"Khi sử dụng chất kích thích này, các em sẽ không tự làm chủ được hành vi và có thể thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Mặt khác, về sức khỏe và sinh lý, người chưa đủ 18 tuổi chưa hoàn thiện về mọi mặt, việc sử dụng rượu bia quá sớm cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển sinh lý cũng như sức khỏe của chính các em", luật sư Tuấn Anh cho biết.
Video: Cấm bán rượu cho người 18 tuổi
Ngoài ra, theo ý kiến của luật sư Tuấn Anh, việc quy định cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi là một quy định đúng đắn, đưa hệ thống pháp luật nước ta đến gần hơn với quy định của các nước tiên tiến trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em.
Song, vấn đề cần bàn ở đây là cơ chế nào để thực hiện triệt để, có hiệu quả đối với quy định này?. Rõ ràng rằng, nếu nhìn vào thực tiễn việc kinh doanh rượu hiện nay ở nước ta thì chúng ta thấy quy định này dường như không khả thi.
Theo ý kiến của Luật sư Tuấn Anh, việc quy định cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi là một quy định đúng đắn, đưa hệ thống pháp luật nước ta đến gần hơn với quy định của các nước tiên tiến trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em.
"Bởi hiện nay, chúng ta đang cho phép kinh doanh rượu một cách tràn làn, ở đâu, khi nào và bất kỳ ai cũng có thể sở hữu cho mình những chai rượu mạnh. Gần như chẳng có cơ quan chức năng nào quản lý đối với các cơ sở bán rượu này", luật sư Tuấn Anh nhận định.
Pháp luật thì quy định rất chặt về các điều kiện liên quan đến sản xuất, bán buôn, bán lẻ rượu, tuy nhiên, trên thực tế, hoạt động bán lẻ rượu và bán rượu để sử dụng tại chỗ gần như bị buông lỏng hoàn toàn và không phải chịu bất kỳ một cơ chế quản lý nào.
Đánh giá mức độ khả thi của Nghị định mới, luật sư Tuấn Anh cho rằng, các nhà làm luật phải đưa rượu vào danh sách các mặt hàng cần phải kiểm soát đặc biệt từ khâu sản xuất, phân phối, tiêu thụ và sử dụng. Muốn làm được điều này, các nhà hoạt động chính sách, nhà quản lý phải có tầm nhìn liên quan đến quy hoạch chung cho hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu hiện nay.
"Chúng ta làm chính sách nên đi từ gốc, đừng đi từ ngọn như hiện nay. Tức là nếu chúng ta quản lý tốt từ hoạt động sản xuất, phân phối, bán buôn, bán lẻ thì lúc đó, tự khắc quy định này sẽ dần đi vào cuộc sống.
Tôi lấy ví dụ, chúng ta có thể quy định mỗi chai rượu phải có một mã số, từ nhà sản xuất đến nơi tiêu dùng khi bán ra phải lập báo cáo đối với từng chai, bán cho ai, bán ở đâu, bán khi nào, buộc người mua phải xuất trình tài liệu để chứng minh độ tuổi khi mua rượu...", luật sư Tuấn Anh nói.
Không chỉ luật sư Tuấn Anh, rất nhiều người dân ủng hộ Nghị định về việc cấm bán rượu cho người chưa đủ 18 tuổi. Đây là một sự tiến bộ về mặt tư duy của những người xây dựng pháp luật khi đưa các quy định có tính chất bảo vệ tính mạng, sức khỏe con người vào hoạt động quản lý.
"Cái gì mới cũng sẽ khó thực hiện, đôi khi còn vấp phải sự phản đối từ phía dư luận. Song, cái gì tiến bộ, hợp lý, phù hợp với sự phát triển và bảo vệ con người thì chúng ta phải làm. Dẫu biết rằng, có thể trong giai đoạn đầu triển khai, áp dụng sẽ có thể phát sinh những vấn đề bất hợp lý, nhưng tôi cho rằng, nếu có một cơ chế quản lý minh bạch thì quy định này sẽ sớm đi vào cuộc sống", luật sư Tuấn Anh nói thêm.
Bình luận