Bộ trưởng Bộ Xây dựng lý giải giao dịch bất động sản phải qua sàn

Chiều 23/6, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị có báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình ý kiến thảo luận tại tổ về dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).

Liên quan quy định bắt buộc giao dịch bất động sản qua sàn đang được dư luận quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, các giao dịch bất động sản hình thành tương lai có nhiều đặc thù như: Tài sản chưa hình thành, pháp lý của dự án bất động sản phức tạp, điều kiện đưa vào kinh doanh phải được kiểm soát theo thực tế triển khai của dự án, trong khi các giao dịch này không thực hiện qua công chứng.

Do vậy, cần thiết đưa vào giao dịch qua sàn để đảm bảo công khai, minh bạch, giúp ngăn chặn các hành vi lừa đảo trong giao dịch bất động sản.

"Việc yêu cầu giao dịch bất động sản qua sàn nhằm minh bạch hóa hoạt động của tất cả các chủ thể tham gia thị trường, tránh rủi ro cho người dân, hạn chế hiện tượng khiếu kiện gây mất trật tự, an ninh xã hội", Bộ trưởng Nghị nêu.

Cùng với đó, nâng cao được vai trò, trách nhiệm của các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản; tạo lập được môi trường đầu tư kinh doanh bất động sản lành mạnh, ổn định.

Tuy nhiên, người đứng đầu ngành xây dựng khẳng định, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo Chính phủ để tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng các ý kiến góp ý về nội dung này, đảm bảo hoàn thiện quy định về sàn giao dịch bất động sản cho phù hợp.

Dự thảo luật quy định hai loại bất động sản phải giao dịch qua sàn gồm: Nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai và quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản để người dân tự xây dựng nhà ở.

Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất thực thông qua sàn giao dịch bất động sản.

Giao dịch qua sàn giúp không gia tăng chi phí bất hợp lý

Theo Bộ trưởng, việc quy định các giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản là nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết 18 Trung ương khóa XIII về đất đai.

Đồng thời, đảm bảo sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, hoàn thiện cơ chế phòng, chống "rửa tiền" và tài trợ khủng bố ở Việt Nam. Bên cạnh đó, tăng cường kiểm soát, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi người dân trong giao dịch bất động sản nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền tự do trong hoạt động, phương thức giao dịch bất động sản của người dân.

Việc yêu cầu mua bán bất động sản qua sàn cũng sẽ giúp Nhà nước có công cụ quản lý thông tin về thị trường bất động sản, từ đó đưa ra các chính sách nhằm điều tiết kịp thời thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, ổn định. "Việc quy định giao dịch qua sàn không gia tăng chi phí bất hợp lý cho chủ đầu tư hay làm tăng giá bán", Bộ trưởng nói.

Hiện nay, chi phí quản lý, bán hàng của chủ đầu tư thường phải xác định trong khoảng từ 8 - 10% giá bán (bao gồm các chi phí nhân sự, quảng bá, truyền thông, hoa hồng cho người bán được hàng…). Chi phí này cũng là chi phí đã được các chủ đầu tư tính vào giá bán.

Do vậy, chủ đầu tư có thể bỏ chi phí (sử dụng bộ máy, nguồn lực riêng của mình) để tự tổ chức bán hàng hoặc thành lập sàn hay thuê sàn bất động sản để thực hiện.

Việc này nhiều khi còn tiết kiệm chi phí bán hàng cho chủ đầu tư, vì các sàn bất động sản là đơn vị bán hàng chuyên nghiệp (có sẵn dữ liệu khách hàng, có sẵn liên kết các sàn, có sẵn các kênh tiếp thị, quảng cáo…) nên hiệu quả và hiệu suất cao hơn.

Tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật

Giải trình trước Quốc hội Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện nội dung dự thảo luật, làm rõ phạm vi, nội dung điều chỉnh của luật theo hướng bảo đảm phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật bao quát được hoạt động kinh doanh bất động sản, phân định rõ hoạt động kinh doanh bất động sản và các giao dịch dân sự không vì mục đích kinh doanh khác.

Cơ quan soạn thảo cũng sẽ nghiên cứu để quy định đồng bộ các nội dung liên quan đến giao dịch nhà ở, giữa các luật có liên quan để đảm bảo việc kinh doanh nhà ở thực hiện theo Luật Kinh doanh bất động sản; chính sách phát triển nhà ở, sở hữu nhà ở, các giao dịch nhà ở khác thực hiện theo Luật Nhà ở, đảm bảo thống nhất, không chồng chéo với các luật khác.

Về bất động sản đưa vào kinh doanh, Bộ trưởng cho biết, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát để đảm bảo bao quát các loại bất động sản được đưa vào dự thảo luật.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, qua thảo luận, các đại biểu nhất trí về sự cần thiết phải sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản để khắc phục những bất cập, hạn chế của luật hiện hành, qua đó hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển bất động sản, quản lý chặt chẽ thị trường bất động sản, thị trường quyền sử dụng đất, đảm bảo an toàn, lành mạnh, ổn định, vận hành thông suốt cho thị trường bất động sản và các thị trường có liên quan như thị trường vốn, tiền tệ và tín dụng.

Cùng với đó là cơ cấu lại các thị trường bất động sản, sử dụng nguồn lực tiết kiệm, hiệu quả phát triển đô thị. Các dự án bất động sản gắn với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hợp lý, cân đối cung cầu, tạo mặt bằng giá bất động sản phù hợp, khắc phục tình trạng đầu cơ đất đai.

Các đại biểu cũng tham gia nhiều ý kiến xác đáng về các điều khoản cụ thể cần nghiên cứu kỹ lưỡng để hoàn thiện dự thảo luật như phạm vi đối tượng, tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật có liên quan. Đặc biệt là liên quan đến Luật Đất đai và Luật Nhà ở đang được nghiên cứu sửa đổi; bố cục và sử dụng từ ngữ trong dự thảo luật, áp dụng pháp luật và các điều cấm.

UBTVQH sẽ chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan tiếp thu những vấn đề đại biểu quan tâm để hoàn chỉnh dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.