(VTC News) - Đây là câu hỏi được các chuyên gia, nhà quản lý đưa ra "mổ xẻ" tại cuộc tọa đàm về biểu giá bán lẻ điện do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức hôm 29/9 tại Hà Nội.
Một vấn đề khác được dư luận quan tâm hiện nay là, liệu EVN xây dựng đề án tính giá điện mới này có nhằm mục đích đẩy giá điện lên và tăng doanh thu của ngành điện hay không?
Trả lời băn khoăn này, ông Hoàng Văn Tùy, Phó Trưởng ban Tài chính kế toán (EVN), Quyết định 28/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện nêu rõ, giá bán lẻ điện bình quân là 1.622,01 đồng/kWh và thực hiện với 4 nhóm khách hàng: Sản xuất, cơ quan hành chính sự nghiệp, nhóm kinh doanh dịch vụ và điện sinh hoạt.
“Mỗi nhóm sẽ có một mức giá bình quân. Trong nhóm sinh hoạt hiện nay, giá bình quân của 6 bậc thang là 1.747 đồng/kWh và giá bình quân của nhóm điện sinh hoạt đã nằm trong giá bình quân chung 1.622,01 đồngđ/kWh. Như vậy, hai mức giá này không có gì mâu thuẫn”, ông Tùy nói.
Theo ông Tùy, việc vẫn đưa phương án với 6 bậc thang giá điện như hiện nay nhằm để làm cơ sở so sánh với các phương án cải tiến sau đó. Còn phương án giảm biểu giá điện từ 6 bậc xuống 3-4 bậc nhằm hạn chế mức tăng hóa đơn điện vào mùa nắng nóng.
"Dù chọn kịch bản nào thì tất cả các kịch bản đều không tăng giá, đúng bằng 1.747 đồng/kWh. Dù tính giá nào cũng không làm tăng doanh thu của ngành điện, không làm tăng giá bán. Không có một phương án nào để tất cả các nhóm người tiêu dùng được hưởng lợi, nhưng phương án được lựa chọn sẽ là phương án ưu tiên người tiêu dùng"- ông Tùy khẳng định.
GS.TS Trần Đình Long cho rằng, việc lựa chọn phương án tính giá điện cần phải cân nhắc đến lợi ích của các hộ nghèo, hộ khó khăn, nhưng vẫn phải đảm điều tiết sử dụng điện. Số bậc thang càng nhiều thì việc điều tiết càng tốt hơn.
Với phương án giữ nguyên 6 bậc, nhiều ý kiến cho rằng gây khó khăn trong ghi công tơ, tính toán giá thành…, GS.TS Trần Đình Long cho rằng không có gì khó khăn, chỉ là những phép tính nhân và cộng, những ý kiến phản đối để nhiều bậc là không thoả đáng.
Ông Long đề xuất, EVN có thể cải tiến ở 2 điểm trong bậc thang giá điện. Thứ nhất, có thể gộp 2 bậc đầu tiên vào làm 1 bậc, bởi mức chênh lệch giá giữa 2 bậc này là không lớn, giá gần ngang nhau. Thứ hai là khi đưa ra bước nhảy giá điện giữa các bậc cần có quy luật: tăng tỷ lệ, tuyến tính và tăng bao nhiều đồng/kWh.
Cần tính toán lượng điện năng sử dụng là bao nhiêu để đưa ra bậc thang tính giá điện. Mức 6 bậc hay 5 bậc không có gì khác biệt nhưng bước nhảy thì phải cố định, hoặc theo tỷ lệ tăng dần. Muốn đơn giản hoá thì dùng bậc cố định nhưng nếu muốn điều tiết mạnh thì dùng tỷ lệ tăng mạnh hơn ở những bậc sau. Tuy nhiên, dù quyết định sử dụng phương án nào cũng cần phải có sự giải thích rõ ràng với công luận.
Ngoài vấn đề về 3 cách tính giá điện, câu hỏi về việc "Bộ Công Thương có đồng ý cho ba tập đoàn đề nghị tăng giá điện để bù lỗ 12.000 tỉ đồng do chênh lệch tỷ giá hay không?” cũng được nhiều ý kiến quan tâm.
Cục trưởng Cục điều tiết điện lực (Bộ Công thương) Nguyễn Anh Tuấn cho biết, các chi phí phát điện bao gồm chi phí nhiên liệu (chi phí giá dầu, giá khí hoặc giá than), tỷ giá, chi phí truyền tải, phân phối và khâu phụ trợ.
Tỷ giá chỉ là một trong bốn yếu tố này. Khi xem xét tăng giá điện Bộ Công Thương phải xem xét tổng hòa cả 4 yếu tố. Hiện nay, chi phí cơ cấu nguồn phát đang thay đổi theo hướng giảm dần, từ giá dầu, giá than giảm”. Do vậy thay đổi giá điện vì tỷ giá là không phù hợp.
Ngoài ra, theo ông Tuấn, các khoản chi phí đầu tư của các công trình ngoài ngành của EVN như bể bơi, sân tennis… không được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của đơn vị. Do đó, các khoản chi phí này không nằm trong giá điện vừa thay đổi.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Tuấn không giải thích về việc tại sao giá thành phát điện giảm, nhất là giá nhiên liệu đầu vào sụt giảm mạnh từ đầu năm đến nay và lần thay đổi giá điện (tăng 7,5%) kể từ ngày 15/3 đến nay đã quá 6 tháng được phép điều chỉnh theo quy định của Quyết định 69/2013 về cơ chế điều chỉnh mức bán lẻ điện bình quân mà EVN không giảm giá điện.
Ngọc Vy
Một vấn đề khác được dư luận quan tâm hiện nay là, liệu EVN xây dựng đề án tính giá điện mới này có nhằm mục đích đẩy giá điện lên và tăng doanh thu của ngành điện hay không?
 |
| Bậc thang giá điện mới có làm tăng doanh thu cho EVN? |
“Mỗi nhóm sẽ có một mức giá bình quân. Trong nhóm sinh hoạt hiện nay, giá bình quân của 6 bậc thang là 1.747 đồng/kWh và giá bình quân của nhóm điện sinh hoạt đã nằm trong giá bình quân chung 1.622,01 đồngđ/kWh. Như vậy, hai mức giá này không có gì mâu thuẫn”, ông Tùy nói.
Theo ông Tùy, việc vẫn đưa phương án với 6 bậc thang giá điện như hiện nay nhằm để làm cơ sở so sánh với các phương án cải tiến sau đó. Còn phương án giảm biểu giá điện từ 6 bậc xuống 3-4 bậc nhằm hạn chế mức tăng hóa đơn điện vào mùa nắng nóng.
"Dù chọn kịch bản nào thì tất cả các kịch bản đều không tăng giá, đúng bằng 1.747 đồng/kWh. Dù tính giá nào cũng không làm tăng doanh thu của ngành điện, không làm tăng giá bán. Không có một phương án nào để tất cả các nhóm người tiêu dùng được hưởng lợi, nhưng phương án được lựa chọn sẽ là phương án ưu tiên người tiêu dùng"- ông Tùy khẳng định.
GS.TS Trần Đình Long cho rằng, việc lựa chọn phương án tính giá điện cần phải cân nhắc đến lợi ích của các hộ nghèo, hộ khó khăn, nhưng vẫn phải đảm điều tiết sử dụng điện. Số bậc thang càng nhiều thì việc điều tiết càng tốt hơn.
Với phương án giữ nguyên 6 bậc, nhiều ý kiến cho rằng gây khó khăn trong ghi công tơ, tính toán giá thành…, GS.TS Trần Đình Long cho rằng không có gì khó khăn, chỉ là những phép tính nhân và cộng, những ý kiến phản đối để nhiều bậc là không thoả đáng.
Ông Long đề xuất, EVN có thể cải tiến ở 2 điểm trong bậc thang giá điện. Thứ nhất, có thể gộp 2 bậc đầu tiên vào làm 1 bậc, bởi mức chênh lệch giá giữa 2 bậc này là không lớn, giá gần ngang nhau. Thứ hai là khi đưa ra bước nhảy giá điện giữa các bậc cần có quy luật: tăng tỷ lệ, tuyến tính và tăng bao nhiều đồng/kWh.
Cần tính toán lượng điện năng sử dụng là bao nhiêu để đưa ra bậc thang tính giá điện. Mức 6 bậc hay 5 bậc không có gì khác biệt nhưng bước nhảy thì phải cố định, hoặc theo tỷ lệ tăng dần. Muốn đơn giản hoá thì dùng bậc cố định nhưng nếu muốn điều tiết mạnh thì dùng tỷ lệ tăng mạnh hơn ở những bậc sau. Tuy nhiên, dù quyết định sử dụng phương án nào cũng cần phải có sự giải thích rõ ràng với công luận.
Ngoài vấn đề về 3 cách tính giá điện, câu hỏi về việc "Bộ Công Thương có đồng ý cho ba tập đoàn đề nghị tăng giá điện để bù lỗ 12.000 tỉ đồng do chênh lệch tỷ giá hay không?” cũng được nhiều ý kiến quan tâm.
Cục trưởng Cục điều tiết điện lực (Bộ Công thương) Nguyễn Anh Tuấn cho biết, các chi phí phát điện bao gồm chi phí nhiên liệu (chi phí giá dầu, giá khí hoặc giá than), tỷ giá, chi phí truyền tải, phân phối và khâu phụ trợ.
Tỷ giá chỉ là một trong bốn yếu tố này. Khi xem xét tăng giá điện Bộ Công Thương phải xem xét tổng hòa cả 4 yếu tố. Hiện nay, chi phí cơ cấu nguồn phát đang thay đổi theo hướng giảm dần, từ giá dầu, giá than giảm”. Do vậy thay đổi giá điện vì tỷ giá là không phù hợp.
Ngoài ra, theo ông Tuấn, các khoản chi phí đầu tư của các công trình ngoài ngành của EVN như bể bơi, sân tennis… không được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của đơn vị. Do đó, các khoản chi phí này không nằm trong giá điện vừa thay đổi.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Tuấn không giải thích về việc tại sao giá thành phát điện giảm, nhất là giá nhiên liệu đầu vào sụt giảm mạnh từ đầu năm đến nay và lần thay đổi giá điện (tăng 7,5%) kể từ ngày 15/3 đến nay đã quá 6 tháng được phép điều chỉnh theo quy định của Quyết định 69/2013 về cơ chế điều chỉnh mức bán lẻ điện bình quân mà EVN không giảm giá điện.
Ngọc Vy
Bình luận