Ba triệu thanh thiếu niên Việt đang đối mặt với chứng tâm thần

Theo báo cáo mới nhất của UNICEF (2018) về tình hình sức khỏe tâm thần trong trẻ em và thanh niên độ tuổi từ 14-18 ở Việt Nam, 12% mắc các rối loạn tâm thần, phổ biến là trầm cảm, rối loạn lo âu, sợ cô đơn và tăng động giảm chú ý.

Điều đó có nghĩa khoảng 3 triệu thanh thiếu niên gặp các vấn đề về sức khỏe tâm lý, tâm thần. Tuy nhiên, trong số đó, khoảng 20% nhận được các hỗ trợ y tế và điều trị cần thiết. Bộ phận còn lại tìm kiếm và sử dụng rượu, thuốc lá, ma túy để “tự chữa”, xoa dịu các dấu hiệu của rối loạn tâm thần.

Theo một khảo sát thực hiện trên 584 thanh thiếu niên có sử dụng ma túy độ tuổi 16-24 tại Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM, 43% người tham gia cho biết có những dấu hiệu trầm cảm ở mức độ từ trung bình đến nghiêm trọng.

Các vấn đề rối loạn tâm thần có thể xuất hiện trước (nguyên nhân) hoặc xuất hiện sau (hệ quả) việc sử dụng - lạm dụng ma túy ở thanh thiếu niên. Nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng ma túy ở thanh thiếu niên như sức ép phải khẳng định bản thân, bạn bè rủ rê, bị bạo hành, lạm dụng, bố mẹ ly hôn, cuộc sống quá cơ cực...

Bác sĩ Nguyễn Song Chí Trung, Trung tâm Chuyển giao công nghệ điều trị nghiện và HIV (VHATTC) - Đại học Y Dược TP.HCM - cho biết, hầu hết thanh thiếu niên sử dụng ma túy ban đầu chỉ với mục đích thử nghiệm và ngưng sử dụng sau một thời gian. Thế nhưng, suy nghĩ này không những không giúp ích trong việc điều trị các rối loạn tâm thần mà còn làm tăng nguy cơ lạm dụng chất dẫn đến phụ thuộc và nghiện.

Sự kỳ thị và phân biệt đối xử là rào cản nghiêm trọng hạn chế việc chia sẻ, tìm kiếm sự giúp đỡ và tiếp cận hỗ trợ của các thanh thiếu niên sử dụng ma túy. Bởi vậy, 65,9% thanh thiếu niên nghiện ma túy lo sợ phản ứng của mọi người nếu biết mình nghiện và 53.8% cảm thấy cần thiết phải che giấu tình trạng này.