(VTC News) - Nhà sử học Dương Trung Quốc bày tỏ ý kiến quanh ý tưởng gộp Tết cổ truyền với Tết Dương lịch để tránh lãng phí, hòa nhập với thế giới.
- Giáo sư Võ Tòng Xuân nói trên VTC News đã lúc Tết cổ truyền Việt Nam nên tổ chức theo Dương lịch cùng thế giới trong thời đại hội nhập hiện nay. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?
Thực ra đây không phải là vấn đề mới, chuyện này đã được đem ra bàn từ khá lâu rồi.
Vào dịp Tết cách đây gần 15 năm, giáo sư Từ Giấy đã đưa ra quan điểm này và khiến dư luận bàn tán khá sôi nổi. Tuy nhiên đa phần đều phản ứng khá gay gắt vì động phải tập quán quá lâu đời của dân tộc Việt Nam.
Theo tôi, Tết Âm lịch là khoảng thời gian rất quan trọng, cốt lõi của nó chính là những tập quán gắn liền với đời sống xã hội, tinh thần cũng như văn hóa của người dân Việt Nam.
Trong xã hội truyền thống của phương Đông, trong đó có Việt Nam, là xã hội nông nghiệp nên hay tính lịch theo mặt trăng (Âm lịch).
Còn Dương lịch gắn liền với phương Tây, dựa trên lịch của người công giáo. Hai nền văn hóa có nhiều sự khác biệt về tín ngưỡng, phong tục, văn hóa ... nên không thể gộp Tết Âm và Tết Dương lại làm một.
Có ý kiến cho rằng gộp lại để hội nhập với thế giới, tôi không tán thành.
Hiện tại, để hội nhập với thế giới còn rất nhiều cách, đâu phải cứ gộp lễ Tết lại mới là hội nhập.
Hội nhập là cần thiết nhưng không được hòa tan, hội nhập xong rồi nhưng lại mất đi các giá trị truyền thống của dân tộc liệu có chấp nhận được không?
- Việc nghỉ Tết Âm thường kéo dài, điều này gây ảnh hưởng tới khá nhiều ngành nghề kinh doanh, gây ra lãng phí cho nền kinh tế. Ông có ý kiến thế nào về quan điểm này?
Theo tôi, ở đây dùng từ "lãng phí" là chưa chính xác mà thay vào đó phải là có "tiện" hay không.
Chúng ta cần có cái nhìn rộng hơn, nên đặt câu hỏi liệu nghỉ Tết dài có thực sự tiện lợi cho người dân hay không? Mà nói cho cùng, nghỉ dưỡng cũng chính là cách tích lũy cho nền kinh tế.
Còn nếu chỉ thuần túy là bài toán kinh tế thôi thì cũng cần nhìn từ nhiều phía. Bên cạnh những ngành nghề kinh tế bị ảnh hưởng thì cũng có không có ít ngành khác hưởng lợi, có thể kể đến như du lịch, giải trí, ăn uống ...
Tuy nhiên, hiện nay cũng có khá nhiều doanh nghiệp lên tiếng than phiền rằng người lao động nghỉ quá lâu, ảnh hưởng tới việc kinh doanh của họ.
Theo tôi, những doanh nghiệp này có thể điều chỉnh lại, đơn giản là tăng thêm tiền công làm trong ngày nghỉ, điều này sẽ giữ chân được người lao động, đáp ứng được yêu cầu của sản xuất.
Để đặt lên bàn cân tính toán về việc nghỉ dài hay ngắn, ngoài bài toán về kinh tế còn phải tính đến yếu tố văn hóa nữa. Nhất là đối với một xã hội phát triển như Việt Nam, bên cạnh các vấn đề kinh tế thì văn hóa đang ngày càng trở nên quan trọng. Nếu để được lợi về kinh tế nhưng phải hy sinh những giá trị văn hóa thì có đáng không?
Theo tôi, chúng ta vẫn nên giữ nguyên Tết Âm lịch như hiện nay nhưng nên bố trí sao cho ngày nghỉ hợp lý, thuận lợi nhất đối với người dân, điều chỉnh các tập quán xã hội như hạn chế tình trạng tràn lan lễ hội... sao cho khai thác được các giá trị tích cực và hạn chế được giá trị tiêu cực.
- Đợt Tết Nguyên Đán sắp tới người dân trên cả nước sẽ có kỳ nghỉ kéo dài tới 9 ngày, ông đánh giá thế nào về quãng thời gian nghỉ dài này?
Tôi thấy Chính phủ điều chỉnh thời gian làm việc để có một kỳ nghỉ lễ tương đối dài là điều tốt. Nhân dịp này, người lao động có cơ hội tái tạo lại sức lao động sau một năm dài làm việc, điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng sống của người dân.
Hiện Luật lao động của nước ta cũng đang hướng tới một chất lượng sống cao hơn, một trong những tiêu chí là thời gian nghỉ dưỡng nhiều hơn. Vì vậy, dù kéo dài ngày nghỉ nhưng người lao động được hưởng lợi nhiều hơn thì cũng là điều nên làm.
- Trước đây, Nhật Bản ăn Tết theo Âm lịch nhưng đã bắt đầu chuyển sang Tết theo Dương lịch kể từ năm 1873. Và như chúng ta đã thấy, hiện nay Nhật Bản đang là quốc gia hàng đầu thế giới. Vậy Việt Nam có nên học tập điều này?
Việc kết hợp Tết Âm lịch với Tết Dương lịch chúng ta có thể biết đến rõ nhất là hình mẫu của Nhật Bản. Vào thời Minh Trị Duy tân, họ đã có sự hành xử hết sức dứt khoát, người Nhật gần như chỉ tập trung chủ yếu vào Tết Tây. Với Tết Âm truyền thống chỉ còn được duy trì giới hạn trong phạm vi gia đình.
Tuy nhiên thời đại lúc đó và bây giờ khác nhau hoàn toàn nên không thể áp dụng. Vào thời điểm đó Nhật Bản coi châu Âu là hình mẫu để phát triển, tận dụng văn minh phương Tây, loại bỏ dần những điểm lỗi thời của nền văn minh phương Đông. Khi ấy Nhật Bản không còn con đường nào khác, buộc phải thay đổi để phát triển. Việc này không thể áp dụng vào Việt Nam ở thời điểm hiện tại.
Độc giả có suy nghĩ gì về ý tưởng này? Hãy gửi phản hồi cho chúng tôi vào ô thảo luận phía cuối bài viết.
Chuyên đề Sẽ đến lúc đón Tết cổ truyền theo dương lịch của báo VTC News khởi đầu bằng quan điểm của Giáo sư Võ Tòng Xuân đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của độc giả.
- Giáo sư Võ Tòng Xuân nói trên VTC News đã lúc Tết cổ truyền Việt Nam nên tổ chức theo Dương lịch cùng thế giới trong thời đại hội nhập hiện nay. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?
 |
| Nhà sử học Dương Trung Quốc: Cần giữ nguyên Tết Âm và Tết Dương như hiện tại (Ảnh: Nguyễn Lê) |
Vào dịp Tết cách đây gần 15 năm, giáo sư Từ Giấy đã đưa ra quan điểm này và khiến dư luận bàn tán khá sôi nổi. Tuy nhiên đa phần đều phản ứng khá gay gắt vì động phải tập quán quá lâu đời của dân tộc Việt Nam.
Theo tôi, Tết Âm lịch là khoảng thời gian rất quan trọng, cốt lõi của nó chính là những tập quán gắn liền với đời sống xã hội, tinh thần cũng như văn hóa của người dân Việt Nam.
Trong xã hội truyền thống của phương Đông, trong đó có Việt Nam, là xã hội nông nghiệp nên hay tính lịch theo mặt trăng (Âm lịch).
Còn Dương lịch gắn liền với phương Tây, dựa trên lịch của người công giáo. Hai nền văn hóa có nhiều sự khác biệt về tín ngưỡng, phong tục, văn hóa ... nên không thể gộp Tết Âm và Tết Dương lại làm một.
Có ý kiến cho rằng gộp lại để hội nhập với thế giới, tôi không tán thành.
Hiện tại, để hội nhập với thế giới còn rất nhiều cách, đâu phải cứ gộp lễ Tết lại mới là hội nhập.
Hội nhập là cần thiết nhưng không được hòa tan, hội nhập xong rồi nhưng lại mất đi các giá trị truyền thống của dân tộc liệu có chấp nhận được không?
- Việc nghỉ Tết Âm thường kéo dài, điều này gây ảnh hưởng tới khá nhiều ngành nghề kinh doanh, gây ra lãng phí cho nền kinh tế. Ông có ý kiến thế nào về quan điểm này?
Theo tôi, ở đây dùng từ "lãng phí" là chưa chính xác mà thay vào đó phải là có "tiện" hay không.
Chúng ta cần có cái nhìn rộng hơn, nên đặt câu hỏi liệu nghỉ Tết dài có thực sự tiện lợi cho người dân hay không? Mà nói cho cùng, nghỉ dưỡng cũng chính là cách tích lũy cho nền kinh tế.
Theo bạn, có nên đón Tết cổ truyền theo dương lịch?
  |
Còn nếu chỉ thuần túy là bài toán kinh tế thôi thì cũng cần nhìn từ nhiều phía. Bên cạnh những ngành nghề kinh tế bị ảnh hưởng thì cũng có không có ít ngành khác hưởng lợi, có thể kể đến như du lịch, giải trí, ăn uống ...
| ||||||||
Theo tôi, những doanh nghiệp này có thể điều chỉnh lại, đơn giản là tăng thêm tiền công làm trong ngày nghỉ, điều này sẽ giữ chân được người lao động, đáp ứng được yêu cầu của sản xuất.
Để đặt lên bàn cân tính toán về việc nghỉ dài hay ngắn, ngoài bài toán về kinh tế còn phải tính đến yếu tố văn hóa nữa. Nhất là đối với một xã hội phát triển như Việt Nam, bên cạnh các vấn đề kinh tế thì văn hóa đang ngày càng trở nên quan trọng. Nếu để được lợi về kinh tế nhưng phải hy sinh những giá trị văn hóa thì có đáng không?
Theo tôi, chúng ta vẫn nên giữ nguyên Tết Âm lịch như hiện nay nhưng nên bố trí sao cho ngày nghỉ hợp lý, thuận lợi nhất đối với người dân, điều chỉnh các tập quán xã hội như hạn chế tình trạng tràn lan lễ hội... sao cho khai thác được các giá trị tích cực và hạn chế được giá trị tiêu cực.
- Đợt Tết Nguyên Đán sắp tới người dân trên cả nước sẽ có kỳ nghỉ kéo dài tới 9 ngày, ông đánh giá thế nào về quãng thời gian nghỉ dài này?
Tôi thấy Chính phủ điều chỉnh thời gian làm việc để có một kỳ nghỉ lễ tương đối dài là điều tốt. Nhân dịp này, người lao động có cơ hội tái tạo lại sức lao động sau một năm dài làm việc, điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng sống của người dân.
Hiện Luật lao động của nước ta cũng đang hướng tới một chất lượng sống cao hơn, một trong những tiêu chí là thời gian nghỉ dưỡng nhiều hơn. Vì vậy, dù kéo dài ngày nghỉ nhưng người lao động được hưởng lợi nhiều hơn thì cũng là điều nên làm.
- Trước đây, Nhật Bản ăn Tết theo Âm lịch nhưng đã bắt đầu chuyển sang Tết theo Dương lịch kể từ năm 1873. Và như chúng ta đã thấy, hiện nay Nhật Bản đang là quốc gia hàng đầu thế giới. Vậy Việt Nam có nên học tập điều này?
Việc kết hợp Tết Âm lịch với Tết Dương lịch chúng ta có thể biết đến rõ nhất là hình mẫu của Nhật Bản. Vào thời Minh Trị Duy tân, họ đã có sự hành xử hết sức dứt khoát, người Nhật gần như chỉ tập trung chủ yếu vào Tết Tây. Với Tết Âm truyền thống chỉ còn được duy trì giới hạn trong phạm vi gia đình.
Tuy nhiên thời đại lúc đó và bây giờ khác nhau hoàn toàn nên không thể áp dụng. Vào thời điểm đó Nhật Bản coi châu Âu là hình mẫu để phát triển, tận dụng văn minh phương Tây, loại bỏ dần những điểm lỗi thời của nền văn minh phương Đông. Khi ấy Nhật Bản không còn con đường nào khác, buộc phải thay đổi để phát triển. Việc này không thể áp dụng vào Việt Nam ở thời điểm hiện tại.
Theo bạn, có nên đón Tết cổ truyền theo dương lịch?
  |
Độc giả có suy nghĩ gì về ý tưởng này? Hãy gửi phản hồi cho chúng tôi vào ô thảo luận phía cuối bài viết.
Nguyễn Lê
Bình luận