Xuất khẩu ngành năng lượng hạt nhân của Nga tăng mạnh

Các số liệu có nguồn gốc từ hồ sơ hải quan của Nga cho thấy, vào năm 2022, xuất khẩu nhiên liệu hạt nhân và công nghệ trong ngành công nghiệp chiến lược này ở Nga đã tăng hơn 20%, khi Mỹ và các đồng minh được cho là tránh áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với lĩnh vực hạt nhân.

Ngành công nghiệp hạt nhân của Nga, cho đến nay vẫn chưa bị đưa vào các lệnh trừng phạt, được cho là cần thiết cho hoạt động của nhiều nhà máy điện ở châu Âu. Công ty hạt nhân nhà nước Rosatom của Nga cung cấp khoảng 1/5 lượng uranium làm giàu cần thiết cho 92 lò phản ứng ở Mỹ. Ở châu Âu, các nhà máy tạo ra điện cho 100 triệu người.

Theo Báo cáo tình trạng ngành công nghiệp hạt nhân thế giới, trong số 53 lò phản ứng đang được xây dựng trên toàn cầu tính đến giữa năm 2022, 20 lò do Rosatom xây dựng, 17 trong số đó nằm ngoài nước Nga.

Các số liệu cho thấy các thành viên NATO bao gồm Bulgaria, Cộng hòa Séc, Hungary và Slovakia tiếp tục mua nhiên liệu hạt nhân từ Nga vào năm ngoái. Các quốc gia này phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ hạt nhân từ Nga để vận hành các nhà máy điện.

Darya Dolzikova, nhà phân tích thuộc chương trình Chính sách hạt nhân và phổ biến vũ khí hạt nhân cho biết: “Các dự án năng lượng hạt nhân có thời hạn rất dài, vì vậy rất khó để đưa ra bất kỳ kết luận chắc chắn nào. Tuy nhiên, dữ liệu chỉ ra ưu tiên của các thị trường, những nơi có thể do dự trong việc trừng phạt các thực thể hoặc quy trình xuất khẩu năng lượng hạt nhân của Nga", bà nói thêm.

Hungary, một trong những quốc gia EU phản đối việc đưa nhiên liệu hạt nhân vào lệnh trừng phạt của khối, có 4 lò phản ứng hạt nhân do Nga xây dựng và đang cung cấp viện trợ cho 2 lò phản ứng khác. Vào thời điểm việc xây dựng hoàn thành, dự án sẽ là một trong những khoản đầu tư nước ngoài lớn nhất của Đông Âu.

Đầu tháng này, người đứng đầu Rosatom Alexey Likhachev thông báo rằng công ty đang đàm phán với khoảng 10 quốc gia về các dự án mới, với ba hoặc bốn thỏa thuận sắp ký kết.

Nga hiện cũng đang cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho Ấn Độ và đang xây dựng hai lò phản ứng ở đó, dự kiến mở cửa vào năm 2025. Rosatom đã cung cấp nhiên liệu trị giá hơn 375 triệu USD cho một lò phản ứng ở Trung Quốc vào năm ngoái, theo dữ liệu. Nước này cũng đã đầu tư khoảng 90% trong dự án trị giá 13 tỷ USD để xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Bangladesh.