Vì sao trẻ khỏi COVID-19 vẫn cần tiêm vaccine?

TS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng tiêm chủng mở rộng miền Bắc, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, trẻ sau khi khỏi COVID-19 vẫn cần tiêm vaccine. Virus SARS-CoV-2 tấn công vào cơ thể lần đầu tiên thường để lại miễn dịch không cao, là cơ sở cho người bệnh bị tái nhiễm virus. Vì vậy, trong hướng dẫn gần đây của Bộ Y tế không đặt ra vấn đề chờ 6 tháng mới tiêm mũi tiếp theo mà tiêm ngay sau khi khỏi bệnh.

“Tiêm như vậy sẽ giúp cơ thể có được miễn dịch với virus nhiều hơn, từ đó góp phần hạn chế tình trạng tái nhiễm bệnh. Việc này cũng giúp hạn chế hội chứng hậu COVID-19 hay tình trạng COVID-19 kéo dài đã được ghi nhận”, BS Thái nói.

Thực tế có trẻ vài tháng sau khi khỏi bệnh mới bắt đầu biểu hiện hội chứng hậu COVID-19, do virus gây tổn thương đến đa cơ quan, để lại vật liệu di truyền virus gây phản ứng viêm sau này.

Trên thế giới và Việt Nam hiện nay cũng ghi nhận nhiều trường hợp trẻ tái nhiễm với chủng virus khác nhau. Trong đó, với chủng Delta, tỷ lệ trẻ tái nhiễm là 1%, còn chủng Omicron thì tỷ lệ này cao hơn. Tuy những trường hợp này đa phần đều là thể nhẹ vì bệnh nhân ghi nhận miễn dịch từ trước, nhưng vẫn có trẻ bị nặng như suy đa phủ tạng…

“Vì vậy, trẻ khỏi rồi thì vẫn tiêm vaccine COVID-19 để có miễn dịch cân bằng và đầy đủ hơn. Cơ địa từng người cũng cho thấy, cần phải tiêm phòng dù đã nhiễm bệnh, để tránh nguy cơ tái nhiễm”, BS Thái nhấn mạnh.

Trưởng Văn phòng tiêm chủng mở rộng miền Bắc của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thông tin, những bằng chứng gần đây cho thấy, tỷ lệ biến chứng nặng COVID-19 ở trẻ em không ở mức cao nhưng vẫn có nguy cơ tiềm ẩn. Trong đó đặc biệt là tình trạng viêm đa phủ tạng ở trẻ nhỏ (MIS-C) được ghi nhận trong vừa qua khiến việc điều trị rất khó khăn.

Tổn thương kéo dài do COVID-19 liên quan đặc biệt đến sức học của trẻ. Đây là gánh nặng lớn cho bản thân trẻ, gia đình và xã hội. “Để giải quyết vấn đề này không có cách nào khác tốt hơn, chúng ta cần chủ động sử dụng vaccine phòng bệnh cho trẻ”, BS Thái khuyến cáo.

Trẻ 5-11 tuổi ít phản ứng phụ sau tiêm

Theo TS Phạm Quang Thái, trẻ em 5-11 tuổi phần lớn chưa bước vào giai đoạn dậy thì, chưa trải qua quá trình cơ thể thay đổi hormone, do đó ít xảy ra các phản ứng phụ sau tiêm. Hơn nữa, theo hướng dẫn của Pfizer, thì trẻ từ 5-11 tuổi sử dụng vaccine với liều 10 mcg, bằng 1/3 so với người lớn và thanh thiếu niên. Tiêm cho trẻ em liều như thế gần như không có các phản ứng phụ bất lợi nên được đánh giá là mũi tiêm an toàn.

Với vấn đề viêm cơ tim như nhiều người hiện nay vẫn đang lo ngại, ông Thái khẳng định, với liều tiêm 10 mcg ở trẻ nhỏ, gần như không thấy trường hợp nào gặp phải vấn đề với cơ tim. "44 quốc gia trên thế giới đã triển khai tiêm vaccine Pfizer, tuy nhiên số liều vaccine được tiêm chỉ có 17 quốc gia báo cáo với khoảng 12 triệu liều vaccine.

Ngoài sốt, sưng đau tại chỗ, mệt mỏi 1-2 hôm là hết, các nước đã tiêm vaccine cho đối tượng trẻ độ tuổi này và không gặp biến cố bất lợi nào ghê gớm hay viêm cơ tim. Đó là lý do vì sao vaccine được tiêm giảm liều một cách an toàn nhưng vẫn có hiệu lực bảo vệ”, ông Thái nói.

Chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cũng khẳng định, qua các dữ liệu từ thử nghiệm lâm sàng cho thấy tác dụng phụ của vaccine Pfizer (loại vaccine được nhiều nước chấp thuận tiêm cho trẻ nhỏ) cũng giống với các vaccine cơ bản mà trẻ tiêm vào những tháng đầu đời. Phản ứng phổ biến nhất là mệt mỏi, ớn lạnh, đau nhức cơ, sưng đỏ cánh tay. Những triệu chứng này sẽ biến mất sau vài ngày, không có báo cáo về tác dụng phụ lâu dài.

"Các chuyên gia liên tục làm việc để nghiên cứu các ảnh hưởng của vaccine đến trẻ để đảm bảo rằng mũi tiêm cho trẻ sẽ an toàn và hiệu quả. Khẳng định Việt Nam chỉ sử dụng sản phẩm tốt nhất, tối ưu nhất để đảm bảo bảo vệ sức khoẻ cho con em", BS Thái nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Thái cũng lưu ý, trẻ em không như người lớn, sau tiêm có thể đau khóc hoặc mải chơi, dẫn tới khả năng thông báo cho người lớn về sức khỏe sẽ kém hơn. Do đó, khi tiêm cho trẻ, các nhân viên y tế cần cẩn trọng hơn, dặn dò gia đình theo dõi dấu hiệu triệu chứng sau tiêm.