Vì sao gọi là món bò bía mà không có thịt bò?

Bò bía là món ăn vặt đường phố rất quen thuộc, giá rẻ, dễ ăn, có mặt không chỉ ở Việt Nam mà cả ở Thái Lan, Malaysia và Singapore. Ở nước ta, món này phổ biến hơn ở miền Nam. Có hai loại bò bía mặn và ngọt. Tại các tỉnh thành miền Bắc hay ăn bò bía ngọt, bán trên các xe hàng trước cổng trường. 

Vì sao gọi là bò bía mà không có bò?

Tại các tỉnh thành miền Bắc hay ăn bò bía ngọt, bán trên các xe hàng trước cổng trường.

Bò bía là món ăn ngọt xuất phát từ Triều Châu, Trung Quốc. Cái tên “bò bía” cũng có nguồn gốc từ tiếng Triều Châu 薄餠 (boh8 bian2), âm Hán Việt là “bạc bỉnh”. Điều này được ghi lại và giải thích trong "Tầm nguyên tự điển Việt Nam" của Giáo sư Lê Ngọc Trụ. Trong tiếng Tiều Châu, bò bía nghĩa là "bánh mỏng". Từ này dùng để chỉ các loại bánh dùng một lớp bột mỏng cuộn bên ngoài chứ không đề cập đến nhân của chúng.

Như vậy, chữ "bò" trong bò bía là phiên âm của một từ gốc Trung Quốc mang nghĩa khác, không liên quan đến thịt bò hay các nguyên liệu thực phẩm khác từ con bò. 

Nguyên liệu của món bò bía rất đơn giản, chỉ cần bánh tráng làm từ bột mì, ít dừa nạo, thanh kẹo mạch nha, thêm chút xíu vừng đen là có ngay món quà vặt lý tưởng. 

Nhiều người cho rằng bí quyết để có món bò bía ngọt thật ngon là cùi dừa phải thật già để đủ độ giòn, bùi, béo. Người bán lấy hai cái vỏ bánh tráng mỏng xếp xéo lên nhau, thêm một lớp dừa nạo sợi cùng hai thanh kẹo mạch nha giòn tan, rắc mấy hạt vừng đen rồi cuộn tròn lại. Thực khách cầm cuộn bò bía xinh xắn, cắn một miếng nghe thanh kẹo giòn vụn trong miệng, cảm nhận vị bùi béo của cơm dừa, vị ngọt đậm của thanh kẹo mạch nha và chút mềm dai của miếng bánh tráng bọc ngoài. 

Bò bía mặn là món ăn quen thuộc với người dân ở miền Nam. Các xe bò bía chất đầy cuốn trong tủ kính có mặt trên nhiều đường phốm ngõ hẻm. Món này với gỏi cuốn có hình dáng khá giống nhau nên khiến không ít người nhầm lẫn.

Gỏi cuốn thường có vỏ bánh tráng với nhân tôm, thịt, thêm bún tươi, xà lách, lá hẹ, húng thơm; còn cuốn bò bía mặn thường có tôm khô, củ sắn, cà rốt rau thơm và lạp xưởng. Rất đơn sơ nhưng bò bia mặn có hương vị ngon khó tả, đặc biệt là lúc chấm ngập vào tương đen có ít ớt xay hòa cùng hành phi vàng ươm. Ai thích ăn cay thì cho thêm chút ớt băm để tăng vị giác.

Món bò bía mặn muốn ngon phải có sự cân bằng giữa các loại nhân, gói ghém sao cho hài hòa. Củ sắn phải vừa chín tới, thấm đều gia vị. Các nguyên liệu phải được sắp xếp theo trình tự nhất định để người ăn cảm nhận được tất cả hương vị trong một lần nhai. Ngoài ra, cuốn bò bía phải thật tròn trịa, đều đặn ở hai góc bẻ.

Món bò bía tại Thái Lan và Singapore có điểm khác biệt lớn ở phần nhân. Thay vì dùng kẹo đường và dừa nạo, họ cuốn với kẹo bông gòn dạng sợi. Vỏ bánh thường có màu xanh của lá dứa, nhân có nhiều màu rực rỡ cho thực khách lựa chọn.

Tại Malaysia, bò bía có tên gọi là popiah. Món này có nguyên liệu chính gồm củ cải thái nhỏ, củ sắn cuộn chung với một số loại rau, đậu phộng, trứng và đậu phụ. Sốt chấm popiah chính là loại nước sốt ngọt, thường là  sốt đậu có thêm ớt cay để làm tăng hương vị cho món ăn. Được làm chủ yếu từ rau củ và không có quá nhiều dầu mỡ nhưng hương vị vẫn rất cuốn hút, đó là lý do món ăn này được rất nhiều người yêu thích.