Đề xuất của GS.TS Nguyễn Thiện Nhân rằng thời gian làm việc của người lao động phải đủ ngắn (8 giờ lao động/ngày, 40 giờ/tuần) để họ có thời gian tìm bạn đời quả thật rất nhân văn. Đây là một giải pháp được nêu để giải quyết nỗi lo già hóa dân số do kết hôn muộn, góp phần tạo ra mức sinh thấp.
Quả thật, nhìn xung quanh bạn bè tôi, số người chưa kết hôn ở tuổi 30 có rất nhiều. Bản thân tôi tốt nghiệp đại học đã 8 năm, trải qua vài mối tình, còn vài tháng nữa là sang tuổi 31 nhưng chưa hề có kế hoạch cưới xin. Sắp đến ngày Thất tịch, chúng tôi trêu nhau năm nay đến lượt ai mua chè đậu đỏ cho cả nhóm để “thoát ế”. Nhưng đó chỉ là đùa vui, vì tôi và bạn bè “ế có chủ đích” chứ không phải thiếu thời gian tìm bạn đời.
Số giờ lao động của công ty tôi là 6 ngày một tuần, vị chi một tuần 48 tiếng; nhưng thực tế có những tuần, tôi và nhiều đồng nghiệp làm đến 50 - 60 giờ. Đó là do công việc đòi hỏi, mà cũng là do chúng tôi tự nguyện. Công ty trả thù lao làm việc ngoài giờ sòng phẳng, nếu đạt hiệu quả tốt còn thưởng nữa, nhờ vậy tôi có phần thu nhập tăng thêm rất đáng kể. Tháng nào công việc ít, sếp không yêu cầu tăng ca, tôi thậm chí còn buồn.
Sốt ruột khi thấy con gái 30 tuổi “chưa có dấu hiệu cưới xin”, bố mẹ tôi bảo hay là chuyển công ty khác đỡ bận hơn, hoặc từ chối làm thêm giờ để có thời gian yêu đương hẹn hò. Tôi nói rõ với bố mẹ rằng mấy mối tình trước đó cũng nảy nở trong thời gian tôi làm việc như điên, và kết thúc không phải do thiếu thời gian dành cho nhau.
Hiện tại, mối quan tâm lớn nhất của tôi là sự nghiệp, kiếm nhiều tiền để bảo đảm tương lai với sự an toàn và độc lập tối đa, để cho dù kết hôn hay không, lấy trai giàu hay trai nghèo, tôi cũng không phải lo lắng về vật chất. Nói nôm na là tôi cần làm việc nhiều để kiếm tiền chứ không phải giảm giờ làm để kiếm chồng.
Chuyện hôn nhân, khi gặp được đúng người, tôi sẽ có cách thu xếp thời gian để đầu tư cho mối quan hệ đó. Nhiều đứa bạn tôi cũng tăng ca suốt mà vẫn lấy chồng, sinh con đó thôi. Bố mẹ tôi hiểu ra, cũng không khuyên chuyển việc nữa, chỉ nhắc con gái coi trọng hơn vai trò của hôn nhân và cảnh báo nếu lấy chồng muộn quá sẽ khó sinh con, hoặc con có thể không khỏe mạnh.
Vâng, giảm tỷ lệ sinh do kết hôn muộn, sức khỏe mẹ và bé không bảo đảm do sinh nở muộn là một trong những nỗi lo của các nhà hoạch định chính sách khi đề xuất giải pháp thúc đẩy việc kết hôn. Tổng tỷ suất sinh năm 2023 Việt Nam là 1,96 con/phụ nữ, thấp nhất 12 năm qua và dự báo còn tiếp tục giảm. Tại TP.HCM, độ tuổi kết hôn lần đầu trung bình là 30,4.
Đây là những con số gây lo lắng và cần những giải pháp tháo gỡ; nhưng trong các yếu tố dẫn đến kết hôn muộn và sinh ít con, số giờ làm việc cao không phải là nguyên nhân mấu chốt. Nhiều người trẻ ngày nay lấy chồng, lấy vợ muộn vì muốn kéo dài đời sống độc thân thoải mái, tự do, vì muốn có nền tảng sự nghiệp và tài chính vững chắc trước khi bước vào hôn nhân.
Tôi không chủ ý kết hôn muộn hay độc thân cả đời, nhưng cũng không đặt mục tiêu phải tìm được tấm chồng trước cái mốc thời gian nào đó. Khác với thế hệ ông bà, cha mẹ, với tôi, đi đến hôn nhân là một cách để bản thân hạnh phúc chứ không phải để hoàn thành khung kế hoạch của đời người cho đúng với khuôn mẫu xã hội, để gia đình không mất mặt vì có gái ế.
Tôi cũng không muốn cuộc sống hôn nhân của mình giống nhiều anh chị, cô bác thế hệ trước, cưới rồi là chấp nhận khổ sở thiếu thốn, là chắt bóp chi tiêu để nuôi con cái, đối nội đối ngoại, khiến những năm tháng thanh xuân đẹp nhất lại là những năm tháng có chất lượng sống, mức sống kém nhất.
Tôi muốn khi kết hôn, mình đã có đủ tài chính để nuôi con thật tốt mà vẫn chăm sóc được bản thân, hưởng thụ những thú vui của cuộc sống. Nuôi dạy trẻ con thời bây giờ vô cùng tốn kém, đòi hỏi về chất lượng cuộc sống của con người thời đại này cũng rất cao. Vì thế khi còn son rỗi, tôi phải làm việc chăm chỉ, phải tăng ca.
Nói như vậy không phải là tôi phản đối đề xuất giảm giờ làm để người lao động có thời gian tìm bạn đời, vì “chắc ai đó sẽ cần”. Điều đó cũng có lợi cho tôi, vì như vậy thì từ giờ làm việc thứ 41 trở đi, tôi đã được tính lương cao hơn. Đằng nào tôi cũng sẽ tăng ca, đó là nhu cầu của cả của tôi và công ty, và tôi nghĩ đất nước đang trên đà phát triển thì người lao động và doanh nghiệp phải nỗ lực nhiều hơn cũng là điều tất yếu.
Còn để khuyến khích nam nữ kết hôn sớm hơn, bớt ngại sinh con hơn, cần kết hợp nhiều giải pháp, làm sao để người trẻ cảm thấy yên tâm rằng cuộc sống của mình vẫn tốt sau khi cưới, vì thực tế rất nhiều người trẻ bây giờ cảm thấy mình chưa đủ tiền để bước vào hôn nhân chứ chẳng phải không đủ thời gian.
Bạn có đồng tình với ý kiến trên? Hãy chia sẻ ở box bình luận bên dưới.
Bình luận