Sau thời gian dài nghị án, dự kiến, sáng 30/11, TAND TP Hà Nội sẽ mở lại phiên phúc thẩm vụ án tranh chấp trường TH - THCS Pascal giữa Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Giáo dục TDS Việt Nam (Công ty TDS) và trường THCS-THPT Newton (đơn vị quản lý trường TH-THCS Pascal) đã xảy ra nhiều năm.
Trước đó, vào 20/11, Ủy ban Tư pháp Quốc hội cho biết, đơn vị này nhận được đơn khiếu nại của bà Trần Kim Phương (trú tại Hà Nội) là đại diện của nguyên đơn trong vụ án tranh chấp hợp đồng hợp tác đầu tư theo bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 27/2019/KDTM ngày 26/11/2019 của TAND quận Bắc Từ Liêm.
Trong đơn khiếu nại, bà Phương cho rằng, tòa án cấp sơ thẩm công nhận hiệu lực, tuyên bố vô hiệu các hợp đồng có liên quan đến thanh chấp về hợp tác đầu tư là không đúng quy định của pháp luật; vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, vi phạm trong việc xem xét, đánh giá chứng cứ của vụ án. Do đó, bà Phương đề nghị xem xét lại toàn bộ vụ án để đảm bảo khách quan đúng quy định của pháp luật.
Trường THCS - THPT Newton.
Sau đó, Ủy ban Tư pháp Quốc hội chuyển đơn khiếu nại của bà Phương cùng các tài liệu đến Chánh án TAND TP Hà Nội và Viện trưởng VKSND TP Hà Nội đề nghị xem xét, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật.
Ngoài ra, tại phiên tòa phúc thẩm chiều 19/8, bà Vũ Thị Kim Ngọc luật sư của nguyên đơn (Công ty TDS) cho rằng, bà Lê Thị Bích Dung không được làm người đại diện cho bị đơn trong vụ án này vì bà Dung là đại diện của trường Newton tham gia tố tụng vụ án với tư cách là bị đơn, nhưng cũng đồng thời là cổ đông sở hữu 20,3% cổ phần. Đồng thời, bà Dung còn là người đại diện theo pháp luật của Công ty TDS (là nguyên đơn trong vụ án).
Từ đó, nữ luật sư cho rằng, một mình bà Dung mang 2 vị trí tố tụng có quyền lợi đối lập nhau trong 1 vụ án nên bà Dung thuộc trường hợp không được làm đại diện tham gia vụ án với tư cách là bị đơn theo Điều 87 Bộ luật tố tụng dân sự.
"Trong phiên tòa này, bà Dung không có tư cách đại diện cho trường Newton còn do giấy ủy quyền của ông Lê Thanh Sơn chỉ có thời hạn đến 20/4/2020", nữ luật sư nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, về yêu cầu độc lập của trường Pascal, luật sư nguyên đơn cho rằng HĐXX cần xem xét lại tư cách khởi kiện của ông Lê Văn Vàng vì theo hồ sơ, ông Lê Văn Vàng là người đại diện cho Trường Newton viết đơn khởi kiện.
"Do đó, về hình thức, toà sơ thẩm đang xác định Trường Pascal là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan thì trường Pascal chỉ có quyền yêu cầu độc lập chứ không phải khởi kiện vụ án", nữ luật sư nói.
Mặt khác, tại giấy uỷ quyền của Chủ tịch HĐQT trường Pascal cho ông Vàng không có nội dung uỷ quyền khởi kiện. Vì vậy, luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét lại.
Nữ luật sư của bên nguyên đơn cũng cho rằng, tòa sơ thẩm chưa xác minh tài sản tranh chấp là toàn bộ phần đầu tư xây dựng của Trường Newton trên phần đất lô TH1 (rộng 7.200m2) để làm cơ sở giải quyết tranh chấp.
"Phải chú ý đến hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa Công ty TDS và Công ty Khai Phát cũng như hợp đồng huy động vốn giữa Công ty Khai Phát và Trường Newton.
Trong 2 hợp đồng này thể hiện, Công ty Khai Phát ủy quyền cho Trường Newton đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị trên toàn bộ diện tích đất lô TH1, chứ không phải chỉ trên diện tích đất 3.600m2 đất mà 2 bên thoả thuận tương ứng với số cổ phần chuyển nhượng theo hợp đồng ngày 23/1/2017.
Do vậy, để xác định chính xác việc đầu tư trên diện tích đất 7.200m2 đất hay toàn bộ phần xây dựng và cơ sở vật chất trên đó sau khi được quyết toán sẽ thuộc về ai thì cần phải thẩm định chi tiết để xác định cụ thể. Tuy nhiên, toà sơ thẩm mới chỉ xem xét tại chỗ mà chưa tiến hành định giá tài sản dẫn đến việc giải quyết không thể triệt để được", nữ luật phân tích.
Đặc biệt, luật sư của nguyên đơn cho rằng, bà Trần Kim Phương là người có quyền và nghĩa vụ quan trọng (không thể thiếu) trong vụ án nhưng không được đưa vào tham gia tố tụng vụ án.
Trong vụ án này, nguyên đơn khởi kiện, yêu cầu bị đơn thực hiện hợp đồng kinh tế (về việc chuyển một phần lô đất TH1) ngày 03/11/2016 và phụ lục hợp đồng số 01 ngày 19/1/2017.
Sau nhiều lần thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu khởi kiện Công ty TDS yêu cầu toà án xét xử nội dung thanh toán tiền chênh lệch giữa phần chi mua thiết bị trường học theo văn bản thoả thuận giữa Công ty TDS và bà Lê Thị Bích Dung. Đồng thời, công ty này yêu cầu bà Dung trả hoá đơn VAT đối với khoản tiền Công ty TDS đã thanh toán cho trường Newton (44,2 tỷ đồng), theo biên bản cuộc họp giữa các bên ngày 31/5/2018.
Bị đơn sau đó cũng có đơn phản tố đề nghị huỷ phần thoả thuận trường Pascal chuyển nhượng 49% cổ phần cho bà Phương giữa Trường Newton và bà Trần Kim Phương.
Tuy nhiên, khi xét xử, toàn án sơ thẩm lại xử (công nhận hiệu lực) một hợp đồng mà cả nguyên đơn và bị đơn không ai khởi kiện. Đó là hợp đồng bà Trần Kim Phương chuyển nhượng cho Trường Newton 13,09% cổ phần của và Phương tại Công ty TDS.
"Hợp đồng này được ký kết giữa cá nhân bà Phương và Trường Newton (do bà Dung làm đại diện). Vì vậy, trong trường hợp Toà án tuyên xử hợp đồng này, thì phải xác định tư cách tham gia tố tụng của cá nhân bà Phương. Bởi quyết định này trực tiếp làm mất hoặc còn 13,09% cổ phần của cá nhân bà Phương.
Vì thế, bà Phương không chỉ mang một tư cách là đại diện cho Công ty TDS mà bà mang tư cách là người sở hữu 13,09% cổ phần tại Công ty TDS", luật sư nguyên đơn trình bày.
Bên cạnh đó, trong phiên xét xử vào hồi tháng 8 vừa qua, đại diện VKSND tại phiên phúc thẩm cho rằng, cấp sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về việc yêu cầu trường THCS-THPT Newton trả lại hóa đơn giá trị gia tăng và thanh toán tiền chênh lệch giữa phần chi mua thiết bị trường học theo bảng kê ngày 31/5/2018 với biên bản bàn giao nhận thực tế ngày 18/7/2018 của Công ty TNHH Khai Phát tại ngân hàng là có cơ sở.
Liên quan đến vụ án, luật sư Đỗ Anh Thắng – Giám đốc Công ty Luật ASEM Việt Nam cho hay, vụ án tranh chấp này đã kéo dài hơn 2 năm và chưa được giải quyết xong khiến hàng nghìn học sinh rơi vào cảnh không có chỗ học, trong khi cơ sở vật chất hàng chục tỷ đồng bị “bỏ hoang”.
Theo vị luật sư này, trường TH-THCS Pascal hoạt động trên lô TH1 (địa chỉ tại khu đô thị mới cổ nhuế, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) là phù hợp với mục đích sử dụng đất được thể hiện tại Giấy chứng nhận đầu tư được UBND TP Hà Nội cấp năm 2011.
Đối với 1/2 cơ sở vật chất trên lô TH1 mà Trường Pascal trước đây sử dụng phục vụ vào hoạt động giảng dạy mà hiện nay bà Trần Kim Phương đang khẳng định đây là tài sản của Công ty TNHH Khai Phát (do bà Phương là giám đốc) là không có có căn cứ. Toàn bộ 1/2 cơ sở vật chất này là trường THCS-THPT Newton bỏ tiền ra đầu tư xây dựng và không có tài liệu, chứng cứ nào chứng minh trường THCS-THPT Newton chuyển nhượng, bán 1/2 cơ sở vật chất trên cho Công ty Khai Phát cả. Tại phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, đại diện Công ty Khai Phát cũng như bà Trần Kim Phương đều khẳng định hoàn toàn không có việc mua bán 1/2 cơ sở vật chất trên lô TH1 với trường Newton.
Đại diện công ty Khai Phát khẳng định giữa Công ty Khai Phát và trường Newton đã ký hợp đồng ủy quyền huy động vốn (nghĩa là trường Newton tự huy động vốn sau đó xây dựng rồi Công ty Khai Phát trả tiền).
"Tuy nhiên, Hợp đồng ủy quyền huy động vốn này là hợp đồng giả tạo nhằm tránh việc nộp thuế VAT theo đề nghị của bà Trần Kim Phương và được ký lùi ngày, trường Newton cũng không nhận tiền từ Công ty Khai Phát để thực hiện việc mua bán cơ sở vật chất này", luật sư Đỗ Anh Thắng nhấn mạnh.
Giám đốc Công ty Luật ASEM Việt Nam nhận định, như vậy cho thấy 1/2 cơ sở vật chất trên lô TH1 do trường Newton đầu tư xây dựng là tài sản hợp pháp của trường Newton. Việc đại diện trường Newton bị ép ký hàng loạt các hợp đồng chuyển nhượng cổ phần, ủy quyền huy động vốn là trái quy định tại Điều 117 Bộ luật dân sự 2015 và thuộc một trong các trường hợp Hợp đồng vô hiệu quy định tại các điều 124, Điều 127 Bộ luật dân sự 2015.
Bình luận