Sản phụ tử vong: báo động tại các bệnh viện tuyến cơ sở
Thời gian gần đây, liên tiếp các vụ sản phụ bị tử vong tại các bệnh viện (BV) đa khoa tuyến cơ sở như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Quảng Ngãi, TP.HCM… đã làm nhiều người đặt câu hỏi về trình độ, trang thiết bị và cả y đức của đội ngũ y, bác sỹ tuyến cơ sở. Mới đây nhất là trường hợp tử vong của sản phụ Đào Thị Thu Ngân đang khiến dư luận quan tâm.
Theo bệnh án mà BV đa khoa Phố Nối cung cấp thì sản phụ Ðào Thị Thu Ngân được chuyển từ Trung tâm y tế huyện Văn Giang lên trong tình trạng huyết áp tụt sau đẻ không rõ nguyên nhân, da môi xanh nhợt… Lý do Trung tâm Y tế Văn Giang chuyển là do vượt quá khả năng.
Sau khi tiếp nhận, theo hồ sơ lưu tại BV đa khoa Phố Nối, bệnh nhân nhập viện lúc 1h 45 (ngày 26/4) trong tình trạng thiếu máu nặng, vỡ tử cung, trụy mạch, kíp trực lúc đó tại khoa sản của Bệnh viện chỉ định mổ cấp cứu. Lúc đó, bệnh nhân đã hôn mê, thở gấp, gọi, hỏi không biết gì, da xanh nhợt, tim, mạch đập yếu… Chính vì thế các bác sỹ vừa tiến hành hồi sức, vừa mổ.
Tuy nhiên, sau khi tiến hành phẫu thuật, tình trạng của bệnh nhân vẫn nguy kịch. Ðến 11h30, trong biên bản hội chẩn, bệnh nhân rối loạn đông máu sau phẫu thuật do tình trạng vỡ tử cung gây ra. Trước tình trạng của bệnh nhân được tiên lượng rất nặng, nhóm bác sỹ trực đã chỉ định truyền máu nhưng lượng máu không đủ.
 |
| Nhiều người đặt câu hỏi về trang thiết bị, trình độ và cả y đức của ội ngũ y bác sĩ tuyến cơ sở ( Ảnh minh họa) |
Ðây cũng là hạn chế của các bệnh viện tuyến cơ sở do không đủ điều kiện, trang thiết bị để có nguồn máu dự trữ. BV đã cử cán bộ lên Viện huyết học mua máu về. Và đến 14h, trước tình trạng nguy kịch, sau khi hội chẩn, BV đa khoa Phố Nỗi đã chỉ định chuyển bệnh nhân lên BV Bạch Mai.
Việc tử vong của sản phụ Ðào Thị Thu Ngân hiện vẫn đang trong quá trình điều tra làm rõ của cơ quan chức năng. Tuy nhiên, qua vụ việc này cùng với quá nhiều sản phụ tử vong ngay tại BV trong thời gian qua khiến dư luận thực sự lo ngại. Nếu các sản phụ này gặp tình huống xấu tại các BV tuyến dưới, nơi mà bác sỹ thiếu, cơ sở hạ tầng thiếu, thiết bị thiếu... thì còn có thể hiểu được. Ðằng này, đã cất công đến các BV lớn của tỉnh, thành phố mà cũng không thoát được “lưỡi hái tử thần”.
Về nguyên nhân tử vong của sản phụ Ngân, chúng tôi sẽ thông tin đến bạn đọc ngay sau khi có kết luận chính thức từ cơ quan chuyên môn. Tuy nhiên, đã đến lúc, các sản phụ phải biết tự bảo vệ chính mình bằng những kiến thức cơ bản hơn là gửi gắm số phận vào BV một cách muộn màng.
Theo BS Phạm Thị Lan, chuyên khoa sản: Các bà mẹ khi mang thai nên lưu ý: Khi thai đủ tháng, tử cung bắt đầu có những cơn co bóp nhịp nhàng và tăng dần, làm cho đoạn dưới của tử cung thay đổi mỏng dần, cổ tử cung mở ra để thai xổ ra ngoài.
Nếu trong lúc chuyển dạ, cơn co bóp tử cung tăng quá mức nhưng vẫn không đẩy thai ra được vì đường ra bị cản trở, đoạn dưới của tử cung sẽ mỏng quá mức rồi vỡ. Thai chui ra ngoài tử cung qua chỗ vỡ và nằm trong ổ bụng. Tai biến này có tỷ lệ tử vong rất cao với cả mẹ và con.
Trong số các nguyên nhân gây vỡ tử cung thì nguyên nhân đầu tiên là do mẹ: Khung chậu của người mẹ bất thường (hẹp, méo, phần BV vùng hố chậu bị xơ cứng), đẻ nhiều nên tử cung bị mỏng, nhẽo, tử cung có sẹo mổ cũ do mổ lấy thai, mổ bóc nhân xơ ở tử cung. Những vết sẹo này là chỗ yếu, chỉ cần một cơn co tử cung mạnh là có thể vỡ.
Nếu đau tăng lên dữ dội rồi giảm ngay thì đó là dấu hiệu báo tử cung đã vỡ. Lúc này cơn co mất hẳn, hình dáng tử cung thay đổi, có thể sờ thấy các phần thai nhi ở ngay dưới thành bụng người mẹ. Mạch máu chỗ vỡ bị đứt làm máu chảy vào trong ổ bụng. Sản phụ bị sốc, mặt nhợt nhạt, thở nông, da nhợt nhạt, vã mồ hôi, chân tay lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt. Nếu phát hiện tử cung đã vỡ, phải xử trí mổ lấy thai ra và khâu lại chỗ vỡ hoặc cắt tử cung ngay. Nếu để lâu, máu chảy nhiều, sản phụ sẽ tử vong.
Xử trí vỡ tử cung phải khẩn cấp và đòi hỏi điều kiện kỹ thuật cao. Nếu tai biến này xảy ra ở tuyến y tế cơ sở thì rất nguy hiểm, vì khi chuyển được lên tuyến trên thì thường đã muộn, sản phụ tử vong ngay trên đường do sốc mất máu. Vì vậy, việc phòng tránh rất quan trọng. Khi phát hiện triệu chứng sắp vỡ, y tế tuyến dưới phải dùng thuốc giảm co bóp tử cung rồi chuyển tuyến thật nhẹ nhàng và nhanh chóng.
Muốn phòng chống vỡ tử cung, phải làm tốt việc quản lý thai nghén. Sản phụ phải tự giác đến khám thai định kỳ ít nhất 3 lần hoặc mỗi tháng một lần để phát hiện trước những nguyên nhân có thể gây vỡ tử cung.
Theo Nhà báo & công luận
Bình luận