Phát hiện hố đen lang thang, có thể là nhỏ nhất trong Dải Ngân hà

Nhóm các nhà thiên văn học tại Viện Khoa học quản lý kính viễn vọng không gian ở Baltimore, Maryland, Mỹ, đã công bố phát hiện hố đen có khối lượng sao đầu tiên được biết đến.

Hố đen này cách Trái Đất 5.000 năm ánh sáng và được phát hiện nhờ sức mạnh của lực hấp dẫn. Lực hấp dẫn của hố đen hoạt động như một thấu kính hấp dẫn, phóng đại ánh sáng của một ngôi sao cách xa 19.000 năm ánh sáng.

Ban đầu, hố đen được phát hiện bởi 2 cuộc khảo sát trên mặt đất, một là thí nghiệm thấu kính hấp dẫn quang học (OGLE) do Ba Lan dẫn đầu, chủ yếu sử dụng Đài quan sát Las Campanas ở Chile và hai là dự án tại Đài quan sát Đại học Mount John ở New Zealand.

Nhóm của nhà thiên văn học Kailash Sahu đã sử dụng Kính viễn vọng Không gian Hubble để theo dõi và khám phá và mức độ của thấu kính hấp dẫn giúp họ kết luận rằng hố đen có khối lượng lớn hơn khối lượng của Mặt Trời khoảng 7,1 lần.

Tuy nhiên, một nhóm khác đã tìm ra cách tính khối lượng khác. Nhóm nghiên cứu do Casey Lam thuộc Đại học California, Berkeley dẫn đầu, kết luận rằng hố đen này có khối lượng chỉ gấp 1,6-4,4 lần khối lượng của Mặt Trời.

Các hố đen có khối lượng sao là sản phẩm của các siêu tân tinh của các ngôi sao có khối lượng lớn hơn Mặt Trời 20 lần. Mặt khác, khi các ngôi sao có khối lượng từ 8-20 lần Mặt Trời chuyển sang siêu tân tinh, chúng sẽ để lại một ngôi sao neutron.

“Dù nó là gì đi nữa, vật thể này là tàn tích của sao tối đầu tiên được phát hiện lang thang trong Dải Ngân hà mà không có sự hỗ trợ của một ngôi sao khác”, nhà thiên văn học Casey Lam cho biết.

Mặc dù các ngôi sao có khối lượng lớn hơn Mặt Trời 20 lần chỉ chiếm 0,1% tổng số các ngôi sao trong Dải Ngân hà, nhưng có rất nhiều ngôi sao trong Dải Ngân hà (khoảng 100–200 tỷ).

Theo Space, khám phá này chỉ là “phần nổi của tảng băng trôi”. Kính viễn vọng Không gian La Mã Nancy Grace của NASA, được lên kế hoạch phóng vào năm 2027, sẽ khảo sát các vùng rộng lớn của Dải Ngân hà và dự kiến ​​sẽ xác định được vài nghìn vật thể có kích thước siêu nhỏ, nhiều trong số đó có thể là hố đen.