Những kỹ năng cần 'bỏ túi' về sơ cứu trẻ bị đuối nước

Đuối nước là một dạng của ngạt, do nước bị hít vào phổi, hoặc tắc đường thở do co thắt thanh quản khi nạn nhân ở trong nước. Đây là một tai nạn hay gặp, xảy ra trong khi bơi, đi thuyền và trong các hoạt động dưới nước. Tai nạn này có thể xảy ra tại nhà như trong bồn nước, chum vại, rãnh nước...

Thời điểm vàng để cứu người bị đuối nước

Khi bị ngạt nước, nạn nhân bị ngừng thở, tim đập chậm do phản xạ, thậm chí thiếu oxy, tăng nhịp tim, huyết áp, rất nguy hiểm.

Theo bác sĩ Nguyễn Đức Thường, Bệnh viện Nhi Trung ương, nếu tình trạng ngạt thở trên kéo dài từ 20 giây tới 2 hoặc 5 phút sẽ khiến nước hít vào trong, gây co thắt thanh quản, ngừng thở lần 2, nước và dị vật bị hít vào phổi gây nhịp tim chậm dần, rối loạn nhịp và thiệt mạng ngay sau đó.

Do vậy, để cứu bệnh nhân bị đuối nước, cần phải làm nhanh chóng khoảng thời gian từ 1 đến 4 phút (cơn ngừng thở đầu tiên) mới có hy vọng.

Phương pháp sơ cứu

Để cấp cứu có hiệu quả bệnh nhi bị đuối nước, mọi người cần cấp cứu tại chỗ theo các bước:

Bước 1: Nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi mặt nước bằng mọi cách.

Bước 2: Đặt trẻ nằm chỗ khô ráo, thoáng khí.

Bước 3: Nếu trẻ bất tỉnh, hãy kiểm tra xem trẻ còn thở không bằng cách quan sát lồng ngực có di động hay không.

Theo các chuyên gia, nếu lồng ngực trẻ không di động thì việc cần làm là phải hô hấp nhân tạo (thổi ngạt bằng miệng). Bởi lúc này, trẻ đã lâm vào tình trạng ngừng thở.

Trong quá trình thổi ngạt, cần chú ý quan sát, kiểm tra tiếng tim đập của trẻ có hay không bằng cách bắt mạch bẹn, mạch cảnh hoặc áp tại vào lồng ngực nghe tiếng tim đập.

Trường hợp mạch của trẻ không đập thì cần kết hợp hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực theo tỷ lệ 15/2 (ép vị trí ½ dưới xương ức phải, ép 15 cái lại thổi ngạt 2 cái). Sau đó tiếp tục sơ cứu liên tục như vậy trong khoảng thời gian đưa trẻ tới bệnh viện.

Đối với trường hợp trẻ vẫn còn tự thở được cần cho trẻ nằm nghiêng sang một bên, cởi bỏ quần áo ước, tìm cách giữ ấm cho trẻ rồi nhanh chóng đưa trẻ tới bệnh viện để tránh lâm tình trạng khó thở tái phát.

Sai lầm cần tránh khi sơ cứu trẻ đuối nước

Không nên dốc ngược trẻ hoặc vác trẻ lên vai chạy, điều này sẽ làm mất đi thời gian sơ cứu, hô hấp cho trẻ.

Không hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực khi vận chuyển tới bệnh viện sẽ làm mất thời gian cứu nạn nhân, gây ra di chứng não sau này nếu bệnh nhân còn sống. Điều này là do thiếu ôxy ở các tổ chức trong một thời gian dài, đặc biệt là não.

Phòng tránh đuối nước ở trẻ nhỏ

Theo bác sĩ Nguyễn Đức Thường, hàng năm, nhất là vào mùa hè, có rất nhiều trường hợp đuối nước khi tắm ở ao, hồ, biển rất thương tâm.

Khi bị đuối nước, nếu bệnh nhân được sơ cứu kịp thời, tích cực và đúng phương pháp sẽ có khả năng được cứu sống, nếu ngược lại thì khả năng thiệt mạng rất cao hoặc có thể để lại di chứng tổn thương não nặng nề. Vì vậy, biết cách xử trí cấp cứu cho nạn nhân bị đuối nước là điều vô cùng quan trọng.

Để tránh cho trẻ lâm vào tình huống đuối nước, nguy hiểm tính mạng, theo bác sĩ Thường, phụ huynh cần chú ý không được để trẻ chơi gần khu vực sông, hồ, ao suối, những vùng nước sâu khi không có sự giám sát của người lớn.

Khi bơi phải được người lớn theo dõi thường xuyên và không được rời mắt để làm công việc khác.

Nhà có trẻ nhỏ tốt nhất không nên để những lu nước, thùng nước, nếu bắt buộc phải có (như vùng phải tích trữ nước ngọt để dùng) nên đậy thật chặt để trẻ em không mở nắp được.