Ngực cứng sau phẫu thuật thường là dấu hiệu lâm sàng rõ ràng của biến chứng này và cần được theo dõi kỹ lưỡng. Nếu ngực không mềm dần trong 6 tháng đầu tiên, cần thăm khám bác sĩ để có phương án xử lý tối ưu.
Giả bao xơ khá phổ biến và thường xảy ra sớm sau khi đặt túi ngực.
Giả bao xơ là trường hợp ngực bắt đầu cứng ngay sau phẫu thuật và không mềm qua thời gian. Giả bao xơ và co thắt bao xơ có dấu hiệu nhận biết gần giống nhau, ngực cứng ở tư thế đứng và tư thế nằm so với túi ngực bên ngoài cơ thể khi sờ nắn. Tuy nhiên giả bao xơ và co thắt bao xơ khác nhau về nguyên nhân.
Giả bao xơ và co thắt bao xơ thời gian dài đều dẫn đến hậu quả vỡ túi ngực sớm tại các vị trí nếp gấp túi bị lão hóa, do áp lực trong khoang.
Ngực cứng sau nâng ngực rất phổ biến, nhiều chị em nghĩ đó là bình thường nhưng đây là một trong các dấu hiệu lâm sàng rõ nét của biến chứng giả bao xơ và co thắt bao xơ.
Ngực sau khi đặt túi, độ mềm của túi phải đồng nhất với độ mềm của mô tuyến vú hiện tại. Thường độ mềm của túi sẽ mềm hơn mô ngực thật. Chính vì thế, chị em cần đánh giá độ mềm của ngực trước và sau khi đặt túi để tự đánh giá ngực có bị giả bao xơ hay không.
Một số trường hợp mô tuyến vú xơ chai do cơ địa hoặc quá trình cho bé bú, hút sữa nhiều… thì sau khi đặt túi không cải thiện được vấn đề này.
Dưới đây là chia sẻ của Ths.Bs Hồ Cao Vũ, hiện đang công tác tại khoa Ngoại bệnh viện Chợ Rẫy, về dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân, cách phòng ngừa và khắc phục biến chứng giả bao xơ trước, trong phẫu thuật nâng ngực.
Dấu hiệu nhận biết giả bao xơ
Ngực cứng ngay sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật chị em cần kiểm tra sự thay đổi độ mềm của túi qua từng tháng để có thể đánh giá những bất thường và biến chứng muộn có thể xảy ra như giả bao xơ hoặc co thắt bao xơ.
Nhiều trường hợp ngực cứng ngay sau phẫu thuật nhưng nhiều chị em nghĩ đó là bình thường. Nhưng đây là một dấu hiệu cần được theo dõi ngay sau phẫu thuật và trong 6 tháng liên tiếp.
Với những trường hợp đặt túi thông thường, độ mềm của túi và hình dạng ngực sẽ thay đổi trong 6 tháng đầu tiên. Nếu ngực không mềm sau 6 tháng, bệnh nhân cần đến bác sĩ chuyên khoa bệnh lý và thẩm mỹ vùng ngực để thăm khám, kiểm tra.
Lưu ý với những trường hợp giả bao xơ, cảm nhận lâm sàng dễ dàng phát hiện (với phương pháp chụp MRI nhũ chuyên sâu chưa đánh giá được bất thường hoặc tổn thương túi ngực sau 6 tháng đến 1 năm sau phẫu thuật).
Ngực không mềm qua thời gian
Với những trường hợp túi mềm dần trong 6 tháng chị em không nên lo lắng. Chỉ trường hợp túi không mềm theo thời gian thì cần theo dõi và khám tại bác sĩ chuyên khoa để có phương án xử lý tối ưu.
Ngực cứng hơn so với trước khi đặt túi
Một số trường hợp đặt túi có vỏ dày, sờ vào cảm giác cứng thì khi đặt vào khoang ngực, cảm giác cứng của túi thường vẫn không thay đổi. Một số trường hợp khách hàng sẽ được tư vấn bơm mỡ giúp tạo nên sự mềm mại.
Nhưng tùy vào trường hợp, bơm mỡ cũng có những rủi ro như mỡ không tan tạo nên những cục canxi hóa lộm cộm khi sờ vào và gây nhầm lẫn với hình ảnh vi canxi hoá trong ống tuyến vú khi tầm soát ung thư vú dẫn đến khó khăn, bỏ sót thương tổn, chính vì thế nên cân nhắc khi lựa chọn bơm mỡ vào ngực.
Nguyên nhân gây giả bao xơ
Chọn túi ngực không phù hợp
Nên chọn size túi ngực phù hợp với cấu trúc giải phẫu của cơ thể. Rất nhiều trường hợp phẫu thuật viên không đánh giá được 3 tình trạng ngực có cấu trúc bất thường như lồng ngực lồi, lõm và gồ.
Điều này dẫn đến việc lựa chọn size túi ngực không hợp về đường kính túi, độ nhô, độ căng của gel bơm trong túi, độ mềm mại của túi, áp lực trong khoang, tạo áp lực lên túi ngực dẫn đến hậu quả túi bị bó, siết gây nên cảm giác ngực cứng ngay sau phẫu thuật và không mềm qua thời gian.
Cần lựa chọn, so sánh và tìm hiểu thật kỹ thông tin các loại túi ngực trước khi quyết định chọn loại túi nào đặt vào cơ thể.
Một số túi ngực trên thị trường chưa có độ mềm mại thực sự, khi sờ vào không có cảm giác mềm bằng hoặc hơn mô tuyến của mình, sẽ không phù hợp với những trường hợp có cấu trúc giải phẫu bất thường, da mỏng, mô tuyến ít... Điều này dẫn đến tình trạng lộ túi, túi ngực cứng và sờ thấy gợn sóng tại một số vị trí viền của khoang, nơi có độ che phủ của mô ít, quá mỏng.
Tạo khoang đặt túi không chính xác
Tạo khoang đặt túi có đường kính nhỏ, không phù hợp với kích thước và hình dáng của túi ngực, không tiên lượng được những nguy cơ, hậu quả theo thời gian sử dụng với những trường hợp có cấu trúc giải phẫu bất thường cũng là một trong số các nguyên nhân gây giả bao xơ.
Kỹ thuật tạo khoang đặt túi cần phải phù hợp với kích thước của túi, không quá rộng, không quá hẹp, không gây tổn thương bên trong.
Đường kính khoang đặt túi nhỏ so với đường kính túi ngực hoặc khoang tạo sai vị trí dẫn đến túi ngực không trải đều đủ ở cực trên, dưới, trong và ngoài tạo nên áp lực lên túi, dẫn đến giả bao xơ ngay sau phẫu thuật.
Đồng thời, áp lực từ bên ngoài thời gian dài làm khoang đặt túi bị giãn rộng về phía trước gây biến dạng khoang, túi ngực nằm phần lớn trên đầu vú (gọi là ngực trên vai), túi ngực nằm phần lớn dưới đầu vú (gọi là tụt túi), túi ngực nằm phần lớn cực trong (gọi là giả thông khe), túi ngực nằm phần lớn cực ngoài (gọi là đổ ngoài nách) và một dấu hiệu dễ nhận biết khác là khi vị trí đầu vú không nằm tại trung tâm túi bầu ngực.
Kích thước khoang đặt túi lớn hơn so với kích thước túi ngực, hậu quả túi chạy trong khoang, các tổ chức không đồng nhất với nhau cũng gây ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ và cảm giác của chị em.
Một số trường hợp phẫu thuật viên không dự đoán được những nguy cơ với các trường hợp có cấu trúc giải phẫu bất thường như xương lồng ngực, cột sống, ngực đổ ngoài, vị trí tập trung của mô tuyến vú để tạo khoang đặt túi cho phù hợp dẫn đến các biến chứng về mặt thẩm mỹ và nguy cơ theo thời gian. Chính vì thế khoang đặt túi cần phải được tạo chính xác.
Cách phòng ngừa và khắc phục biến chứng giả bao xơ
Chọn size túi phù hợp với cấu trúc giải phẫu: Không nên chọn size túi quá to, độ nhô cao, không mềm mại với các trường hợp có cấu trúc giải phẫu bất thường.
Xử lý kỹ thuật phẫu tích điểm chính xác: Phương pháp phẫu tích mù (Blunt Dissection) - phẫu tích bằng các cây dụng cụ hoàn toàn với cảm nhận bằng tay mà không thấy được trực tiếp mô vị trí cần bóc tách tạo khoang.
Nâng ngực bằng đường nách, chân ngực, quầng vú với kỹ thuật phẫu tích mù bằng tay và sử dụng dao đốt điện thường có một số nhược điểm như: phải tiêm một lượng thuốc co mạch và thuốc tê lớn tại các chỗ bám của cơ ngực lớn, nguy cơ chảy máu cao, chấn thương mô, tiết dịch nhiều, khó khăn trong quá trình phẫu thuật tạo hình khoang đặt túi, cực trong - ngoài được chính xác.
ThS.BS Hồ Cao Vũ tốt nghiệp thạc sĩ tại trường ĐH Y Dược TP.HCM, đang công tác tại Bệnh viện Chợ Rẫy, ngoại khoa bệnh lý lành-ác tính.
Bác sĩ Vũ có hơn 15 năm kinh nghiệm và thực hiện hơn 2.000 ca phẫu thuật thẩm mỹ, tạo hình sử dụng dao siêu âm thế hệ mới ultrasonic surgical scalpel, cùng nhiều ca chỉnh ngực hư, lệch, ngực lộ túi, vỡ túi, giả bao xơ và co thắt bao xơ cấp độ nặng 3, 4…
Năm 2010, BS Hồ Cao Vũ trải qua khóa đào tạo trực tiếp tại Khoa phẫu thuật tạo hình của MD Aderson Cancer Center Hospital (Houston, Texas, Mỹ) với giáo sư David Chang là người hướng dẫn trực tiếp.
Bình luận