Ngân hàng ồ ạt thanh lý ô tô, bất động sản: Mua hay không?

Từ vài trăm triệu đồng đến hàng trăm tỷ đồng

Trước tiên, phải kể đến Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank, mã CTG). Từ đầu tháng 7/2020, ngân hàng này đăng tải thông báo bán nhiều tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Trong số đó, tại Cần Thơ là Trung tâm thương mại phức hợp Cần Thơ Center 3,23 ha, với giá khởi điểm là 190 tỷ đồng.

Tại Hòa Bình, là tài sản bảo đảm gồm 30 quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất với diện tích đất hơn 5 ha tại huyện Kỳ Sơn (tỉnh Hòa Bình), cùng nhiều tài sản khác để xử lý 105 tỷ đồng dư nợ của Công ty cổ phần Thép Việt Thái.

VietinBank cũng rao bán quyền sử dụng đất và nhà 6 tầng với tổng diện tích xây dựng là 228 m2 tại quận Tây Hồ (TP. Hà Nội) với giá khởi điểm từ 3,4 tỷ đồng.

Mới đây nhất, ngày 21/7, VietinBank thông báo đấu giá quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thửa đất số 1017 và 1018, tờ bản đồ số 8 tại thôn Trung Châu Đông, xã An Cầu, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình với giá khởi điểm gần 1,3 tỷ đồng.

Cùng với VietinBank, loạt ngân hàng tên tuổi như BIDV, Techcombank, Sacombank... cũng đồng loạt thông báo rao bán bất động sản cầm cố kể từ đầu năm đến nay.

Ngày 21/7, BIDV rao bán đấu giá tài sản tại Cao Lãnh, Đồng Tháp với tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất tại Cụm công nghiệp Mỹ Hiệp, xã Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp được Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất số BĐ 652169 ngày 15/11/2011 cho Công ty TNHH Thương mại DV Thiên Nhiên.

Trước đó, BIDV cũng thông báo chọn tổ chức đấu giá khoản nợ của Công ty TNHH xây dựng sản xuất thương mại Tài Nguyên. Tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai thuộc dự án Kenton Node (huyện Nhà Bè, TP.HCM). Toàn bộ số nợ gốc, tiền lãi phát sinh tại thời điểm bán đấu giá (tính đến ngày 29/3) là 4.063 tỷ đồng.

BIDV chi nhánh Gia Định rao bán 65 căn hộ tại chung cư Kỷ Nguyên (The Era Town), 15B đường Nguyễn Lương Bằng, phường Phú Mỹ, quận 7, TP.HCM. Giá bán khởi điểm BIDV đưa ra dao động từ 2,1 đến 5,5 tỷ đồng/căn.

Không chỉ các ngân hàng thương mại (NHTM) lớn, nhiều NHTM cổ phần quy mô vừa và nhỏ trong các ngày gần đây cũng ồ ạt rao bán khoản nợ hoặc phát mãi các tài sản thế chấp nhằm thu hồi khoản nợ. Phần lớn tài sản được các ngân hàng  phát mãi trong thời gian gần đây là bất động sản thương mại hay nhà ở dân cư.

Trên Website của NHTM Cổ phần Sài Gòn (SCB) đang rao bán trực tiếp 10 tài sản là bất động sản có giá trị thấp nhất từ vài tỷ đồng đến hàng trăm tỷ đồng.

Trong số này, một tài sản hiện được SCB rao bán với giá 830 tỷ đồng là kho Phước Sơn tại Thị xã Thuận An (Bình Dương). Nhiều tài sản khác là nhà ở dân cư và quyền sử dụng đất cũng đang được SCB rao bán với giá rao bán từ thấp nhất 2,2 tỷ đồng đến 10 tỷ đồng.

Đáng chú ý, ngân hàng này cũng đang rao bán nhiều khoản nợ gắn kèm với tài sản thế chấp là nhà ở, quyền sử dụng đất với giá rao bán từ 1,4 tỷ trở lên.

Một ngân hàng khác là LienVietPostBank trong thời gian gần đây cũng rao bán nhiều khoản nợ và đấu giá tài sản thế chấp cho khoản vay với giá rao bán từ vài trăm triệu đồng đến hàng trăm tỉ đồng.

"Không dễ ăn"

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vẫn đang tác động nặng nề tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp (DN), việc nhiều người dân và DN không còn khả năng trả nợ NH cũng như việc ngân hàng phải bán nợ, rao bán tài sản đảm bảo là diễn biến được dự báo từ sớm, không gây quá nhiều bất ngờ.

Liên quan đến việc thu hồi nợ của  các ngân hàng, trên thực tế thời gian qua, không chỉ các bất động sản mà còn nhiều tài sản đảm bảo khác như ô tô, thiết bị điện tử… cũng bị dồn dập rao bán.

Nhiều nhà đầu tư cho biết rất quan tâm đến dự án BĐS phát mại bởi các tài sản này đã qua một vòng kiểm tra pháp lý, định giá từ các ngân hàng thương mại, nhất là những sản phẩm có vị trí tốt, giá chấp nhận được. 

Tuy nhiên, theo cảnh báo của các chuyên gia dù tài sản phát mại từ các ngân hàng sẽ có giá "mềm" hơn BĐS là nhà đất, căn hộ bên ngoài thị trường. Nhưng tất cả đều có lý do nên người mua đừng ham rẻ mà phải tìm hiểu rõ các trình tự thủ tục, xem quá trình đưa ra định giá phát mãi, các cơ quan liên quan, chủ đầu tư...

Nhận định về vấn đề này, chuyên gia tài chính - TS Đinh Thế Hiển cho rằng việc bán đấu giá các tài sản bảo đảm là BĐS bao gồm nhà đất, căn hộ... tại các ngân hàng thương mại hiện diễn ra khá nhiều và phổ biến. Trong khi trước đây, tài sản thế chấp là BĐS được xử lý qua nhiều kênh, nhiều cách khác nhau chứ không công khai nhiều như hiện nay. Bởi giai đoạn trước, nhu cầu giải chấp cao, thanh khoản tốt nên các ngân hàng không phải lo đi phát mãi, bán đấu giá.

"Đây có thể xem là cơ hội cho người muốn săn lùng tài sản với giá tốt. Dù vậy, những tài sản BĐS đưa ra rao bán có giá mềm nhưng phải qua nhiều thủ tục giải chấp, đôi khi trục trặc mà người mua sẽ gặp rủi ro. Xét về góc độ người mua, khi đã chọn, phải chú ý tính pháp lý, đồng thuận của chủ tài sản, pháp lý quyền mua, quyền bán của ngân hàng. Nếu không chặt chẽ có thể dẫn đến tình trạng "dở khóc dở cười" và trên thực tế, tài sản phát mãi từ ngân hàng không phải là dễ "ăn", TS Đinh Thế Hiển nhận xét.

Chia sẻ trên truyền thông, Luật sư Nguyễn Đức Toàn - Giám đốc Công ty Luật Vimax Châu Á – cho rằng, việc rao bán và mua lại nhà ở, bất động sản từ ngân hàng đòi hỏi các ngân hàng phải thực hiện đúng và tuân thủ theo rất quy trình mà pháp luật quy định. Các rủi ro sẽ xuất hiện ngay khi ngân hàng tiến hành các bước không như pháp định và người mua sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc nhận được tài sản mua lại.

“Trên thực tế, cơ chế luật liên quan đến việc bàn giao tài sản cho người mua trong trường hợp các bên không đồng ý sẽ được giải quyết bằng một vụ kiện khác. Dẫn đến là hậu quả là kéo dài thời gian bàn giao nhà và trong trường hợp này, người mua sẽ là người chịu rủi ro và thiệt thòi nhất”, luật sư Nguyễn Đức Toàn đánh giá.