Mỹ - Anh công bố kế hoạch cung cấp tàu ngầm hạt nhân cho Australia

Phát biểu tại căn cứ hải quân Mỹ ở San Diego, với sự hiện diện của Thủ tướng Australia Anthony Albanese và Thủ tướng Anh Rishi Sunak, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi thỏa thuận trong khuôn khổ quan hệ đối tác AUKUS 2021 là một phần của cam kết chung hướng tới quan hệ kinh tế khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Trong khi đó, Thủ tướng Anh Rishi Sunak gọi thỏa thuận AUKUS giữa Mỹ, Anh và Australia là "quan hệ đối tác mạnh mẽ". "Ba hạm đội tàu ngầm cùng nhau hợp tác xuyên Đại Tây Dương và Thái Bình Dương để giữ cho các đại dương của chúng ta được tự do... trong nhiều thập kỷ tới", ông nói.

Theo thỏa thuận AUKUS vừa được lãnh đạo 3 nước chi tiết hoá, Mỹ dự định bán cho Australia 3 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Virginia do tập đoàn General Dynamics chế tạo vào đầu những năm 2030, trong đó Australia có thể mua thêm 2 chiếc nữa nếu cần.

Dự án cung cấp tàu ngầm cho Australia diễn ra trong nhiều giai đoạn, sẽ đạt đến đỉnh cao với việc Anh và Australia sản xuất và vận hành một lớp tàu ngầm mới - SSN-AUKUS, một loại tàu sẽ được đóng tại Anh và Australia với công nghệ "tiên tiến" của Mỹ.

Anh sẽ đưa vào biên chế chiếc tàu ngầm SSN-AUKUS đầu tiên vào cuối những năm 2030 và Australia sẽ nhận chiếc đầu tiên vào đầu những năm 2040. Các tàu này sẽ do tập đoàn BAE Systems và Rolls-Royce chế tạo.

Reuters dẫn lời quan chức quốc phòng Australia cho biết, dự án sẽ tiêu tốn 245 tỷ USD vào năm 2055.

Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh các tàu ngầm này sẽ chạy bằng năng lượng hạt nhân, không phải trang bị vũ khí hạt nhân: "Những chiếc tàu này sẽ không gắn có bất kỳ loại vũ khí hạt nhân nào", ông nói.

Thỏa thuận giữa Mỹ, Anh và Australia cũng sẽ chứng kiến ​​các tàu ngầm của Mỹ và Anh triển khai ở Tây Australia để giúp huấn luyện thủy thủ Australia và tăng cường khả năng răn đe.

Tuyên bố chung 3 bên cho biết, Mỹ và Anh sẽ bắt đầu các đợt triển khai tàu ngầm luân phiên này ngay sau năm 2027. Quan chức Mỹ nói số lượng này sẽ tăng lên 4 tàu ngầm của Mỹ và 1 của Anh trong vài năm tới.

AUKUS chính thức ra mắt vào 16/9/2021. Vào thời điểm đó, liên minh tuyên bố sẽ tập hợp nguồn lực trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo và khả năng tấn công tầm xa. Mỹ và Anh trong khi đó đang chia sẻ công nghệ để đóng một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho lực lượng Hải quân Hoàng gia Australia.