Luật sư: Ca sĩ Thủy Tiên kêu gọi từ thiện không vi phạm pháp luật

Sau nhiều ngày kêu gọi quyên góp để ủng hộ giúp đỡ những người dân chịu ảnh hưởng của lũ lụt ở miền Trung, nữ ca sĩ Thủy Tiên cho biết, số tiền cô nhận được đến nay là hơn 100 tỷ đồng.

Việc làm của nữ ca sĩ này đang được dư luận hết sức quan tâm. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, nếu căn cứ vào Nghị định 64/2008 về việc vận động, tiếp nhận, phân phối, sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ người dân khắc phục khó khăn do thiên tai thì cá nhân như Thủy Tiên lại không được phép.

Về vấn đề này, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, hoạt động kêu gọi từ thiện như của Thuỷ Tiên là từ thiện tự phát và không phải tuân theo các quy định của pháp luật, mà được điều chỉnh bởi quan hệ dân sự liên quan đến hoạt động tặng cho tài sản và trên cơ sở các quy phạm xã hội về đạo đức.

Chỉ các quỹ từ thiện phải hoạt động theo quy định tại Nghị định số 93/2019/NĐ-CP ngày 25/11/2019 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý nhà nước về quỹ xã hội, quỹ từ thiện (sau đây gọi chung là quỹ) được thành lập và hoạt động tại Việt Nam.

Nghị định này quy định đối với các quỹ được tổ chức và hoạt động nhằm mục đích hỗ trợ, khuyến khích phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục, thể thao, khoa học, công nghệ, cộng đồng và từ thiện, nhân đạo, không vì mục tiêu lợi nhuận.

Theo luật sư Cường, pháp luật không cấm hoạt động từ thiện, thậm chí còn khuyến khích. Hoạt động từ thiện có thể đơn giản chỉ là việc tặng, cho tài sản của người có tài sản với người đang có nhu cầu. Cũng có thể hoạt động từ thiện thông qua các cá nhân, tổ chức.

Cá nhân, tổ chức đó sẽ là bên trung gian để kêu gọi, thúc đẩy hoạt động từ thiện diễn ra thuận lợi hơn, quy mô hơn, hiệu quả hơn góp phần đảm bảo nhu cầu về vật chất, tinh thần cho những người đang gặp khó khăn, hoạn nạn, những người yếu thế trong xã hội.

Đây là vấn đề đạo đức xã hội và pháp luật cũng ghi nhận, đảm bảo cho hoạt động này được diễn ra đúng mục đích, đúng ý nghĩa

Tuy nhiên, nếu không có bên thứ 3, bên trung gian đưa ra các thông tin về nhu cầu từ thiện, nhu cầu hỗ trợ và không có người đứng ra tổ chức tiếp nhận tài sản, đứng ra quyên góp tài sản và phân phối tài sản, thì hoạt động tự nguyện tự phát thường không đạt được hiệu quả như mong muốn.

"Những quy định pháp luật tại Nghị định số 64/2008/NĐ-CP và Thông tư số 72/2008/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện Nghị định số 64/2008/NĐ-CP đang có những hạn chế nhất định và chưa thống nhất với hệ thống văn bản pháp luật hiện hành.

Theo quan điểm của tôi, Chính phủ nên có những dự thảo sửa đổi bổ sung văn bản pháp luật này, hoặc có những văn bản dạng thông tư, quyết định, chỉ thị để bổ sung làm rõ những trường hợp hoạt động từ thiện như Thủy Tiên, để tránh gây tranh cãi trong dư luận xã hội. Đồng thời, phát huy được những giá trị nhân văn, khơi gợi được tình yêu thương, đạo đức xã hội và huy động được các nguồn lực trong xã hội để ủng hộ đồng bào đang gặp khó khăn, thiên tai.

Theo tôi, hoạt động kêu gọi ủng hộ quyên góp cho đồng bào đang gặp khó khăn như nữ ca sĩ Thủy Tiên và một số tổ chức, cá nhân khác đang thực hiện là rất tốt và phù hợp với quan hệ pháp luật dân sự, phù hợp với đạo đức xã hội nên cần phải phát huy và tạo điều kiện để những hoạt động này được lan tỏa và phát huy những giá trị nhân văn trong bối cảnh nhiều người dân miền Trung đang gặp khó khăn như hiện nay.

Những quy định pháp luật không còn phù hợp có thể là những rào cản cho những hoạt động thiện nguyện nên cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp hoặc có những hướng dẫn cụ thể để tránh những tranh cãi không đáng có", luật sư Đặng Văn Cường nói.