Chức vô địch World Cup 2022 đưa tên tuổi Lionel Scaloni vào ngôi đền huyền thoại của bóng đá Argentina, sánh ngang Cesar Luis Menotti và Carlos Bilardo, hai chiến lược gia từng đưa Argentina lên ngôi vương thế giới trong quá khứ.
Tuy nhiên, hành trình đi vào lịch sử của Scaloni kịch tính và bất ngờ hơn nhiều. Khi được bổ nhiệm vào ghế HLV trưởng Argentina, Scaloni mới 40 tuổi, chưa từng có kinh nghiệm cầm quân chuyên nghiệp. Sự nghiệp thi đấu của Scaloni nổi bật nhất là giai đoạn 8 năm chơi cho Deportivo La Coruna, rồi cùng "Super Depor" tạo nên cuộc lật đổ trước Real Madrid và Barcelona để vô địch LaLiga mùa giải 1999.
Scaloni cùng Argentina vô địch World Cup 2022.
Sau khi giải nghệ năm 2015, Scaloni chuyển sang làm trợ lý cho Jorge Sampaoli tại Sevilla, rồi theo gót Sampaoli làm HLV trưởng Argentina ở World Cup 2018. Sau thất bại ở World Cup 2018, Sampaoli bị sa thải. Liên đoàn bóng đá Argentina (AFA) mời lần lượt Diego Simeone, Marcelo Gallardo và Mauricio Pochettino ngồi ghế huấn luyện, song tất thảy đều từ chối.
Giai đoạn 2016-2018, Argentina là một mớ hỗn độn. Dẫn dắt Lionel Messi cùng đồng đội đồng nghĩa nhảy vào "biển lửa". Không một nhà cầm quân tài năng nào đồng ý về. Scaloni là phương án khả dĩ duy nhất thời điểm ấy. Ông được bổ nhiệm vào tháng 8/2018, với quyết định bị Diego Maradona nói là "điên rồi".
HLV Scaloni không nhận được niềm tin ở thời điểm ấy, điều dễ hiểu bởi kinh nghiệm huấn luyện của cựu cầu thủ Deportivo là con số 0. Tuy nhiên, Scaloni tự tin vào dự án của bản thân.
Ông mang theo các đồng đội cũ Pablo Aimar, Walter Samuel và Roberto Ayala về làm trợ lý. Với Scaloni, những thất bại liên tục ở Copa America và World Cup đòi hỏi Argentina phải có một luồng gió mới. Ông thanh lọc đội ngũ, đôn lứa trẻ lên đội tuyển, loại bỏ những nhân tố không đủ chất lượng. So với World Cup 2018, danh sách dự giải năm 2022 của Argentina chỉ còn sót lại vỏn vẹn 4 cái tên, cho thấy cuộc cách mạng triệt để của Scaloni.
Tuy nhiên, Scaloni hiểu rằng Argentina không thể thiếu Messi. Sau World Cup trên đất Nga, Messi thu mình trong lớp "vỏ kén" mà truyền thông dùng để chỉ tính cách khép kín, rụt rè của siêu sao mang áo số 10. Đội tuyển quốc gia như một gánh nặng đang đè lên Messi. Theo báo giới Argentina, dù không tuyên bố từ giã, nhưng thực chất Messi không còn muốn lên đội tuyển.
Scaloni thuyết phục Messi trở lại.
"Tôi đã nghĩ về điều này trong phòng thay đồ. Sự nghiệp ở đội tuyển đã kết thúc với tôi. 4 trận chung kết là quá đủ. Thật không may, điều đó (vinh quang cùng Argentina) không dành cho tôi", Messi nói.
HLV Scaloni đã làm mọi cách để đưa Messi trở lại. "Xin chào Leo, tôi là Scaloni. Tôi cùng Pablo (Aimar) muốn nói chuyện với cậu", Scaloni nhắn tin cho Messi. Hiển nhiên, Messi không từ chối cuộc gặp gỡ. Anh coi Scaloni là bạn, đồng thời thần tượng Pablo Aimar, người đang là trợ lý cho Scaloni ở đội tuyển Argentina.
Sau cuộc trò chuyện chi tiết, Scaloni đã chinh phục Messi bằng tầm nhìn của mình. "Messi nói rằng cậu ấy sẽ trở lại, rằng cậu ấy đã cam kết và nếu chúng tôi gọi cho Messi, cậu ấy sẽ thi đấu. Mọi thứ đều rất tự nhiên. Messi yêu Argentina, điều này thể hiện rõ ràng khi bạn xem cậu ấy thi đấu", Scaloni nói.
Sau khi đưa Messi trở lại, Scaloni bắt đầu tái cấu trúc Argentina. Cựu cầu thủ Deportivo không nổi tiếng như Pochettino hay Simeone, nhưng ông thực sự là người Argentina cần. Ông không có một triết lý bóng đá rõ ràng, nhưng hiểu đội tuyển và không ngần ngại lắng nghe nguyện vọng cầu thủ để điều chỉnh. Scaloni cũng không cố định với các lý thuyết và chiến thuật, như cựu HLV Alejandro Sabella, mà linh hoạt hơn trong các phương pháp của mình.
Việc thuyết phục các cựu cầu thủ như Pablo Aimar, Roberto Ayala và Walter Samuels làm trợ lý cũng giúp Scaloni nâng cao uy tín.
"Họ không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn là huyền thoại bóng đá Argentina, là những cái tên mà các cầu thủ đều ngưỡng mộ", Scaloni nói. Ông muốn Argentina phải nâng cao tính chiến đấu và không ai thể hiện tinh thần này rõ hơn Ayala hay Samuels.
Quan trọng nhất, HLV Scaloni biến tập thể Argentina như một gia đình. Trong quá khứ, Argentina là tập hợp của những ngôi sao, vốn thích thu mình trong thế giới riêng hơn là một tập thể thực thụ.
Scaloni được ghi nhận xứng đáng.
Khi lên nắm quyền, Scaloni loại bỏ Javier Mascherano, Gonzalo Higuain, Lucas Biglia, Ever Banega và Marcos Rojo. Ông trao cơ hội cho những người trẻ như Lautaro Martinez, Rodrigo De Paul, Leandro Paredes và Enzo Fernandez. Argentina dần trở thành khối đoàn kết, nơi Messi thực sự tìm thấy cảm giác gia đình ấm áp không khác so với Barcelona.
Messi đã thăng hoa tại World Cup 2022 với 7 bàn thắng, 3 kiến tạo, 5 lần được trao giải cầu thủ hay nhất trận và giành danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất giải. Trong hành trình Messi tìm lại cảm hứng, vai trò của Scaloni rất quan trọng.
Ông không bị giam cầm trong nhà tù lý thuyết về chiến thuật, mà trao cho Messi một vai trò tự do hơn. "Messi nhìn bóng đá theo cách khác. Argentina không nuông chiều Messi đến mức bắt các cầu thủ khác phải chịu đựng, mà mọi thứ vận hành theo cách hài hòa. Các cầu thủ sẵn sàng làm mọi thứ vì Messi", Scaloni tiết lộ.
HLV Scaloni xây dựng một hệ thống nơi Messi được trao mọi đặc quyền để tỏa sáng. Số 10 được giải phóng khỏi nhiệm vụ tranh chấp, phòng ngự. Khi Messi có bóng, các cầu thủ đều ở trạng thái sẵn sàng để nhận đường chuyền. Khi mất bóng, 4 tiền vệ phía sau sẽ làm mọi cách để giành lại quyền kiểm soát, rồi luân chuyển bóng cho Messi tạo khác biệt.
HLV Scaloni hiểu rằng các cầu thủ đều không ngần ngại chạy thay phần của Messi. Ông xây dựng chiến thuật đủ hợp lý để Messi chỉ cần tiết kiệm tối đa năng lượng cho khâu tạo đột biến. Đó là lý do khen Messi giỏi, cũng cần nói Scaloni hay.
Sau thất bại trước Ả Rập Xê Út, Argentina thắng một mạch 5 trận để vào chung kết, rồi hạ gục nốt Pháp để lên ngôi vô địch. Sau 4 năm nắm quyền, Scaloni đã giành đủ World Cup, Copa America, Finalissima và có một chỗ trang trọng trong làng bóng đá Argentina.
Bình luận