Vitamin- Thừa thiếu đều phiền
Vitamin được biết đến là một nhóm hợp chất hữu cơ rất quan trọng với sự phát triển của cơ thể. Chúng là chất xúc tác giúp tiêu hóa thức ăn, tạo thuận lợi cho việc sản xuất và tái tạo năng lương cho cơ thể.
Vitamin phần lớn không tổng hợp trong cơ thể mà phải được bổ sung trong thức ăn nguồn gốc động vật và thực vật. Việc thiếu vitamin sẽ ảnh hưởng đến mọi hoạt động của cơ thể.
Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường, các viên vitamin tổng hợp được bày bán khá tự do, người mua có thể dễ dàng mua bổ sung cho cơ thể mà không cần đơn thuốc.
Theo các bác sĩ ở Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, vitamin trong thức ăn hay trong viên tổng hợp đều tốt. Tuy nhiên, cái gì dùng nhiều đều không có lợi. Nhiều bệnh nhân do lạm dụng vitamin trong thời gian dài mà dẫn đến những tác hại nghiêm trọng.
Các bác sĩ cũng cho biết thêm, vitamin gồm 2 nhóm: nhóm vitamin tan trong dầu như A, E, D, K và nhóm vitamin tan trong nước như vitamin B, C.
Vitamin tan trong nước có thể thải ra ngoài dễ dàng theo đường bài tiết nhưng nhóm vitamin tan trong dầu thì dự trữ trong gan, nếu dùng quá nhiều sẽ gây hại cho sức khỏe.
Không chỉ người lớn mà cả trẻ em và người già đều phải hết sức thận trọng khi dùng vitamin tổng hợp bổ sung. Ví dụ với trẻ em, nếu dùng quá liều vitamin D sẽ dẫn đến suy thận, tăng can xi trong máu…Do đó cần sử dụng vitamin theo chỉ định của bác sĩ, chúng ta không nên tự ý mua dùng và chỉ uống khi thực sự cần thiết.
Những nguy cơ chúng ta phải đối mặt nếu cứ lạm dụng vitamin
a) Vitamin A
Dùng vitamin A quá liều trong thời gian dài có thể gây ngộ độc mạn tính. Nếu dùng quá 100.000 đơn vị vitamin A/ngày sẽ gây ngộ độc cấp tính. Nguy hiểm hơn là gây phù não ở trẻ, đau nhức xương, tróc da…ở người lớn.
Nhu cầu vitamin A ở người lớn phù hợp là 600mcg, trẻ nhỏ là 400mcg. Với phụ nữ mang thai chỉ nên bổ sung 10.000IU (3.000mcg) mỗi ngày là an toàn.
Vitamin A cũng có nhiều trong các thực phẩm nguồn gốc động vật như: gan, cá biển, bơ, sữa, trứng... và từ các loại rau, củ, quả có màu vàng và màu đỏ…
b) Vitamin B1
Dùng vitamin B1 quá liều sẽ gây ra hiện tượng đau đầu, mệt mỏi, tim đập nhanh, phù nề, tê bắp thịt….
Theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chỉ nên dùng 200 mcg/ngày vitamin B1, trẻ từ 7-11 tháng tuổi là 300 mcg/ngày, trẻ 1-3 tuổi là 500 mcg/ngày, phụ nữ mang thai là 1,4 mg/ngày….
Vitamin B1 có nhiều trong động vật có vỏ cứng như sò, tôm cua, thịt, đậu hạt, cá, trứng...và gạo.
c) Vitamin C
Vitamin C là loại vitamin thường bị lạm dụng nhiều nhất. Bình thường, nếu được bổ sung đầy đủ thì vitamin C sẽ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, nhưng khi dùng quá liều thì chúng gây tiêu chảy, nổi mụn, phá hoại vitamin B12 trong cơ thể và gây nguy cơ sỏi thận rất cao.
Phụ nữ mang thai và trẻ em chỉ nên bổ sung không quá 150mg/ngày vitamin C trong một ngày. Người không làm việc nặng là khoảng 50-100mg mỗi ngày, người vùng núi cao là 140mg/ ngày, người lao động nặng 200mg/ ngày…
Quả ổi, ớt bột, ớt chuông, súp lơ, rau lá xanh, dứa, cà chua, đu đủ…là những loại hoa quả rất giàu vitamin C.
d) Vitamin D
Dùng hơn 100.000-150.000 đơn vị vitamin D mỗi ngày được coi là quá liều. Khi đó sẽ gây ra triệu chứng buồn nôn, sút cân, mệt mỏi, táo bón, đi vệ sinh nhiều lần…
Theo các chuyên gia, một người trưởng thành ở độ tuổi 19-50 chỉ cần hấp thụ 200 IU vitamin D mỗi ngày là đủ. Người từ 51-70 cần 400 IU để giúp xương chắc khỏe và những người trên 70 tuổi cần tới 600 IU vitamin D mỗi ngày.
Vitamin D có nhiều trong các loại cá biển như cá hồi, cá thu, nấm, ngũ cốc hạt, đậu phụ, trứng, sữa đậu nành…
e) Vitamin E
Vitamin E được rất nhiều phụ nữ yêu thích vì chúng có công dụng làm đẹp da, tái tạo collagen nhanh chóng. Vì vậy, phụ nữ cũng là đối tượng lạm dụng vitamin E nhiều nhất. Khi sử dụng quá nhiều vitamin E (trên 400IU/ngày), người dùng sẽ có biểu hiện, buồn nôn, chóng mặt, mắt mờ, mệt mỏi, phụ nữ có thể bị rối loạn kinh nguyệt kéo dài.
Liều cần thiết cho cơ thể sử dụng hàng ngày trung bình khoảng từ 100 - 400IU vitamin E. Loại vitamin này có rất nhiều trong các thực phẩm thiên nhiên như mầm lúa mạch, hạt hướng dương, đậu tương, giá đỗ, dầu ôliu, vừng lạc…Vì vậy, chỉ cần ăn thức ăn có nhiều vitamin E hàng ngày là đủ.
Một số lưu ý khi dùng vitamin
Không chỉ riêng vitamin, bất cứ loại thuốc nào khi sử dụng quá nhiều đều gây ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ. Tốt nhất hãy bổ sung vitamin đúng liều lượng và nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi dùng thuốc. Ngoài ra, khi bổ sung vitamin cho cơ thể, chúng ta cũng cần lưu ý một số điều sau:
- Có nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng thiếu vitamin, nên việc bổ sung vitamin cho cơ thể cần căn cứ vào nguyên nhân để có liều lượng phù hợp.
Video: Vitamin trẻ em xuất xứ Mỹ nhưng đóng gói ở... Hải Phòng
- Nên bổ sung vitamin qua nguồn thức ăn thiên nhiên như các loại hoa quả, trái cây, thịt sạch….Duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng để cơ thể có đủ vitamin cần thiết cho mọi hoạt động.
-Cần thực hiện nguyên tắc chỉ bổ sung vitamin khi thực sự cần thiết chứ không được coi chúng là “thần dược”.
- Nên đi khám bác sĩ để xác định cơ thể thiếu những loại vitamin nào và sẽ có hướng dẫn bổ sung phù hợp.
Bình luận