Kiểm soát an toàn thực phẩm: Cần thiết xây dựng hệ thống thông tin thống nhất trên cả nước

Chiều 12/11, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP).

Đánh giá về thực trạng quản lý An toàn thực phẩm trên địa bàn hiện nay, Phó Thủ tướng cho biết, rất nhiều thông tin cần thiết phục vụ công tác quản lý ATTP từ trung ương đến địa phương như số liệu ngộ độc; thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; các sản phẩm thực phẩm đăng ký công bố, tự công bố; các cơ sở đủ điều kiện ATTP… đều được thu thập và xử lý báo cáo chủ yếu dựa trên hệ thống báo hành chính (giấy tờ). Do đó, việc xử lý dữ liệu về ATTP kéo dài, cập nhật kịp thời, thiếu sự thống nhất.

Để phục vụ tốt hơn nữa cho công tác điều hành của Ban Chỉ đạo, công tác quản lý của các bộ, ngành, địa phương, các ý kiến tại cuộc họp đã thảo luận, xem xét, thống nhất nguyên tắc về đề xuất xây dựng và vận hành hệ thống thông tin ATTP cập nhật theo thời gian thực từ trung ương đến địa phương và các bộ ngành có liên quan trong công tác quản lý ATTP.

Những bất cập còn tồn tại trong quản lý ATTP hiện nay

Theo đánh giá của cơ quan quản lý, việc quản lý ATTP trên địa bàn thành phố rất phức tạp với sự tham gia của hàng triệu hộ gia đình nhỏ lẻ. Bên cạnh đó, truyền thông kiến thức ATTP chưa được phổ biến rộng rãi đến người dân; các cơ quan quản lý chưa gắn kết, chồng chéo; chưa tập trung vào thực hành an toàn trong sản xuất và chế biến… là những nguyên nhân cốt lõi khiến cho quản lý ATTP vẫn chưa đạt được những kết quả như mong đợi.

Ngoài ra, công tác quản lý ATTP có nhiều cấp, nhiều cơ quan khác nhau, nhiều hệ thống ở cả Trung ương lẫn địa phương; hệ thống thông tin ATTP không được liên thông từ địa phương lên Trung ương cũng như giữa các bộ ngành; các hệ thống thông tin liên quan (Hải quan, Hành chính công…) chưa liên thông, tích hợp; số liệu không cập nhật theo thời gian thực; chưa có hệ thống tương tác, tập huấn, tuyên truyền, thanh kiểm tra với người dân, doanh nghiệp... cũng là những rào cản, ảnh hưởng đến quá trình quản lý ATTP, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.

Trong khi đó, công tác giám sát, báo cáo còn thủ công; chưa có cổng tra cứu thông tin; thủ tục hành chính cho DN còn phức tạp; chưa có kế hoạch thống nhất trong thanh kiểm tra xử lý vi phạm.

Cần thiết lập hệ thống thông tin an toàn thực phẩm

Để giải quyết vấn đề trên, nhóm đã xây dựng đề án đó là tạo lập hệ thống thông tin báo cáo ATTP tập trung, duy nhất trên toàn quốc; sử dụng duy nhất một mã định danh cho đối tượng cần quản lý (doanh nghiệp, hộ gia đình, cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn); bảo đảm nguyên tắc một sản phẩm, một cơ sở sản xuất, kinh doanh chỉ chịu sự quản lý của một cơ quan quản lý Nhà nước; ứng dụng công nghệ mới, đơn giản hóa các thủ tục hành chính.

Hệ thống này sẽ quản lý dữ liệu tập trung, cập nhật theo thời gian thực, phân loại và công bố những cơ sở vi phạm ATTP cũng như những tổ chức, cá nhân làm tốt, giúp người dân dễ dàng tra cứu thông tin về nguồn gốc xuất xứ và sản phẩm an toàn.

Tại cuộc họp, đại diện các bộ ngành đã thống nhất nguyên tắc sử dụng duy nhất hệ thống thông tin ATTP thay vì xây dựng các hệ thống, phần mềm riêng biệt. Hệ thống này cần đáp ứng yêu cầu quy trình quản lý ATTP đặc thù của từng bộ ngành trên nền tảng thống nhất, đồng thời có độ mở để cộng đồng cùng tham gia.

Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu các bộ, ngành chỉ đạo cục, vụ, hệ thống trực thuộc quán triệt tinh thần cập nhật thông tin về ATTP trên một hệ thống duy nhất, trước mắt là cập nhật dữ liệu, thông tin về các sản phẩm thực phẩm đã được các tổ chức, cá nhân đăng ký từ trước và phải có lộ trình cụ thể với từng nhóm đối tượng.